บัลแกเรียมีประชากรมากกว่า 6 ล้านคนและตั้งอยู่ที่ทางแยกของตะวันออกและตะวันตก โดยมีประเทศเพื่อนบ้านอย่างตุรกีและโรมาเนีย ในฐานะสมาชิกสหภาพยุโรป บัลแกเรียปฏิบัติตามกฎระเบียบที่เข้มงวด เช่น กฎระเบียบการคุ้มครองข้อมูลทั่วไป (GDPR) ประเทศนี้ยังเป็นสมาชิกของ Single Euro Payments Area (SEPA) ซึ่งช่วยลดความยุ่งยากในการทำธุรกรรมข้ามพรมแดนภายในสหภาพยุโรป

ต่อไปนี้เราจะอธิบายว่าธุรกิจที่วางแผนจะเข้าสู่ระบบการชำระเงินของบัลแกเรียควรพิจารณาอะไรบ้าง

• เปิดรับความต้องการของลูกค้าในท้องถิ่น
  
• ปฏิบัติตามกฎระเบียบ
  
• สร้างประสบการณ์ลูกค้าที่น่าพึงพอใจ
  

สถานะของตลาด

แม้ว่าบัลแกเรียจะเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพยุโรป แต่ก็ไม่ได้เป็นสมาชิกของยูโรโซน สกุลเงินประจำชาติคือเลฟ (BGN) ภาคการเงินของบัลแกเรียยึดโดยธนาคารรายใหญ่หลายแห่งที่กำหนดสภาพแวดล้อมการชำระเงินประเทศ เช่น UniCredit Bulbank ซึ่งเป็นบริษัทในเครือของ UniCredit Group และ DSK Bank

นอกเหนือจากการกำกับดูแลของสหภาพยุโรปแล้ว เสถียรภาพทางการเงินของบัลแกเรียและการปฏิบัติตามมาตรฐานการกำกับดูแลยังอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของสถาบันต่างๆ อีกด้วย เช่น ธนาคารแห่งชาติบัลแกเรีย (BNB) และคณะกรรมการกำกับดูแลทางการเงิน (FSC) โดยทาง FSC จะควบคุมตลาดการเงิน ดูแลการประกันภัย ตลาดทุน และภาคการเงินที่ไม่ใช่ธนาคาร

ในปี 2024 ประมาณ 15% ของผู้ใหญ่ชาวบัลแกเรียไม่มีบัญชีธนาคาร ในขณะเดียวกันการช้อปปิ้งออนไลน์ก็ได้รับความนิยมในประเทศโดยมีประชากรประมาณ 53% เลือกซื้อสินค้าออนไลน์ในปี 2023

วิธีการชำระเงิน

ลูกค้าในบัลแกเรียใช้การชำระเงินหลายรูปแบบในการซื้อ แม้ว่าประเทศนี้จะนำวิธีการทางเทคโนโลยีที่ก้าวหน้ามาใช้มากขึ้น แต่เงินสดก็ยังคงเป็นวิธีการชำระเงินที่สำคัญ

การใช้งาน

ชาวบัลแกเรียใช้เงินสดกันอย่างแพร่หลาย โดยประมาณ 78% ของธุรกรรมผ่านระบบบันทึกการขาย (POS) ในปี 2021 ใช้เงินสด

แม้ว่าวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์จะเริ่มได้รับความนิยมมากขึ้น แต่การใช้งานอาจล้าหลังกว่าประเทศอื่นๆ ในยุโรป ในปี 2024 มีบัตรเครดิตหมุนเวียน 1.2 ล้านใบในบัลแกเรีย เทียบกับบัตรเดบิตมากกว่า 6 ล้านใบ ลูกค้ามักใช้บัตรเหล่านี้ทางออนไลน์ และรายได้จากตลาดอีคอมเมิร์ซของบัลแกเรียคาดว่าจะเกิน 1,600 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (USD) ในปี 2025

เช่นเดียวกับในประเทศอื่นๆ ในยุโรป Revolut เองก็เป็นวิธีการชำระเงินดิจิทัลที่นิยม รวมถึงแอปสำหรับตัวเลือกในท้องถิ่นด้วย เช่น Bulbank Mobile และ DSK Smart

BORICA AD เป็นธุรกิจการชำระเงินชั้นนำในท้องถิ่น ซึ่งได้สร้างโครงสร้างพื้นฐานที่ทันสมัยให้กับธนาคารท้องถิ่นและระบบบัตร รวมถึงฟังก์ชันการชำระบัญชีและระหว่างธนาคาร โดยทำธุรกรรมเป็น BGN และยูโร

