ในปี 2023 จำนวนความผิดฐานฟอกเงินที่ตำรวจบันทึกไว้เพิ่มสูงเป็นประวัติการณ์ในประเทศเยอรมนี จากข้อมูลของ Statista จํานวนความผิดเพิ่มขึ้นจาก 8,942 ราย ในปี 2020 เป็น32,573 กรณี ในปี 2023 ผู้เชี่ยวชาญประเมินปริมาณการฟอกเงินทั่วโลกสูงถึง 2 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งถือเป็นความท้าทายสำหรับผู้ออกกฎหมายและบริษัทต่างๆ

คําสั่งว่าด้วยการต่อต้านการฟอกเงินของสหภาพยุโรปฉบับที่ 6 (6AMLD) นําเสนอความท้าทายและโอกาสใหม่ๆ ในการต่อสู้กับการฟอกเงิน บทความนี้จะอธิบายสิ่งที่บริษัทต่างๆ ต้องทราบและนําไปปรับใช้

บทความนี้ให้ข้อมูลอะไรบ้าง

• คําสั่งว่าด้วยการต่อต้านการฟอกเงินของสหภาพยุโรปฉบับที่ 6 (6AMLD) คืออะไร
  
• เป้าหมายของคําสั่งนี้คืออะไร
  
• ใครบ้างที่ต้องปฏิบัติตามคําสั่งใหม่
  
• ประวัติความเป็นมาของการฟอกเงินเป็นอย่างไร
  
• มีอะไรเปลี่ยนไปบ้างใน 6AMLD
  
• มีอะไรบ้างที่บริษัทที่ต้องทราบ
  

คําสั่งว่าด้วยการต่อต้านการฟอกเงินของสหภาพยุโรปฉบับที่ 6 (6AMLD) คืออะไร

วารสารทางการของสหภาพยุโรปเผยแพร่ 6AMLD เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน 2024 ประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปจะต้องรวมคำสั่งดังกล่าวเข้าไว้ในกฎหมายระดับชาติภายในวันที่ 10 กรกฎาคม 2027 โดย 6AMLD นำเอากฎระเบียบที่สำคัญในการปราบปรามการฟอกเงินและการจัดหาเงินทุนแก่การก่อการร้าย โดยพื้นฐานแล้ว กฎหมายนี้สร้างขึ้นจากแนวทางป้องกันการฟอกเงินฉบับก่อนหน้านี้ โดยขยายข้อกำหนดและใช้มาตรการที่เข้มงวดยิ่งขึ้นสำหรับกิจกรรมทางอาญา

เป้าหมายของคําสั่งนี้คืออะไร

วัตถุประสงค์หลักของ 6AMLD คือการตรวจจับกิจกรรมทางอาชญากรรมได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ปิดช่องโหว่ที่มีอยู่จากเวอร์ชันก่อนหน้า (5AMLD) และเสริมสร้างความร่วมมือระหว่างประเทศในการต่อต้านการฟอกเงิน

จุดเน้นประการหนึ่งคือการปรับปรุงการจัดระบบต่อต้านการฟอกเงินแห่งชาติ และสนับสนุนความร่วมมือที่มีประสิทธิภาพมากขึ้นระหว่างหน่วยข่าวกรองทางการเงิน (FIU) และหน่วยงานกำกับดูแล บริษัทและสถาบันต่างๆ ต้องปรับระบบการควบคุมและการปฏิบัติตามข้อกําหนดภายในให้สอดคล้องกับข้อกําหนดใหม่เพื่อตอบสนองความต้องการเหล่านี้ที่เพิ่มขึ้น

