In Duitsland is het jaarlijkse volume aan digitale betalingen meer dan € 50 biljoen. Dat is meer dan 10 keer het bruto binnenlands product van het land. Dit enorme bedrag zal waarschijnlijk nog verder stijgen. In het coalitieakkoord voor de 21e zittingsperiode heeft de Duitse regering laten weten dat ze digitale betaalmethoden wil stimuleren.

In dit artikel leggen we uit wat digitale betaalmethoden zijn, hoe vaak ze in Duitsland worden gebruikt en wat de voordelen van elke optie zijn. We leggen ook uit hoe Duitse bedrijven hun betalingen kunnen digitaliseren en welke wettelijke verplichtingen er nu en in de toekomst zijn.

Wat staat er in dit artikel?

• Digitale betalingen: wat zijn dat?
  
• Welke digitale betaalmethoden zijn er?
  
• Digitale betalingen: statistieken en trends in Duitsland
  
• Wat zijn de voordelen van digitaal betalen voor bedrijven in Duitsland?
  
• Hoe kunnen Duitse bedrijven hun betalingen digitaliseren?
  
• De toekomst van digitale betalingen in Duitsland
  

Digitale betalingen: Definitie

Digitale betalingen, ook wel 'elektronische betalingen' genoemd, zijn geldtransacties die via digitale kanalen worden gedaan. Hierbij wordt geen contant geld of andere fysieke betaalmiddelen, zoals cheques, gebruikt. Het gaat dus om alle digitale betaalmethoden die online of via elektronische apparaten, zoals kassa's of smartphones, worden verwerkt.

Welke digitale betaalmethoden zijn er?

De ontwikkelingen op het gebied van digitale betalingen zijn de laatste jaren snel gegaan. Er zijn allerlei technologieën, platforms en systemen waarmee bedrijven in Duitsland digitale betalingen kunnen doen en ontvangen:

Elektronische online betalingssystemen

Digitale bankoverschrijvingen zijn een van de meest gangbare vormen van digitaal betalen:

• Standaardoverschrijvingen: Met klassieke Single Euro Payments Area (SEPA)-overschrijvingen kun je geld overmaken tussen bankrekeningen binnen de SEPA-zone.

• Realtime overschrijvingen: Bankoverschrijvingen in realtime kunnen worden gebruikt voor transacties waarbij tijd een belangrijke rol speelt. Bij een SEPA Instant Credit Transfer wordt het geld bijvoorbeeld binnen 10 seconden op de rekening van de begunstigde gestort.

• Elektronische cheques: eCheques zijn digitale foto's van papieren cheques die via elektronische betalingsnetwerken worden verwerkt. Hoewel ze in de VS vaker worden gebruikt, worden ze in Duitsland soms gebruikt voor facturen, huur of terugkerende betalingen.

• Telegrafische overschrijvingen: Een andere optie zijn telegrafische overschrijvingen (TT), ook wel bekend als "wire transfers". Deze zijn vooral handig voor tijdgevoelige, internationale overschrijvingen van grote bedragen en worden verwerkt via systemen zoals Swift.

Kaartbetalingen

Kaartbetalingen met fysieke of digitale betaalkaarten zijn ook super populair in Duitsland:

• Creditcards
  Bij deze betaalmethode wordt het verschuldigde bedrag eerst door de creditcardmaatschappij betaald en vervolgens, meestal eenmaal per maand, in rekening gebracht op de rekening van de creditcardhouder. Grote aanbieders zijn onder andere Visa, Mastercard, American Express en Diners Club. Deze kaarten worden wereldwijd online en door fysieke winkels geaccepteerd.

• Debitcards
  Debetkaarten zijn betaalkaarten waarbij het bedrag meteen van de gekoppelde betaalrekening wordt afgeschreven als je iets koopt of geld pakt. De girocard is de meest populaire debetkaart in Duitsland. Je kunt 'm gebruiken in winkels en bij geldautomaten. Om een girocard in het buitenland of online te kunnen gebruiken, moet deze een extra Visa- of Mastercard-debetfunctie hebben.

• Digitale kaarten en e-wallets
  Digitale kaarten zijn virtuele versies van creditcards of betaalkaarten die je kunt opslaan in digitale wallets en gebruiken via smartphones, smartwatches of tablets. Ze maken gebruik van NFC-technologie (Near Field Communication) voor contactloos betalen en zijn een veilig en handig alternatief voor fysieke kaarten. Veel banken geven automatisch digitale kaarten naast fysieke kaarten.

