Liechtenstein, een klein maar welvarend landje in het hart van Centraal-Europa, is uitgegroeid tot een belangrijke speler in de wereldwijde financiële wereld. Liechtenstein staat bekend om zijn sterke banksector en bloeiende fintech-industrie en heeft de afgelopen jaren zijn betalingsmarkt zien groeien. Het land is niet onbekend met digitale betalingen en de bevolking omarmt deze steeds meer, in lijn met de wereldwijde trends.

Online winkelen groeit ook in Liechtenstein, waar 99% van de mensen in 2021 toegang tot internet heeft. Hoewel het land buiten de EU valt, onderhoudt het banden met de Europese Economische Ruimte (EER), waardoor Single Euro Payments Area (SEPA)-transacties en soepelere grensoverschrijdende betalingen met EU-lidstaten mogelijk zijn.

Veiligheid en naleving zijn belangrijke kenmerken van het betalingssysteem van Liechtenstein. Het land houdt zich aan strenge financiële regels en normen voor gegevensbescherming, waardoor een veilige omgeving voor klanten en ondernemingen wordt gegarandeerd. De veerkrachtige en dynamische financiële sector van Liechtenstein bestaat uit een mix van traditionele banken en gespecialiseerde financiële dienstverleners.

Betalingen in Liechtenstein worden gevormd door traditie, technologische vooruitgang en een streven naar financiële veiligheid. Hieronder bekijken we deze invloeden op het betalingsverkeer in het land en hoe je succesvol de markt kunt betreden, met inbegrip van overwegingen zoals:

• Weten welke betalingen lokaal het beste werken
  
• Omgaan met ingewikkelde regelgeving
  
• Veiligheid als belangrijk aandachtspunt maken
  

De situatie op de markt

Liechtenstein, dat tussen Zwitserland en Oostenrijk ligt, heeft een sterke financiële sector met binnenlandse en internationale financiële instellingen. De Zwitserse frank (CHF) is de officiële munteenheid van het land en de Zwitserse Nationale Bank (SNB) is de centrale bank van Liechtenstein.

Hoewel contant geld nog steeds populair is voor kleinere transacties, vooral op het platteland en onder oudere mensen, is er een groeiende trend naar digitale en kaartbetalingen voor dagelijkse uitgaven.

Liechtenstein heeft een flinke stijging gezien in het gebruik van mobiele betalingen, vooral onder jongeren. Volgens DataReportal waren er begin 2023 18.100 mobiele telefoonaansluitingen in Liechtenstein, wat neerkomt op ongeveer 46% van de totale bevolking. Dit geeft aan dat inwoners steeds meer openstaan voor mobiele betalingen.

Betaalmethoden

Wat betreft de favoriete betaalmethoden heeft Liechtenstein een breed scala aan opties.

Gebruik

Contactloos betalen is super populair in Liechtenstein, vooral bij jongere klanten die de snelheid en het gemak waarderen. Het idee van een 'portemonnee-vrije' levensstijl wordt ook steeds populairder bij deze groep, omdat smartphones en wearables steeds beter zijn in het afhandelen van betalingen. In Liechtenstein gebruiken klanten contactloze betaalmethoden vooral voor kleinere aankopen, zoals in supermarkten, cafés en soortgelijke plekken, en niet zozeer voor grotere aankopen.

Verschillende belangrijke regelgevende instanties helpen de financiële stabiliteit en integriteit van het land te handhaven. De Financial Market Authority Liechtenstein (FMA) is de belangrijkste toezichthouder van het land en houdt toezicht op financiële instellingen, waaronder banken, verzekeringsmaatschappijen en vermogensbeheerders. De Liechtenstein Financial Intelligence Unit (FIU) bestrijdt witwassen en financiële criminaliteit en zorgt ervoor dat het land voldoet aan internationale normen.

Dat Liechtenstein transparantie en naleving van internationale normen belangrijk vindt, blijkt uit zijn deelname aan organisaties zoals de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) en de Financial Action Task Force (FATF).

Populaire B2C-betaalmethoden in Liechtenstein

• Liquide middelen
  
• Creditcards
  
• Digitale wallets
  

Populaire B2B-betaalmethoden in Liechtenstein

• Creditcards
  
• SEPA-overschrijvingen
  
• Debitcards
  

Trends

Hoewel Liechtenstein altijd bekend stond als een land dat voorzichtig omgaat met geld, zijn er veranderingen in de manier waarop mensen betalen. Contant geld is nog steeds belangrijk voor dagelijkse transacties, maar er is een verschuiving naar elektronische betalingen.