วิธีการชำระเงิน B2C ยอดนิยมในบัลแกเรีย

• เงินสด
  
• บัตรเดบิต บัตรเครดิต
  
• กระเป๋าเงินดิจิทัล เช่น Google Wallet และ Revolut
  
• บริการชำระเงินทันที BLINK ของ BORICA AD
  

วิธีการชำระเงิน B2B ยอดนิยมในบัลแกเรีย

• บัตรเดบิต บัตรเครดิต
  
• BLINK
  
• การโอนเงินผ่านธนาคาร
  
• เงินสด
  

แนวโน้ม

แม้ว่าเงินสดจะยังคงเป็นที่นิยมในบัลแกเรีย แต่ก็ไม่ได้ผูกขาดการชำระเงินในชีวิตประจำวันอย่างที่เคยทำอีกต่อไป ในปี 2014 93% ของธุรกรรม POS เป็นการใช้เงินสด ซึ่งตัวเลขดังกล่าวลดลงเหลือต่ำกว่า 80% ในปี 2021

ด้วยการเปิดตัว BLINK และวิธีการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์อื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง บัลแกเรียกำลังดำเนินการตามขั้นตอนสำคัญในการเข้าร่วมยูโรโซน ซึ่งจะทำให้ระบบการเงินเป็นดิจิทัลต่อไป

ความง่ายและความยากในการเข้าสู่ตลาด

รัฐบาลและธนาคารในบัลแกเรียตั้งหน้าตั้งตาทำงานเพื่อสร้างเศรษฐกิจที่เป็นมิตรกับธุรกิจต่างๆ มากขึ้น แต่ธุรกิจที่ดำเนินกิจการในบัลแกเรียก็ควรคำนึงถึงปัจจัยบางประการด้วย

ภาษี

ลูกค้าและธุรกิจในบัลแกเรียต้องจ่ายภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) ซึ่งมักจะเรียกเก็บที่อัตรามาตรฐาน 20% สำหรับสินค้าและบริการส่วนใหญ่ ลูกค้าจ่ายภาษีมูลค่าเพิ่มเมื่อซื้อของ ส่วนธุรกิจก็มีหน้าที่รับผิดชอบในการเก็บและนำส่งภาษีให้กับทางรัฐบาล การไม่นำส่งภาษีมูลค่าเพิ่มให้ตรงเวลาหรือส่งอย่างไม่ถูกต้องก็อาจส่งผลให้ธุรกิจต้องเสียค่าปรับจำนวนมหาศาล และอาจนำไปสู่การตรวจสอบและผลทางกฎหมายได้ในที่สุด

การดึงเงินคืนและการโต้แย้งการชำระเงิน

บัลแกเรียนั้นก็เหมือนกับประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปอื่นๆ ที่ต้องปฏิบัติตามกฎระเบียบที่เน้นลูกค้าเป็นศูนย์กลางในหลายๆ ด้าน เช่น การปฏิเสธการชำระเงินและข้อพิพาทการชำระเงิน ลูกค้าในบัลแกเรียจะได้รับความคุ้มครองภายใต้กฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคซึ่งมอบหมายภาระในการพิสูจน์เป็นหลักให้กับธุรกิจเพื่อแสดงให้เห็นถึงความถูกต้องตามกฎหมายของธุรกรรม โดยกระบวนการนี้เอื้อประโยชน์ต่อลูกค้า ทำให้พวกเขาโต้แย้งธุรกรรมได้ง่ายขึ้น

เพราะบัลแกเรียเป็นสมาชิกของ SEPAบัลแกเรียจึงปฏิบัติตามกฎเฉพาะสำหรับการปฏิเสธการชำระเงินที่เกี่ยวข้องกับการหักบัญชีธนาคาร โดยข้อบังคับของ SEPA กำหนดว่าลูกค้ามีสิทธิ์ได้รับเงินคืนสำหรับธุรกรรมการหักบัญชีธนาคารที่ไม่ได้รับอนุญาตหรือไม่ถูกต้อง หากทำเรื่องขอภายใน 8 สัปดาห์

