Als je een onderneming runt in Italië, is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de limiet voor contante betalingen. Aangezien de regelgeving evolueert en geld steeds meer online gaat, is het van het grootste belang om de limiet in de gaten te houden, binnen de regels te blijven en de mogelijke gevolgen te begrijpen. Laten we eens kijken naar de regelgeving die vanaf 2025 van kracht is, inclusief de verplichting om valuta in te nemen, de bijbehorende kosten voor het beheer ervan en de vereisten voor bedrijven om dergelijke transacties te verwerken.

Of je nu een fysieke winkel, een restaurant, een dienstverlenende onderneming of een e-commercewebsite runt, als je op de hoogte bent van de limiet voor contanten en de relevante regels, kun je de regels naleven en boetes vermijden.

Wat staat er in dit artikel?

• Het huidige Italiaanse regelgevingskader
  
• Sancties voor het overschrijden van de drempel van €5.000
  
• Wie is er vrijgesteld van de geldlimiet in Italië?
  
• Contante vs. digitale betalingen in Italië
  
• De verplichting om contante betalingen te accepteren
  
• Contante betalingen door ondernemingen
  
• Kosten voor beheer van contant geld
  

Het huidige Italiaanse regelgevingskader

In 2025 blijft de limiet voor contante betalingen in Italië €5.000 - de begrotingswet van 2025 heeft de limiet niet verhoogd. Je kunt geld betalen of ontvangen in bankbiljetten en munten tot €4.999. Voor vereffeningen van €5.000 of meer zijn traceerbare methoden zoals bankoverschrijvingen, credit- of debitcards, of cheques verplicht.

Dit is voornamelijk gebaseerd op artikel 49 van Wetsdecreet 231/2007, dat bedoeld is om het witwassen van geld en de financiering van terrorisme te voorkomen. De verordening is in de loop der jaren verschillende keren gewijzigd, waarbij de drempel als volgt varieerde:

• Van 2010 tot 2011: €5.000
  
• Van 13 augustus 2011 tot 5 december 2011: €2.500
  
• Van 6 december 2011 tot eind 2015: €1.000
  
• Van 2016 tot 2020: €3.000
  
• Van juli 2020 tot eind 2022: €2.000
  
• Sinds januari 2023: €5.000
  

Deze veranderingen weerspiegelen verschuivingen in politieke oriëntaties en een poging om belastingontduiking te bestrijden zonder het winkelend publiek en kleine ondernemingen te zwaar te belasten.

Verbod op frauduleuze splitsing van betalingen

Het is verboden om een betaling van meer dan €5.000 op te splitsen in kleinere bedragen om onder de drempel te blijven. Kunstmatig splitsen splitst een enkele transactie op in verschillende kleinere vereffeningen om de contantgeldlimiet te omzeilen.

Het splitsen van een betaling in contanten is toegestaan als elke termijn echt overeenkomt met een bepaalde periode, lager is dan €5.000, en niet het resultaat is van kunstmatige fractionering om de regelgeving te omzeilen. Als een koopovereenkomst bijvoorbeeld meerdere termijnen in de tijd omvat, kunnen bedragen van minder dan €5.000 in bankbiljetten worden betaald, op voorwaarde dat ze in het contract worden gespecificeerd en niet dienen als middel om de limiet te omzeilen.

Wat is de limiet voor witwasbestrijding in 2025?

In 2025 is het plafond voor vereffening in contanten in Italië €5.000. Voor kosten van €5.000 of meer zijn traceerbare methoden zoals bankoverschrijvingen, credit- of debitcards, andere elektronische opties of niet-overdraagbare cheques vereist.

Sancties voor het overschrijden van de drempel van €5.000

Als men in 2025 de limiet van €5.000 in Italië overschrijdt, worden zowel de betaler als de begunstigde aansprakelijk en kunnen er aanzienlijke sancties volgen. Wetsdecreet 231/2007 (artikel 63), zoals gewijzigd door Wet 197/2022, beschrijft de gevolgen:

• Voor betalingen tot €250.000 varieert de boete van €1.000 tot €50.000, afhankelijk van de ernst van de overtreding en de specifieke omstandigheden.
  
• Voor bedragen van meer dan €250.000 beginnen de boetes bij €5.000 en kunnen ze oplopen tot €250.000
  

Bepaalde partijen, zoals notarissen, accountants, advocaten, kredietverstrekkers, financiële adviseurs en makelaarskantoren, zijn wettelijk verplicht om verdachte transacties, waaronder betalingen in contanten die de wettelijke limiet overschrijden, te melden aan de Financiële Inlichtingen Eenheid (UIF). Het niet melden van deze overtredingen kan leiden tot sancties van €3.000 tot €15.000, ongeacht de directe betrokkenheid. Deze maatregel is bedoeld om fiscalisten te betrekken bij de preventie van belastingontduiking en het witwassen van geld.