Deze verschuiving is voornamelijk te danken aan technologische innovaties, waaronder oplossingen voor contactloze betalingen en apps voor mobiele betalingen. Contactloze betalingen zijn populair geworden als snelle, handige en veilige betaalmethode, vooral in stedelijke centra. De acceptatie van mobiele betalingen, digitale wallets en betalingen via QR-code heeft er ook toe bijgedragen dat het land minder afhankelijk is van contant geld.

Het gunstige regelgevingsklimaat van Liechtenstein heeft verschillende fintech-ondernemingen en op blockchain gebaseerde ondernemingen aangetrokken, zoals Union Bank AG, dat zich richt op blockchain-bankoplossingen. Dergelijke instellingen vormen een aanvulling op traditionele banken en bieden innovatieve diensten in dit vooruitstrevende financiële centrum.

Gemak en frictie bij de toetreding tot de markt

Ook al is Liechtenstein een kleinere markt, het presteert op hoog niveau. Hier is wat je moet weten over hoe het land omgaat met belastingen, chargebacks en geschillen.

Belastingen

Belasting over de toegevoegde waarde (btw) is iets waar klanten en ondernemingen in Liechtenstein rekening mee moeten houden. Voor de meeste spullen en diensten geldt een standaardtarief van 7,7%, maar voor dingen als eten en medicijnen is het tarief lager. Ondernemingen moeten btw vragen op hun verkopen en dit aan de overheid betalen; als je de btw-regels niet volgt, kun je flinke boetes en juridische problemen krijgen. Voor klanten is de directe impact van btw voelbaar in de vorm van hogere prijzen voor goederen en diensten. Het is belangrijk dat klanten en ondernemingen de btw-verplichtingen begrijpen en naleven om financiële sancties en juridische gevolgen te voorkomen.

Chargebacks

Als lid van de Europese Vrijhandelsassociatie (EVA) en een land dat nauw verbonden is met de EU, volgt Liechtenstein de EU-richtlijnen en -regels die van invloed zijn op chargebacksprocedures. De herziene richtlijn betreffende betalingsdiensten (PSD2), een belangrijke EU-verordening, schrijft sterke klantauthenticatie (SCA) voor bij betalingstransacties. Deze authenticatievereiste speelt vaak een cruciale rol bij het oplossen van chargebacksgeschillen. Als een transactie wordt betwist, kan het authenticatieniveau worden aangehaald als een factor bij het bepalen van de geldigheid ervan.

De aanpak van Liechtenstein ten aanzien van chargebacks is gericht op consumentenbescherming. Dit sluit aan bij de bredere EU-waarden met betrekking tot de rechten en belangen van klanten. De consumentenwet regelt deze processen en legt een aanzienlijke bewijslast bij ondernemingen om de legitimiteit van een transactie aan te tonen, vooral in gevallen van ongeautoriseerde transacties. Hierdoor verschuift de bewijslast van klanten naar ondernemingen, wat het klantvriendelijker maakt in vergelijking met bepaalde aspecten van chargebacksprocessen in de Verenigde Staten.

Door de nauwe banden met de EU doet het microstaatje mee aan SEPA, dat specifieke regels heeft voor chargebacks, vooral met betrekking tot automatische incasso's. Deze regels geven klanten het recht om binnen acht weken een terugbetaling te vragen voor automatische incasso's.

Internationale betalingen

De betaalmarkt van Liechtenstein is verbonden met de wereldwijde markten door de nabijheid van Zwitserland, deelname aan SEPA, het gebruik van digitale betalingen en nog veel meer. Hoewel Liechtenstein klein is qua oppervlakte en bevolking, heeft het een geïntegreerde aanpak van de bredere mondiale financiële context.

• Valuta omwisselen: Valuta omwisselen is een belangrijk onderdeel van financiële transacties in Liechtenstein, vooral voor reizigers en ondernemingen die zich bezighouden met internationale handel. Reizigers kunnen hun buitenlandse valuta omwisselen voor euro's bij financiële instellingen, wisselkantoren en geldautomaten. De wisselkoersopslag bedraagt doorgaans 1% tot 3% boven de interbancaire koers, waarbij sommige banken een vast bedrag, meestal 5 tot 10 CHF, in rekening brengen voor valutaconversiediensten. Bij het gebruik van geldautomaten voor valutaconversie betalen reizigers servicekosten van 2 tot 5 CHF per transactie.