Andere opties

Er zijn nog een paar andere opties voor bedrijven in Duitsland die digitale betalingen willen verwerken:

• Mobiele betaalapps
  Met mobiele betaalapps kunnen klanten snel en makkelijk geld sturen of ontvangen via hun smartphone. Deze methode kan worden gebruikt voor online of in-store aankopen of om privébetalingen te doen aan vrienden.

• Nu kopen, later betalen (BNPL)-diensten
  'koop nu, betaal later'-diensten worden steeds populairder, vooral in e-commerce. Dit zijn kortetermijnfinancieringsmodellen waarbij klanten hun artikelen meteen krijgen, maar pas later betalen, soms in meerdere termijnen. Vaak zijn 'koop nu, betaal later'-diensten voor een bepaalde tijd renteloos.

• Cryptovaluta
  Cryptocurrencies zijn digitale betaalmethoden die gebaseerd zijn op gedecentraliseerde technologieën, meestal distributed ledger technology (DLT) en blockchain. In tegenstelling tot klassieke betaalmethoden worden cryptocurrencies, zoals Bitcoin, Ethereum of Tether, niet uitgegeven door centrale banken of staten, maar gegenereerd en beveiligd in een open netwerk met behulp van cryptografische processen. In Duitsland werden cryptocurrencies voorheen vooral gebruikt voor speculatie en als beleggingsobject. Tegenwoordig kunnen ze echter op een aantal onlineplatforms en bij bepaalde bezorgdiensten of restaurants worden gebruikt.

Digitale betalingen: statistieken en trends in Duitsland

Uit onderstaande statistieken blijkt dat digitale betalingen een belangrijke rol zijn gaan spelen in het dagelijks leven in Duitsland. Ze zijn ook een succesfactor geworden voor Duitse bedrijven, zowel economisch als strategisch.

Hier zijn een paar belangrijke statistieken:

• SEPA verwerkt nu ongeveer 50 miljard transacties per jaar in 41 landen.
  
• In 2023 werd bijna 62% van de totale omzet in de Duitse detailhandel met een kaart betaald. Dat is bijna € 300 miljard van een totaal van € 485 miljard. Het jaar daarvoor lag dat cijfer nog onder de 60%.
  
• Het aantal kaartbetalingen in Duitsland steeg tussen 2022 en 2023 met bijna 16% tot 11,8 miljard transacties.
  
• Slechts 3% van de Duitsers heeft geen girocard. Dat betekent dat er ongeveer 100 miljoen girocards in omloop zijn in Duitsland.
  
• Volgens de Bundesbank was 6% van de transacties in de Duitse detailhandel in 2023 een mobiele betaling. Dat is drie keer zoveel als het jaar ervoor.
  
• Een op de vier Duitsers gebruikte in 2023 de optie 'koop nu, betaal later', een stijging tot maar liefst 34% onder millennials van 27-42 jaar.
  

Wat zijn de voordelen van digitale betalingen voor bedrijven in Duitsland?

Digitale betalingen bieden bedrijven in Duitsland veel voordelen ten opzichte van fysieke transacties:

Veiligheid met moderne technologie

Digitaal betalen betekent een hoog niveau van veiligheid voor klanten, wat ook indirect voordelen biedt voor bedrijven. Tokenisatie, encryptie en biometrische authenticatie verminderen het risico op fraude en misbruik van gegevens aanzienlijk. Dit kan het vertrouwen van klanten in bedrijven vergroten.

Transparantie in realtime

Met digitale betalingen kun je alle transacties direct bekijken en volgen. Dit maakt het voor bedrijven makkelijker om de boekhouding, budgetcontrole en terugbetalingen te beheren en ongebruikelijke activiteiten in de gaten te houden.

Efficiënte processen

Digitale betalingen verminderen de administratieve rompslomp, versnellen goedkeuringen en vereenvoudigen integraties met boekhoud- of ERP-systemen (Enterprise Resource Planning). Dit kan helpen bij het vereenvoudigen van de verwerking van digitale facturen, ontvangstbewijzen en betalingen.