Als je de limiet overschrijdt, kan dat naast boetes nog andere gevolgen hebben:

• Diepgaande belastingcontroles: De activiteiten van de overtreders kunnen worden onderworpen aan diepgaande controles.
  
• Onderzoek naar de bron van het geld: Bij grote betalingen in contanten kan de wettigheid van het geld in twijfel worden getrokken.
  
• Melding aan het UIF: Banken en financiële instellingen kunnen verdachte transacties aan de autoriteiten melden.
  

Wie is er vrijgesteld van de geldlimiet in Italië?

De begrotingswet voor 2019 (Wet van 30 december 2018, nr. 145, artikel 1, lid 245 beschrijft de uitzonderingen op de contantgeldlimiet, specifiek voor transacties tussen winkeliers of reisbureaus en buitenlandse burgers die geen Italiaanse ingezetenen zijn. Als je onderneming onder een van deze categorieën valt, kan het valuta tot €15.000 opnemen, mits aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:

• De koper is een buitenlandse burger die buiten Italië woont
  
• De betaling is voor de aankoop van goederen of diensten
  
• De onderneming moet de Italiaanse belastingdienst (Agenzia delle Entrate) van tevoren informeren dat ze van plan zijn om contant geld aan te nemen, en de bankrekening opgeven waar het geld zal worden geplaatst.
  
• Je moet een kopie van het paspoort van de klant en een ondertekende verklaring dat de klant geen ingezetene is, aanvragen.
  
• Contant geld wordt aan het einde van de werkdag na de transactie op de opgegeven bankrekening gestort.
  

Contante vs. digitale betalingen in Italië

Omdat Italië lange tijd op bankbiljetten en munten heeft vertrouwd, verliep de overgang naar digitale betalingen langzamer dan in andere Europese landen. In 2024 werd een mijlpaal bereikt: voor het eerst waren de online vereffeningen groter dan de contante.

Uit onderzoek van het Innovative Payments Observatory van Politecnico di Milano blijkt dat online betalingen in 2024 €481 miljard bedragen (43% van de uitgaven van klanten), terwijl contante transacties tot 41% geweigerd worden. Bankoverschrijvingen, automatische incasso's en cheques vormden de resterende 16%. Deze terugboeking is het resultaat van jaren van technologische vooruitgang en een groeiende openheid voor digitale betaalmethoden bij zowel winkeliers als klanten, zoals blijkt uit de meest gebruikte betaalmethoden in Italië.

Contactloze betalingen spelen een doorslaggevende rol en zijn goed voor bijna 90% van de elektronische transacties in winkels in 2024, met een totale waarde van €291 miljard, een stijging van 19% jaar na jaar. De populariteit van apparaatgebaseerde betaalmethoden neemt ook toe, met een totale waarde van €56,7 miljard in 2024 (een stijging van 53%).

Het aantal actieve POS-terminals (point of sale) in Italië is gestegen tot 3,5 miljoen, waarbij POS-softwareoplossingen waarmee bedrijven betalingen ontvangen via tablets en smartphones snel groeien. Vandaag de dag geeft 53,5% van de kleine ondernemingen de voorkeur aan transacties via betaalkaarten.

De verplichting om contante betalingen te accepteren

Binnenlandse en Europese regelgeving verplicht ondernemingen om contant geld aan te nemen. Artikel 693 van het Wetboek van Strafrecht verbiedt het weigeren van juridische betaalmiddelen, ondersteund door de Aanbeveling 2010/191/EU van de Europese Commissie. Hier volgen enkele van de belangrijkste bepalingen:

• Vereffeningen in contanten kunnen niet geweigerd worden, tenzij beide partijen een andere optie overeenkomen.
  
• In de regel moeten winkeliers betalingen in eurobankbiljetten en -munten accepteren. Weigering is alleen toegestaan in bepaalde gevallen, op basis van goede trouw - bijvoorbeeld als er geen wisselgeld beschikbaar is.
  
• Winkeliers moeten bankbiljetten met een hoge coupures aannemen. Weigering is alleen toegestaan als er een geldige reden voor is, bijvoorbeeld als de nominale waarde van het biljet niet in verhouding staat tot het verschuldigde bedrag.
  

Contante betalingen door ondernemingen

In Italië is er geen vaste limiet op hoeveel contant geld een onderneming op haar bankrekening mag storten. Financiële instellingen houden deze stortingen echter wel in de gaten en kunnen ze indien nodig rapporteren onder de witwasbestrijding.