• Deelname aan SEPA: Liechtenstein doet mee aan SEPA en houdt zich aan de gestandaardiseerde betalingsformaten, wat helpt om grensoverschrijdende betalingen in euro's makkelijker te maken en de veiligheid en efficiëntie van betalingen verder te verbeteren.

• EER-lidmaatschap: Liechtenstein heeft een unieke geografische ligging ten opzichte van Zwitserland en onderhoudt nauwe economische banden met dit land. Als lid van de EER heeft Liechtenstein nauwe banden met de Zwitserse betalingssystemen en bankinfrastructuur. Deze relatie weerspiegelt de verwevenheid van Zwitserland met de Europese markten, waar grensoverschrijdende transacties gebruikelijk zijn en de Zwitserse frank en de euro op grote schaal worden gebruikt.

Beveiliging en privacy

Liechtenstein doet zijn best om betalingen veilig te houden, regels te volgen en te regelen, net zoals de EU dat doet. De financiële autoriteiten van het vorstendom werken hard om de belangen van klanten te beschermen, gegevens veilig te houden en financiële misdrijven zoals het witwassen van geld en het financieren van terrorisme tegen te gaan. Hier zijn een paar dingen die daarbij helpen:

• Wetgeving inzake gegevensbescherming: Liechtenstein is lid van de EVA en heeft nauwe banden met de EU. Daarom houdt het zich aan de EU-regelgeving, waaronder de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). De AVG stelt strenge normen voor gegevensbescherming van klanten, die expliciete toestemming voor ontvangst van gegevens vereisen en klanten het recht geven om te worden vergeten. Compliance met AVG is een hoeksteen van het Liechtensteinse kader voor gegevensbescherming.

• Wetgeving tegen het witwassen van geld (AML): Liechtenstein volgt de EU-wetgeving inzake AML en de bestrijding van terrorismefinanciering (CFT). Financiële instellingen in het vorstendom zijn verplicht om AML/CFT-programma's op te zetten, transacties te controleren op verdachte activiteiten en bevindingen aan de autoriteiten te melden. Niet-naleving kan leiden tot aanzienlijke boetes.

• FMA: De FMA van Liechtenstein speelt een belangrijke rol bij het toezicht op financiële activiteiten, waaronder betalingen, om ervoor te zorgen dat ze voldoen aan internationale en EU-normen. De organisatie handhaaft ook AML/CFT-regelgeving om de integriteit van het financiële systeem te beschermen.

• Rol van de FIU: Liechtenstein blijft ook alert op het witwassen van geld met zijn eigen regelgevingsmechanismen. De Liechtensteinse FIU, bekend als Tracfin, is gespecialiseerd in het opsporen en onderzoeken van verdachte financiële activiteiten.

Belangrijkste succesfactoren

De betaalmarkt van Liechtenstein heeft een paar uitdagingen door de kleine binnenlandse markt, de afhankelijkheid van internationale handel, de beperkte toegang tot betalingsnetwerken en nog wat andere dingen. Dit zijn een paar dingen die je kunnen helpen om succesvol te zijn in deze markt:

• Wees je bewust van de kleinere markt: Liechtenstein is een klein land met ongeveer 39.000 inwoners. Deze beperkte binnenlandse markt vormt een uitdaging voor ondernemingen die een breed klantenbestand willen opbouwen. Kleinere markten kunnen het voor ondernemingen moeilijk maken om op te schalen, wat leidt tot hogere acquisitiekosten per klant en mogelijk lagere winsten.

• Strategie voor de wisselkoers: Liechtenstein gebruikt de Zwitserse frank als officiële munteenheid. Maar door deze afhankelijkheid van een buitenlandse munteenheid moeten wisselkoersschommelingen in aanmerking worden genomen, wat van invloed kan zijn op de kosten van import, export en grensoverschrijdende betalingen.