ยิ่งไปกว่านั้น ในอนาคต FIU และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะมีประสิทธิภาพและรวดเร็วยิ่งขึ้นในการระบุรูปแบบการฟอกเงิน ดังนั้นบริษัทต่างๆ จะสามารถอายัดและปกป้องทรัพย์สินได้ เพื่อจุดประสงค์นี้ ทั้ง FIU และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรมีสิทธิ์เข้าถึงข้อมูลของเจ้าของที่รับผลประโยชน์ “นิติบุคคลที่มีหน้าที่ต้องปฏิบัติตาม” เป็นผู้ให้ข้อมูลนี้ ได้แก่ ธนาคาร ผู้จัดการสินทรัพย์ (รวมถึงผู้จัดการสินทรัพย์ดิจิทัล) และตัวแทนอสังหาริมทรัพย์ (รวมถึงตัวแทนเสมือนจริง)

ทะเบียนเจ้าของที่ได้รับประโยชน์ (BO registers) ทำหน้าที่บันทึกข้อมูลของเจ้าของที่ได้รับประโยชน์ในนิติบุคคลต่างประเทศบางแห่ง สําหรับภาคอสังหาริมทรัพย์ ข้อบังคับนี้บังคับใช้ย้อนหลังเป็นระยะเวลาสูงสุด 10 ปี

การติดตามตรวจสอบการปฏิบัติตามข้อกําหนดของ 6AMLD

ธนาคารกลางยุโรป (ECB) ทำงานอย่างใกล้ชิดกับหน่วยงานกำกับดูแลระดับประเทศเพื่อให้มั่นใจถึงการปฏิบัติตามคำสั่งของสหภาพยุโรปและการนำไปปฏิบัติในกฎหมายระดับชาติ ECB ทำหน้าที่เป็นผู้ประสานงานและนายหน้าข้อมูลสำหรับมาตรการข้ามพรมแดนเพื่อต่อต้านการฟอกเงิน

ECB ไม่มีอํานาจในการดําเนินการในกรณีที่มีการฝ่าฝืน 6AMLD อย่างไรก็ตาม ECB สามารถขอให้หน่วยงานกำกับดูแลระดับชาติเริ่มดำเนินการลงโทษได้ ผู้มีอํานาจที่มีหน้าที่รับผิดชอบได้แก่ หน่วยงานกํากับดูแลทางการเงินของรัฐบาลกลาง (BaFin) และ FIU เป็นหลัก ทุกฝ่ายจะต้องรายงานกรณีที่ต้องสงสัยว่าเป็นการฟอกเงินและการสนับสนุนการก่อการร้ายให้หน่วยงานระดับชาติเหล่านี้ทราบ เนื่องจาก 6AMLD ส่งผลกระทบต่อภาคส่วนที่ไม่ใช่การเงิน เช่น นายหน้าอสังหาริมทรัพย์ ทางการของรัฐจึงเข้ามามีส่วนร่วมในการติดตามด้วย

ใครบ้างที่ต้องปฏิบัติตามคําสั่งใหม่

6AMLD มีผลกระทบต่อบริษัทและสถาบันจำนวนมากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญเมื่อเทียบกับกฎหมายก่อนหน้านี้ ซึ่งประกอบด้วยนิติบุคคลต่อไปนี้

• สถาบันการเงิน: ในอนาคต ธนาคาร บริษัทประกันภัย และผู้ให้บริการทางการเงินอื่นๆ จะต้องปฏิบัติตามข้อผูกพันด้านการตรวจสอบความถูกต้องที่เข้มงวดยิ่งขึ้น และต้องรายงานธุรกรรมที่น่าสงสัยทันที

• ผู้ให้บริการคริปโต: การจำกัดการไม่เปิดเผยตัวตนของธุรกรรมในตลาคริปโตถือเป็นสิ่งสำคัญในการต่อต้านการฟอกเงินและการสนับสนุนการก่อการร้าย ผู้ให้บริการในตลาดนี้ต้องปฏิบัติตามกฎระเบียบใหม่