Volgens de UIF die is uitgegeven op 28 maart 2019, moeten kredietverstrekkers en andere financiële tussenpersonen maandelijks bij hen rapporten indienen met een gedetailleerd overzicht van alle contante transacties van meer dan €10.000 binnen één maand, inclusief transacties die zijn gedaan via meerdere stortingen van ten minste €1.000. Betalingen van minder dan €10.000 kunnen nog steeds argwaan wekken als ze niet overeenkomen met het profiel van de klant.

Dit is wat operators in gedachten moeten houden:

• Frequente of grote vereffeningen in contanten kunnen de aandacht trekken van banken en de autoriteiten, vooral als ze niet overeenkomen met de typische financiële activiteiten van de onderneming.
  
• Het splitsen van betalingen om de rapportageverplichtingen te omzeilen, kan als twijfelachtig worden beschouwd en bij het UIF worden gesignaleerd.
  
• Het onvermogen om de bron van het geld te documenteren kan leiden tot verdere ondervragingen door de Agenzia delle Entrate en de financiële politie (Guardia di Finanza).
  

Operators moeten:

• Altijd gegevens bijhouden zoals ontvangstbewijzen, facturen en aanvullende ondersteunende documenten van waar stortingen in contanten vandaan komen.
  
• Betalingen niet splitsen om onder de rapportagedrempels te blijven
  
• Een beroep doen op een professional, zoals een accountant of een belastingadviseur, om er zeker van te zijn dat transacties voldoen aan de huidige regelgeving
  

Wat is de stortingsdrempel die aanleiding geeft tot ondervragingen?

In Italië is er geen strikte juridische limiet voor de hoeveelheid contant geld die je op je bankrekening kunt storten, maar kredietverstrekkers en de autoriteiten kunnen in sommige situaties ingrijpen:

• Meer dan €10.000 per maand
  Financiële instellingen moeten het UIF op de hoogte stellen als een persoon - particulier of onderneming - in één maand voor €10.000 of meer aan contante stortingen doet, ongeacht of de stortingen in de vorm van meerdere transacties van €1.000 of meer worden gedaan.

• Inconsistentie met het financiële profiel van de klant
  Betalingen van minder dan €10.000 kunnen aan de autoriteiten worden gemeld als ze niet lijken te stroken met iemands aangegeven inkomsten, beroep of activiteit. Banken zijn verplicht om subjectieve risicobeoordelingen uit te voeren.

• Regelmatige of gesplitste betalingen
  Het verdelen van stortingen in contanten om onder het meldingsplafond te blijven, kan worden geïnterpreteerd als een poging om de regelgeving te omzeilen en kan resulteren in een melding van verdachte transacties (segnalazione di operazione sospetta).

Kosten voor beheer van contant geld

Uit een onderzoek uit 2020 van Bank of Italy blijkt dat een enkele transactie in contanten €0,35 kost, wat minder is dan de twee meest gebruikte alternatieven: debitcards (€0,59) en creditcards (€1,01). Als je echter rekening houdt met de gemiddelde transactiewaarde, is contant geld uiteindelijk 1,8% duurder vanwege de volgende kosten:

• Bankverrichtingen: Opnames, stortingen, overschrijvingen
  
• Investeringen in beveiliging: Antidiefstalsystemen, kluizen, geldtransportdiensten
  
• Investeringen in apparatuur: Valsgelddetectoren
  
• Personeel: Contant geld tellen, beheren en transporteren
  
• Kans: Tijd die wordt besteed aan het beheren van contant geld in plaats van aan andere, productievere taken
  
• Verliezen door diefstal, beroving en valse bankbiljetten
  

Deze kosten blijven vaak onopgemerkt tijdens de dagelijkse werkzaamheden, maar ze stapelen zich in de loop van de tijd op en kunnen de winstgevendheid van een onderneming aanzienlijk beïnvloeden. Ondanks bedrijfscommissies kunnen elektronische betalingen op de lange termijn kosteneffectiever zijn, vooral met de uitbreiding van goedkope POS-systemen en integratie met elektronische registers. Traceerbare transacties verminderen ook het risico op fouten en vereenvoudigen de fiscale rapportage en compliance.

Dat is nog een reden waarom veel ondernemingen het gebruik van traceerbare betaalmethoden aanmoedigen, ook al zijn ze verplicht om contant geld aan te nemen. Stripe Terminal maakt online en fysieke betalingen mogelijk, waardoor het voor ondernemingen zoals de jouwe eenvoudig en veilig is om betalingen met betaalkaarten, contactloze betalingen en digitale wallets te ontvangen.

Dankzij de gecertificeerde kaartlezers en het gecentraliseerde beheer via het Stripe Dashboard kun je je activiteiten vereenvoudigen, reconciliatie verbeteren, een soepele, actuele betaalervaring bieden en waardevolle bronnen vrijmaken om je onderneming te laten groeien.