การชำระเงินระหว่างประเทศ

การชำระเงินระหว่างประเทศนั้นเป็นที่นิยมในบัลแกเรีย โดยมักมีลักษณะดังนี้

• การแปลงสกุลเงิน: Revolut, Wise (เดิมชื่อ TransferWise) และ Paysera เป็นโซลูชันฟินเทคของบุคคลที่สามที่ได้รับความนิยมในบัลแกเรีย การแปลงสกุลเงินในบัลแกเรียดำเนินการภายใต้กฎระเบียบของสหภาพยุโรป โดยเฉพาะอย่างยิ่งคำสั่งบริการการชำระเงินฉบับปรับปรุง (PSD2) ซึ่งกำหนดให้มีความโปร่งใสในอัตราการแปลงและค่าธรรมเนียม เพื่อให้มั่นใจว่าสถาบันการเงินและผู้ให้บริการชำระเงินจะเปิดเผยค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับการแปลงสกุลเงิน ค่าใช้จ่ายเหล่านี้อาจรวมถึงค่าธรรมเนียมบริการและส่วนเพิ่มของอัตราแลกเปลี่ยนเมื่อเทียบกับอัตราแลกเปลี่ยนระหว่างธนาคาร การเปิดเผยข้อมูลประเภทนี้จำเป็นต้องดำเนินการบนเว็บไซต์และ ณ จุดที่ทำธุรกรรม

• การโอนเงินผ่าน SEPA: บัลแกเรียเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพยุโรป ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของ SEPA โดยช่วยลดความยุ่งยากในการโอนเงินผ่านธนาคารที่ใช้สกุลเงินยูโร ทำให้การทำธุรกรรมข้ามพรมแดนภายในยูโรโซนสะดวกยิ่งขึ้น

• ความสัมพันธ์ทางการค้าระหว่างประเทศ: บัลแกเรียค้าขายอย่างหนักกับประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปอื่นๆ ซึ่งหลายประเทศใช้เงินยูโร (แม้ว่าบางประเทศ เช่น โรมาเนีย จะไม่ได้ใช้ก็ตาม) และยังมีความสัมพันธ์อันดีกับตุรกี ซึ่งใช้เงินลีรา

ความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัว

การเป็นสมาชิกสหภาพยุโรปของบัลแกเรียหมายความว่าบัลแกเรียต้องปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ด้านความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัวที่เข้มงวดของสหภาพยุโรป ซึ่งกฎเกณฑ์เหล่านี้กำหนดมาตรฐานที่สูงสำหรับธุรกิจและเป็นประโยชน์อย่างมากต่อลูกค้า

• กฎหมายการคุ้มครองข้อมูล: เช่นเดียวกับประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปอื่นๆ บัลแกเรียปฏิบัติตาม GDPR ซึ่งกำหนดมาตรฐานที่เข้มงวดสำหรับการคุ้มครองข้อมูลลูกค้า โดยเน้นย้ำถึงความจำเป็นในการยินยอมอย่างชัดแจ้งในการรวบรวมข้อมูล และให้บุคคลต่างๆ มี "สิทธิที่จะถูกลืม" โดยการลบข้อมูลส่วนบุคคลของตน

• การปฏิบัติตามข้อกำหนด PSD2: บัลแกเรียปฏิบัติตาม PSD2 ซึ่งเป็นคำสั่งของสหภาพยุโรปที่มุ่งยกระดับความปลอดภัยในการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ PSD2 กำหนดให้มีการตรวจสอบสิทธิ์ลูกค้าแบบรัดกุม (ข้อกำหนดของ SCA) ซึ่งกำหนดให้ต้องมีการตรวจสอบสิทธิ์แบบ 2 ปัจจัยสำหรับธุรกรรมส่วนใหญ่ กระบวนการยืนยันตัวตนที่เข้มงวดนี้ช่วยเพิ่มระดับความปลอดภัยให้กับธุรกรรมการชำระเงิน

• กฎหมายต่อต้านการฟอกเงิน (AML) และกฎหมายต่อต้านการสนับสนุนทางการเงินแก่การก่อการร้าย (CTF): สถาบันการเงินที่ดำเนินงานในบัลแกเรียจำเป็นต้องดำเนินมาตรการต่อต้านการฟอกเงิน (AML) และ CTF เช่น การติดตามและรายงานกิจกรรมทางการเงินที่น่าสงสัยให้สอดคล้องกับคำสั่งของสหภาพยุโรป การไม่ปฏิบัติตามกฎระเบียบต่อต้านการฟอกเงิน (AML) และ CTF อาจนำไปสู่บทลงโทษที่รุนแรง

• FSC: FSC เป็นหน่วยงานกำกับดูแลของบัลแกเรียที่รับผิดชอบในการกำกับดูแลภาคการเงิน รวมถึงผู้ให้บริการชำระเงิน FSC ได้รับมอบหมายให้ปกป้องผลประโยชน์ของลูกค้าและรักษาความสมบูรณ์ของระบบการเงิน