• บริษัท: ไม่สามารถปกปิดเกี่ยวกับความเป็นเจ้าของและเจ้าที่รับผลประโยชน์ได้ บริษัทจะต้องเปิดเผยข้อมูลและกระบวนการที่เกี่ยวข้องอย่างโปร่งใส

• นายหน้าอสังหาริมทรัพย์: นายหน้าอสังหาริมทรัพย์ต้องรายงานกิจกรรมที่น่าสงสัยของลูกค้า

• บริษัทกฎหมายหรือผู้รับรอง: เมื่อพูดถึงธุรกรรมทางการเงิน บริษัทกฎหมายและผู้รับรองมีภาระหน้าที่ในการรายงานกรณีที่สงสัยว่าเป็นการฟอกเงิน

• ซัพพลายเออร์ของสินค้าหรูหรา: ซัพพลายเออร์ของสินค้าหรูหรา เช่น โลหะมีค่า นาฬิกาข้อมือ ทอง รถยนต์หรู หรืออากาศยานหรู จะต้องบังคับใช้ภาระหน้าที่ด้านการตรวจสอบความครบถ้วนที่ถูกต้องเข้มงวดยิ่งขึ้นกับลูกค้าในอนาคต

• อุตสาหกรรมฟุตบอล: อุตสาหกรรมฟุตบอลมีความเสี่ยงสูงในการฟอกเงิน ดังนั้น มาตรการดังกล่าวจึงส่งผลกระทบต่อสโมสรและตัวแทนมืออาชีพ เนื่องจากประเทศต่างๆ ไม่ได้มีการประเมินความเสี่ยงของการฟอกเงินเหมือนกัน ประเทศสมาชิกจึงสามารถยกเว้นกฎระเบียบให้กับผู้ที่ทำงานในอุตสาหกรรมฟุตบอลได้เช่นกัน

ประวัติความเป็นมาของการฟอกเงินเป็นอย่างไร

ด้วยการนำ 6AMLD มาใช้ สหภาพยุโรปได้นำกฎระเบียบที่เข้มงวดยิ่งขึ้นมาใช้ในการต่อสู้กับการก่ออาชญากรรมทางการเงินและเพื่อให้ระบบการเงินของยุโรปแข็งแกร่งขึ้น ที่ผ่านมา จุดมุ่งเน้นแนวทางการฟอกเงินใหม่เป็นเรื่องเกี่ยวกับหัวข้อเฉพาะ ดังนี้

คําสั่งต่อต้านการฟอกเงินในยุโรปตลอดช่วงเวลาต่างๆ

• 1991: การปราบปรามการค้ายาเสพติด
  
• 2001: การเพิ่มธนาคาร ผู้ให้บริการทางการเงิน และองค์กรที่ไม่ใช่สถาบันการเงิน
  
• 2005: การต่อต้านการก่อการร้ายและภาระหน้าที่ด้านการตรวจสอบที่เข้มงวดยิ่งขึ้น
  
• 2015: มาตรการป้องกันการจ่ายเงินสดจำนวนมากเพื่อปราบปรามการฟอกเงินและการก่อการร้าย
  
• 2018: ตลาดคริปโต
  

มีอะไรเปลี่ยนไปบ้างใน 6AMLD

ต่อไปนี้คือการเปลี่ยนแปลงสำคัญบางส่วนที่จะมีผลบังคับใช้กับ 6AMLD:

• คำจำกัดความที่แม่นยำยิ่งขึ้นของความผิดมูลฐาน: 6AMLD ระบุฐานทางกฎหมายสำหรับความผิดฐานฟอกเงิน จึงสร้างกฎระเบียบที่เป็นมาตรฐานเดียวกันในสหภาพยุโรป โดยรวมแล้ว รายการดังกล่าวประกอบด้วยความผิดทางอาญาที่เฉพาะเจาะจง 22 กรณีที่มาตรการได้กำหนดให้เป็นความผิดมูลฐาน