• Wees je bewust van de verwevenheid van het land met internationale markten: Gezien de kleine binnenlandse markt is Liechtenstein voor handel en commercie sterk afhankelijk van internationale markten. Hoewel dit toegang biedt tot een wereldwijd klantenbestand, stelt het ondernemingen ook bloot aan veranderingen in de internationale vraag, economische omstandigheden en geopolitieke factoren. Ondernemingen in Liechtenstein zijn in hoge mate afhankelijk van de economische stabiliteit en groei van hun belangrijkste handelspartners.

• Wees voorbereid op concurrentie met andere mondiale financiële centra: Liechtenstein heeft te maken met concurrentie van nabijgelegen financiële centra, waaronder Zwitserland en Luxemburg. Deze gevestigde financiële centra beschikken over goed ontwikkelde bank- en betalingsinfrastructuren, die ondernemingen en investeerders aantrekken. Om concurrerend te blijven, moet Liechtenstein unieke waardeproposities en gespecialiseerde financiële diensten aanbieden.

Kernpunten

Om een paar van deze uitdagingen te verminderen, kunnen ondernemingen in Liechtenstein overwegen om hun klantenbestand te diversifiëren en kansen in nichemarkten te verkennen. Het aangaan van sterke partnerschappen met financiële instellingen en betalingsdienstaanbieders kan ook helpen bij het aanpakken van kwesties met betrekking tot naleving van regelgeving en toegang tot betalingsnetwerken. Hier volgt een overzicht van de belangrijkste manieren waarop ondernemingen in Liechtenstein de betalingservaring van hun klanten kunnen verbeteren:

Accepteer lokaal populaire betaalmethoden

• Omarm de Zwitserse frank: Betalingen in Zwitserse frank zijn heel gebruikelijk in Liechtenstein, dus ondernemingen zouden CHF als valutaoptie moeten aanbieden. Door lokale betaalopties zoals PostFinance Card of TWINT, die door veel Zwitserse klanten worden geprefereerd, in je betalingsverwerking te integreren, kun je ook de klantervaring verbeteren en meer transacties stimuleren.

• Gebruik SEPA voor grensoverschrijdende transacties: Hoewel Liechtenstein geen deel uitmaakt van de EU, neemt het wel deel aan SEPA. Ondernemingen kunnen SEPA gebruiken om grensoverschrijdende transacties binnen de eurozone efficiënt te laten verlopen. Dit is vooral waardevol voor ondernemingen die zich bezighouden met internationale handel en e-commerce.

Ga compliance-uitdagingen aan

• Houd de naleving van de AVG in de gaten: Liechtenstein volgt de AVG van de EU, die ondernemingen verplicht om gegevensprivacy en -beveiliging voorop te stellen. Door verantwoord om te gaan met klantgegevens bouw je vertrouwen op en minimaliseer je regelgevingsrisico's en mogelijke boetes.

• EER- en Zwitserse regelgeving: Omdat Liechtenstein lid is van de EER en een naaste buur van Zwitserland is, hebben ondernemingen te maken met een complexe regelgeving. Dit kan leiden tot uitdagingen op het gebied van regelgeving, nalevingskosten en de noodzaak van juridische expertise om aan de toepasselijke wetten en normen te voldoen.

• Andere EU-regels: PSD2 is een belangrijk onderdeel van de regels in Liechtenstein. De richtlijn legt de nadruk op SCA voor aanbieders van betalingsdiensten. Transacties hebben vaak twee-factor-authenticatie nodig, wat de veiligheid verbetert en frauderisico's vermindert.

Veiligheid voorop

• De rol van betalingsdienstaanbieders (PSP's): Betalingsdienstaanbieders die in Liechtenstein actief zijn, zoals internationale platforms als Stripe, houden zich aan de lokale regels en doen vaak meer dan alleen aan de basisvereisten voldoen om de veiligheid te verbeteren. Deze aanbieders gebruiken geavanceerde technologieën, zoals machine learning-algoritmen, om frauduleuze patronen op te sporen en klantgegevens te beschermen.

• De invloed van PSD2: PSD2 stelt onder andere normen vast voor betalingsveiligheid, waardoor Liechtenstein in lijn blijft met de EU-lidstaten.

• Payment Card Industry Data Security Standard (PCI DSS): Ondernemingen die in Liechtenstein werken, moeten zich houden aan PCI DSS, wat betekent dat ze aan technische en operationele regels moeten voldoen om de gegevens van klanten veilig te houden.