Flexibiliteit voor groeiende bedrijfsmodellen

Digitale betalingssystemen zijn flexibel en kunnen makkelijk worden aangepast voor allerlei soorten bedrijven, van kleine online winkels tot grote internationale bedrijven. Nieuwe markten, verkooppunten en betaalmethoden kunnen makkelijk worden geïntegreerd, zonder dat dit invloed heeft op bestaande processen.

Klanttevredenheid

Met digitale betalingen kunnen klanten genieten van gemak, veiligheid en flexibiliteit, wat een positieve invloed kan hebben op de klanttevredenheid en loyaliteit.

Hoe kunnen Duitse bedrijven hun betalingen digitaliseren?

Analyse en doelen stellen

Bedrijven in Duitsland die hun betalingen willen digitaliseren, kunnen het beste beginnen met het analyseren van hun huidige betalingsprocessen aan de hand van een paar vragen, zoals:

• Welke betaalmethoden biedt het bedrijf nu aan klanten?
  
• Hoe worden betalingen geregistreerd, geboekt en teruggedraaid?
  
• Hoe lang duurt het voordat betalingen binnenkomen?
  
• Welke boekhoud- of ERP-systemen gebruikt het bedrijf?
  

Op basis van deze analyse en de doelstellingen van een bedrijf kunnen bedrijfseigenaren een actieplan opstellen dat rekening houdt met technologische, organisatorische en juridische factoren.

Aanbieders en oplossingen vinden

Zodra een bedrijf de gewenste processen en functies heeft vastgesteld, is de volgende stap het zoeken naar geschikte aanbieders. Stripe Payments is een krachtige oplossing voor digitale betalingen. Bedrijven in Duitsland kunnen Payments gebruiken om hun klanten toegang te geven tot meer dan 100 betalingsopties, zowel online als direct in hun verkooppunten.

Technische integratie

De volgende stap is om de nieuwe oplossing te koppelen aan interne systemen, zoals boekhouding, ERP of CRM-platforms. Meestal kan de oplossing makkelijk worden geïntegreerd in bestaande systemen via standaard API's (Application Programming Interfaces). Bedrijven moeten alle relevante afdelingen er vroeg bij betrekken om aan de technologie- en procesvereisten te voldoen. Een goede voorbereiding maakt acceptatie en een soepele implementatie makkelijker.

Wettelijke compliance

Digitale betalingen brengen bepaalde wettelijke verplichtingen met zich mee voor bedrijven:

• Bewaren van bonnen volgens de principes voor het goed beheren en opslaan van boeken, bescheiden en documenten in elektronische vorm (GoBD)
  
• Verwerking van persoonlijke betalingsgegevens volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)
  
• Voldoen aan de regels voor betalingsdienstaanbieders (bijvoorbeeld de herziene richtlijn betalingsdiensten [PSD2])
  

De toekomst van digitale betalingen in Duitsland

Tot nu toe waren bedrijven in Duitsland niet verplicht om klanten digitale betaalopties aan te bieden. In principe mogen ze zelf kiezen welke betaalmethoden ze accepteren. Maar dit kan in de toekomst veranderen.

In het coalitieakkoord voor de 21e zittingsperiode heeft de regeringscoalitie – bestaande uit de Christlich-Demokratische Union (CDU), de Christlich-Soziale Union (CSU) en de Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD) – een politieke intentieverklaring afgelegd. Daarin staat dat bedrijven in de toekomst naast contante betalingen ook minstens één digitale betaaloptie moeten aanbieden.

Op het moment van publicatie (september 2025) is het nog niet duidelijk wanneer deze verklaring een wetsvoorstel wordt en uiteindelijk een wettelijke verplichting voor bedrijven in Duitsland. Meestal gaat zo'n wettelijke regeling gepaard met overleg met brancheorganisaties of consumentenorganisaties. Daarnaast wordt in het regeerakkoord gesproken over een "gefaseerde invoering" van de verplichting.

Ongeacht wettelijke verplichtingen moeten Duitse bedrijven die uitsluitend met contant geld werken, zich gaan voorbereiden op de nieuwe wetgeving. Het is waarschijnlijk dat digitale betalingen steeds belangrijker zullen worden. Uit een onderzoek uit 2024 blijkt bijvoorbeeld dat 88% van de Duitsers nu verwacht dat winkels digitale betaalmethoden aanbieden. Bedrijven die niet aan de verwachtingen van klanten voldoen, lopen het risico omzet te verliezen aan concurrenten met modernere systemen.