ปัจจัยหลักที่ช่วยให้ประสบความสำเร็จ

บัลแกเรียมีข้อเสนอมากมายสำหรับธุรกิจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเศรษฐกิจมีความก้าวหน้าทางดิจิทัลมากขึ้น และประเทศกำลังแสวงหาการเป็นสมาชิกของยูโรโซน แต่ความท้าทายยังคงอยู่ คุณควรทราบสิ่งต่อไปนี้เมื่อกำหนดกลยุทธ์การชำระเงินสำหรับบัลแกเรีย

• อัตราการปรับตัวทางเทคโนโลยี: บัลแกเรียกำลังเผชิญกับความท้าทายจากการนำเทคโนโลยีการชำระเงินใหม่ๆ มาใช้อย่างเชื่องช้า ตัวอย่างเช่น การชำระเงินผ่านอุปกรณ์เคลื่อนที่ยังไม่ได้รับความนิยมมากเท่ากับประเทศเพื่อนบ้านบางประเทศ อัตราการนำเทคโนโลยีมาใช้ที่ช้ากว่านี้เป็นความท้าทายสำหรับธุรกิจที่ดำเนินธุรกิจในบัลแกเรีย เนื่องจากอาจจำเป็นต้องบำรุงรักษาระบบและการออกแบบประสบการณ์ของผู้ใช้ (UX) ที่ซับซ้อนมากขึ้น เพื่อรองรับวิธีการชำระเงินที่หลากหลาย

• การปฏิบัติตามกฎระเบียบในการจัดการข้อมูล: ธุรกิจในบัลแกเรียต้องเผชิญกับอุปสรรคด้านกฎระเบียบ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านการจัดการข้อมูลและความเป็นส่วนตัว การบังคับใช้ GDPR โดยสหภาพยุโรปทำให้ธุรกิจที่ดำเนินธุรกิจในบัลแกเรียต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดที่สำคัญ การไม่ปฏิบัติตาม GDPR อาจส่งผลให้มีบทลงโทษที่รุนแรง รวมถึงค่าปรับสูงสุด 20 ล้านยูโร หรือ 4% ของยอดขายต่อปีทั่วโลกของธุรกิจ ธุรกิจในบัลแกเรียต้องลงทุนอย่างมากในระบบการกำกับดูแลข้อมูล โดยเฉพาะอย่างยิ่งในระบบการชำระเงิน ซึ่งความอ่อนไหวของข้อมูลและความถี่ในการแลกเปลี่ยนข้อมูลเป็นข้อกังวลหลัก

• ความซับซ้อนในการทำธุรกรรมระหว่างประเทศ: ในฐานะส่วนหนึ่งของสหภาพยุโรป บัลแกเรียได้รับประโยชน์จากการทำธุรกรรมที่ง่ายขึ้นภายในเขตอำนาจของ SEPA แต่ต้องเผชิญกับความท้าทายต่างๆ เช่น ความผันผวนของอัตราแลกเปลี่ยนและกรอบการกำกับดูแลที่หลากหลายเมื่อทำธุรกรรมระหว่างประเทศนอกเหนือเขตอำนาจศาลของ SEPA ธนาคารโลกรายงานว่ามูลค่าการส่งออกของบัลแกเรียในปี 2022 อยู่ที่ประมาณ 5 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งเน้นย้ำถึงความสำคัญที่เพิ่มขึ้นของการแก้ไขปัญหาเหล่านี้

ประเด็นสำคัญ

ธุรกิจที่ต้องการเข้าสู่ตลาดบัลแกเรียควรพิจารณาความต้องการของท้องถิ่นอย่างครอบคลุม โดยใช้กฎระเบียบให้เป็นประโยชน์ และให้ความสำคัญกับประสบการณ์ของลูกค้า นี่คือภาพรวมขณะที่คุณสร้างและดำเนินกลยุทธ์

เปิดรับความต้องการของลูกค้าในท้องถิ่น

• รองรับวิธีการชำระเงินท้องถิ่น: ลูกค้าชาวบัลแกเรียมักนิยมใช้ช่องทางการชำระเงินท้องถิ่น เช่น ผลิตภัณฑ์ที่ให้บริการโดย BORICA ซึ่งเป็นระบบการชำระเงินด้วยบัตรระดับประเทศ การกำหนดให้มีตัวเลือกการชำระเงินท้องถิ่นเหล่านี้ในกระบวนการชำระเงินของคุณ จะช่วยให้สามารถตอบสนองความต้องการของลูกค้าชาวบัลแกเรียและทำให้พวกเขามีแนวโน้มที่จะทำธุรกรรมให้เสร็จสมบูรณ์มากขึ้น