• ความผิดมูลฐานเพิ่มเติม: นอกจากนี้ มาตรการดังกล่าวยังเพิ่มด้านใหม่ๆ เช่น อาชญากรรมทางไซเบอร์ และอาชญากรรมด้านสิ่งแวดล้อมด้วย ในทำนองเดียวกัน มาตรการดังกล่าวรวมถึงการช่วยเหลือและสนับสนุนให้การมีส่วนร่วมในกิจกรรมฟอกเงินโดยเฉพาะ การละเมิดอาญาที่เกี่ยวข้อง รวมถึงแต่ไม่จํากัดเพียงการดำเนินการด้านภาษี อาชญากรรมไซเบอร์ การละเมิดสิ่งแวดล้อม การค้ามนุษย์ การติดสินบน และการทุจริต

• ผลตามมาที่รุนแรงมากขึ้น: การละเมิด 6AMLD อยู่ภายใต้การคว่ําบาตรที่รุนแรง เช่น ค่าปรับ การปิดธุรกิจ หรือโทษจําคุกสูงสุด 4 ปี นอกจากนี้ หลังจากการตัดสินแล้ว ผู้ละเมิดจะไม่สามารถรับผลประโยชน์หรือความช่วยเหลือจากภาครัฐได้ นอกจากนี้ แต่ละประเทศสมาชิกยังมีความเป็นไปได้ที่จะกำหนดมาตรการคว่ำบาตรเพิ่มเติมอีกด้วย

• ขอบเขตแบบขยาย: ข้อกําหนดของ 6AMLD แตกต่างจาก 5AMLD และมีผลต่อนิติบุคคลด้วย ซึ่งรวมถึงบริษัทและองค์กรที่ดำเนินธุรกรรมทางการเงินบางอย่างหรือเสนอบริการที่อาจถูกนำไปใช้ในทางที่ผิดเพื่อการฟอกเงินหรือการสนับสนุนการก่อการร้าย ข้อนี้จัดทําขึ้นเพื่อปิดจุดอ่อนในระเบียบข้อบังคับที่มีอยู่และสร้างกรอบการคุ้มครองตามมาตรฐานสําหรับตลาดการเงินยุโรป

• มุ่งเน้นความร่วมมือระหว่างประเทศ: มาตรการใหม่จะช่วยอํานวยความสะดวกในการแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างประเทศที่เป็นสมาชิกสหภาพยุโรป ตัวอย่างเช่น มาตรการนี้จะนำเสนอระบบทะเบียนกลางสำหรับบัญชีธนาคารและกล่องฝากนิรภัยที่หน่วยงานสามารถเข้าถึงได้

• ข้อบังคับด้านการตรวจสอบสถานะขั้นสูง: โดยเฉพาะอย่างยิ่ง มีการนำเอากฎระเบียบด้านความปลอดภัยที่เข้มงวดเป็นพิเศษมาใช้กับบุคคลที่มีสถานะทางการเมือง (PEP) และประเทศที่มีความเสี่ยงสูงต่อการฟอกเงิน สถาบันการเงินมีหน้าที่ดำเนินการตรวจสอบเพิ่มเติมเพื่อยืนยันแหล่งที่มาของเงินและตัวตนของบุคคลที่เกี่ยวข้องอย่างละเอียดมากขึ้น ซึ่งมักรวมถึงการติดตามตรวจสอบธุรกรรมอย่างต่อเนื่องเพื่อจดจํากิจกรรมที่น่าสงสัยในระยะแรก นอกจากนี้ บริษัทจะต้องตรวจสอบให้แน่ใจว่าไม่มีความสัมพันธ์ทางธุรกิจกับบุคคลหรือสถาบันที่อยู่ในรายชื่อคว่ำบาตรระหว่างประเทศ