• เสนออินเทอร์เฟซการชำระเงินในหลายภาษา: ภาษาบัลแกเรียและตุรกีเป็นภาษาหลักในบัลแกเรีย และธุรกิจต่างๆ ควรเสนออินเทอร์เฟซการชำระเงินในหลายภาษาเพื่อปรับปรุงประสบการณ์การชำระเงิน

• ปรับตัวให้เข้ากับรูปแบบการชำระเงินผ่านอุปกรณ์เคลื่อนที่: แม้ว่าการชำระเงินผ่านมือถือจะไม่แพร่หลายในบัลแกเรียเท่ากับในประเทศอื่นๆ ในสหภาพยุโรป แต่ก็กำลังเพิ่มขึ้น ธุรกิจต่างๆ จึงควรเตรียมพร้อมที่จะยอมรับการชำระเงินผ่านอุปกรณ์เคลื่อนที่ ควบคู่ไปกับการรักษาความยืดหยุ่นในการนำเสนอวิธีการชำระเงินอื่นๆ

ปฏิบัติตามกฎระเบียบ

• นำการหักบัญชีอัตโนมัติแบบ SEPA มาใช้: SEPA กำหนดกฎเกณฑ์การชำระเงินหลายประการของบัลแกเรีย โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับการชำระเงินตามแบบแผนล่วงหน้า เช่น การชำระเงินตามรอบบิล การทำงานกับเกตเวย์การชำระเงินที่สอดคล้องกับ SEPA จะทำให้การหักบัญชีอัตโนมัติและการชำระเงินตามแบบแผนล่วงหน้าง่ายขึ้น

• จัดการกับการปฏิบัติตามกฎระเบียบ: ธุรกิจในบัลแกเรียต้องปฏิบัติตามกฎระเบียบที่เกี่ยวข้องทั้งหมด เพื่อปกป้องธุรกิจจากผลกระทบทางกฎหมาย ขณะเดียวกันก็สร้างความไว้วางใจให้กับลูกค้า โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับกฎระเบียบการคุ้มครองข้อมูล เช่น GDPR

• ให้ความสำคัญกับความปลอดภัยในการชำระเงิน: การละเมิดข้อมูลและข้อกังวลด้านความปลอดภัยกำลังแพร่หลายมากขึ้นในบัลแกเรีย ให้ลงทุนไปกับมาตรการรักษาความปลอดภัยที่เข้มงวด เช่น การตรวจสอบสิทธิ์แบบ 2 ปัจจัยและการเข้ารหัส เพื่อปกป้องข้อมูลลูกค้า

สร้างประสบการณ์ลูกค้าที่น่าพึงพอใจ

• มีตัวเลือกสกุลเงินหลายสกุล: การให้บริการตัวเลือกสกุลเงินหลายสกุลถือเป็นทางเลือกที่ชาญฉลาด เนื่องจากบัลแกเรียมีฐานลูกค้าที่หลากหลายและสถานะการเป็นจุดหมายปลายทางด้านการท่องเที่ยวของประเทศอื่นๆ ในยุโรป การให้บริการลูกค้าชำระเงินด้วยสกุลเงินที่ต้องการจะช่วยลดความยุ่งยากในการทำธุรกรรมและลดความสับสนในการแปลงสกุลเงิน

• ให้การสนับสนุนลูกค้าแบบเรียลไทม์: มอบช่องทางการสนับสนุนลูกค้าที่เข้าถึงได้ง่าย เช่น แชทสดระหว่างกระบวนการชำระเงิน การแก้ไขปัญหาอย่างรวดเร็วสามารถป้องกันปัญหาการชำระเงินหยุดชะงักและช่วยให้ประสบการณ์การชำระเงินราบรื่นยิ่งขึ้น

• ลดความยุ่งยากในขั้นตอนการชำระเงิน: ลดความยุ่งยากในขั้นตอนการชำระเงินด้วยการปรับปรุงขั้นตอนการชำระเงิน ให้ลดขั้นตอนที่ลูกค้าต้องดำเนินการเพื่อชำระเงินให้เสร็จสิ้น กระบวนการที่ง่ายและเข้าใจง่ายสามารถลดอัตราการละทิ้งตะกร้าสินค้าได้