• บันทึกธุรกรรมแบบรวมเป็นรายการเดียว: จนถึงปัจจุบัน การบันทึกธุรกรรมรูปแบบต่างๆ ทำให้การทำงานของเจ้าหน้าที่ในการสืบสวนทางการเงินยากยิ่งขึ้น รูปแบบที่เป็นมาตรฐานเดียวกันจะช่วยให้การประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูลในอนาคตง่ายขึ้นอย่างมาก

มีอะไรบ้างที่บริษัทที่ต้องทราบ

6AMLD เพิ่มความเข้มงวดในการปฏิบัติตามภาระผูกพันและบทลงโทษที่อาจเกิดขึ้นหากไม่ปฏิบัติตามแนวปฏิบัติ ขณะนี้บริษัทต่างๆ จําเป็นต้องปรับกระบวนการและแนวทางภายในให้เหมาะสมและปรับปรุงโครงสร้างการปฏิบัติตามข้อกําหนดและการจัดการความเสี่ยงด้านการฉ้อโกงเพื่อทําให้ทันสมัยขึ้น

Stripe Radar ช่วยได้ ด้วยเทคโนโลยีและแมชชีนเลิร์นนิงที่มีนวัตกรรมป้องกันการฉ้อโกงได้อย่างมีประสิทธิภาพ Radar มีมาตรการป้องกันที่คุณสามารถปรับเปลี่ยนให้เข้ากับข้อกําหนดของบริษัทได้

วิธีปฏิบัติตามข้อกําหนดของ 6AMLD

บริษัทควรพิจารณาประเด็นต่อไปนี้

• ภาระหน้าที่ในการตรวจสอบสถานะแบบขยาย: บริษัทต่างๆ จะต้องปรับเปลี่ยนระบบควบคุมภายในและระบบการปฏิบัติตามกฎเกณฑ์เพื่อให้มั่นใจว่าการติดตามธุรกรรมและการจัดการความเสี่ยงจะเพิ่มขึ้น ซึ่งรวมถึงการตรวจสอบรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับลูกค้าและเจ้าผู้รับประโยชน์ของพวกเขาด้วย

• มาตรการการตรวจสอบสถานะที่เพิ่มขึ้น: บริษัท ควรเพิ่มประสิทธิภาพขั้นตอนการตรวจสอบสถานะของตนให้เหมาะสมยิ่งขึ้นเพื่อให้เป็นไปตามข้อกําหนดของ 6AMLD ทั้งนี้ ต้องอาศัยการตรวจสอบลูกค้าปัจจุบันและลูกค้าใหม่ที่ครอบคลุมเป็นประจํา เพื่อให้มั่นใจว่าไม่มีการรับส่งเงินเข้าสู่วงจรเศรษฐกิจที่ผิดกฎหมาย

• การตรวจสอบเป็นประจํา: การตรวจสอบนี้รวมถึงการระบุคู่สัญญา การตรวจสอบหน่วยงานตัวแทน และโครงสร้างความเป็นเจ้าของและการควบคุม องค์ประกอบหลักคือการชี้แจงเจ้าของผลประโยชน์ ตลอดจนการตรวจยืนยันสถานะ PEP และการเปรียบเทียบกับรายการคว่ำบาตร มาตรการเหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของการตรวจสอบ "รู้จักลูกค้าของคุณ" (KYC) ซึ่งเป็นสิ่งสําคัญในการระบุปัจจัยความเสี่ยงในระยะแรกและเริ่มต้นมาตรการเพิ่มเติมเพื่อป้องกันการฟอกเงินหากจําเป็น

• ขอบเขตการใช้งานที่แบบขยาย: เนื่องจาก 6AMLD ส่งผลกระทบต่อนิติบุคคลด้วย บริษัทต่างๆ จึงต้องปรับกระบวนการภายในเพื่อนำมาตรการต่อต้านการฟอกเงินทั้งหมดไปปฏิบัติอย่างถูกต้อง

• การเปิดเผยข้อมูลเจ้าของที่ได้รับประโยชน์อย่างโปร่งใส: บริษัทจะต้องตรวจสอบให้แน่ใจว่าพวกเขามีสิทธิ์เข้าถึงข้อมูลเกี่ยวกับเจ้าของที่ได้รับประโยชน์ที่แท้จริงของลูกค้า รวมถึงภาระหน้าที่ในการเก็บข้อมูลดังกล่าวไว้ในทะเบียนที่เหมาะสมด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในกรณีของนิติบุคคลต่างประเทศ ธุรกิจควรเก็บข้อมูลที่เกี่ยวข้องไว้ในทะเบียน BO เพื่อให้แน่ใจว่ามีความโปร่งใสอย่างสมบูรณ์

• การติดตามตรวจสอบธุรกรรมที่เพิ่มขึ้น: บริษัทต่างๆ จำเป็นต้องขยายการติดตามและวิเคราะห์ธุรกรรมให้รวมถึงรูปแบบที่น่าสงสัยด้วย ซึ่งรวมถึงการตรวจสอบกับรายการคว่ำบาตรและยืนยันธุรกรรมแบบเรียลไทม์ เพื่อตรวจจับการฟอกเงินและการสนับสนุนการก่อการร้ายในระยะเริ่มต้น

• การใช้งานเทคโนโลยีที่ทันสมัย: การใช้เทคโนโลยีต่างๆ เช่น ปัญญาประดิษฐ์ (AI) และแมชชีนเลิร์นนิงเป็นสิ่งสําคัญในการตอบสนองความต้องการที่เพิ่มขึ้น การยืนยันตัวตนอัตโนมัติ การตรวจสอบสิทธิ์แบบหลายปัจจัย และการติดตามธุรกรรมผ่านเครื่องมือดิจิทัลสามารถเพิ่มความแม่นยำและลดงานที่ต้องทำด้วยตนเองได้

• หน้าที่ในการให้ความร่วมมือกับหน่วยงานกํากับดูแล: บริษัทต่างๆ จะต้องให้ความร่วมมือกับหน่วยงานกำกับดูแลที่เกี่ยวข้องและ FIU เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลและระบุความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นในระยะเริ่มต้น

• การปรับเปลี่ยนกระบวนการภายในอย่างทันท่วงที: บริษัทต่างๆ ต้องตรวจสอบนโยบายและกระบวนการภายในอยู่เป็นประจํา และปรับการดําเนินงานให้สอดคล้องกับข้อกําหนดทางกฎหมายใหม่ๆ ข้อกำหนดนี้ใช้บังคับโดยเฉพาะกับการจัดทำเอกสารและการจัดเก็บธุรกรรมแบบถาวร ตลอดจนการติดตามการตัดสินใจที่เป็นไปตามกฎใหม่

• การฝึกอบรมและการศึกษาของพนักงาน: จําเป็นต้องให้พนักงานที่เกี่ยวข้องทุกคนได้รับการฝึกอบรมเป็นประจําเพื่อทําความเข้าใจข้อกําหนดใหม่และนำไปใช้งานอย่างถูกต้อง บริษัทต่างๆ ควรแน่ใจว่าแผนกการปฏิบัติตามกฎระเบียบของตนได้รับข้อมูลที่ทันสมัย และฝึกอบรมพนักงานในการระบุและรายงานกิจกรรมที่น่าสงสัย นอกจากนี้บริษัทควรใช้ประโยชน์จากการฝึกอบรมที่รัฐบาลมีให้เพื่อให้ทราบถึงกฎระเบียบใหม่

• ข้อกําหนดเกี่ยวกับเอกสารประกอบที่เพิ่มขึ้น: บริษัทจะต้องจัดเก็บบันทึกกิจกรรมการวิเคราะห์สถานะ ธุรกรรม และการตัดสินใจทั้งหมด ซึ่งจําเป็นต่อการตรวจสอบภายในและการตรวจสอบโดยหน่วยงานกํากับดูแล