Een winst- en verliesrekening laat zien hoe het geld in een bedrijf is bewogen in een bepaalde periode. Het laat zien wat er binnen is gekomen, wat er is uitgegeven en wat er overblijft als winst. Bedrijfsleiders gebruiken een winst- en verliesrekening om lastige beslissingen te nemen en potentiële investeerders gebruiken het om te bepalen of je bedrijf het waard is om in te investeren.

Hieronder leggen we uit wat een winst- en verliesrekening meet, hoe deze in de praktijk werkt en hoe deze kan dienen als besluitvormingsinstrument en belangrijk document voor bedrijven.

Wat staat er in dit artikel?

• Wat is een winst- en verliesrekening?
  
• Hoe werkt een winst- en verliesrekening?
  
• Wat staat er in een winst- en verliesrekening?
  
• Hoe gebruiken bedrijven winst- en verliesrekeningen bij het nemen van beslissingen?
  
• Wat zegt een winst- en verliesrekening over de financiële gezondheid?
  
• Welke veelvoorkomende fouten maken bedrijven bij het opstellen van winst- en verliesrekeningen?
  
• Hoe verschillen winst- en verliesrekeningen van balansen en kasstroomoverzichten?
  
• Hoe Stripe Financial Connections kan helpen
  

Wat is een winst- en verliesrekening?

Een winst- en verliesrekening, ook wel resultatenrekening genoemd, is een financieel rapport dat laat zien of je bedrijf in een bepaalde periode winst of verlies heeft gemaakt. Het geeft een overzicht van de inkomsten (omzet) en uitgaven, en laat vervolgens het saldo zien: nettowinst als dit positief is, nettoverlies als dit negatief is. Het is de eenvoudigste en meest directe manier om te zien of het bedrijf meer heeft verdiend dan het heeft uitgegeven.

Bedrijven maken meestal maandelijks, driemaandelijks of jaarlijks een winst- en verliesrekening. Investeerders en kredietverstrekkers kijken naar dit document om te zien of het bedrijf winstgevend is. Managers gebruiken het om bij te houden hoe de inkomsten en kosten zich ontwikkelen, of de marges op peil blijven en of de bedrijfsvoering financieel houdbaar is.

Terwijl balansen en kasstroomoverzichten verschillende financiële vragen beantwoorden, laat de winst- en verliesrekening het duidelijkst zien of je businessmodel werkt. Een goed bijgehouden winst- en verliesrekening laat zien hoe de omzet, kosten en winst in de loop van de tijd veranderen en of het bedrijf de goede kant op gaat.

Hoe werkt een winst- en verliesrekening?

Een winst- en verliesrekening is gebaseerd op één formule: inkomsten minus uitgaven. Het antwoord laat zien of je winst hebt gemaakt of verlies hebt geleden.

Zo werkt een virtuele terminal:

• Inkomsten: Al het geld dat je in die periode hebt verdiend.

• Uitgaven: De directe kosten voor het maken van wat je hebt verkocht of de kosten van verkochte goederen (COGS), plus alle bedrijfskosten zoals salarissen, huur, marketing, software en nutsvoorzieningen.

• Het eindresultaat: Trek de kosten af van de omzet en je ziet of het bedrijf winst heeft gemaakt of verlies heeft geleden.

Als je bedrijf bijvoorbeeld dit kwartaal $ 100.000 heeft verdiend en alle kosten samen $ 90.000 bedroegen, zou de winst- en verliesrekening een winst van $ 10.000 laten zien. Als de kosten $ 110.000 waren, zou dat een verlies van $ 10.000 zijn.

Wat staat er in een winst- en verliesrekening?

Elke winst- en verliesrekening vertelt hetzelfde verhaal: hoe het geld tijdens een bepaalde periode door het bedrijf is gegaan. De specifieke onderdelen van de winst- en verliesrekening kunnen per branche verschillen, maar de basis blijft hetzelfde:

• Omzet: De bovenste regel. Dit is alle inkomsten die het bedrijf heeft gegenereerd door de verkoop van goederen of diensten in de periode. Sommige bedrijven maken onderscheid tussen bruto-omzet (vóór kortingen en retouren) en netto-omzet (na kortingen en retouren).

• COGS: Alle directe kosten die te maken hebben met het maken van wat je hebt verkocht. Voor een fabrikant zijn dat grondstoffen en productiekosten. Voor een dienstverlenend bedrijf kunnen COGS bestaan uit kosten voor aannemers of directe kosten voor het leveren van diensten.

• Brutowinst: Omzet minus COGS. Dit laat zien wat er overblijft nadat de directe productiekosten zijn gedekt, maar voordat de overheadkosten zijn meegerekend. Bedrijven houden de brutowinst vaak bij als marge (percentage van de omzet), omdat dit een duidelijke indicator is voor efficiëntie. Het laat zien hoeveel je overhoudt van elke dollar omzet voordat je de rest van je rekeningen betaalt.

• Bedrijfskosten: Dit zijn de dagelijkse kosten voor het runnen van het bedrijf die niet direct met de productie te maken hebben. Denk aan huur, nutsvoorzieningen, salarissen voor administratief personeel, marketinguitgaven en afschrijvingen op apparatuur. Deze kunnen worden gegroepeerd in verkoop-, algemene en administratieve kosten (SG&A).

• Bedrijfswinst (bedrijfsinkomsten): Brutowinst minus bedrijfskosten. Dit laat zien hoe winstgevend de kernactiviteiten van het bedrijf zijn, zonder rekening te houden met belastingen of financiering. Als de bedrijfswinst hoog is, betekent dit dat de kernactiviteiten goed lopen, zelfs als schulden of belastingen later het netto-inkomen verlagen.

• Overige inkomsten en uitgaven: Niet elke financiële gebeurtenis past precies in de bedrijfsvoering. Rente-inkomsten, rente op leningen, eenmalige winsten of verliezen en ongebruikelijke kosten komen hier allemaal voor. Deze passen de financiën van het bedrijf aan buiten de kernactiviteiten om.

• Nettowinst (netto-inkomsten): Het 'eindresultaat'. Nadat alles is verrekend, is dit de winst die overblijft (of het geleden verlies). Een positief getal betekent dat het bedrijf meer heeft verdiend dan het heeft uitgegeven, terwijl een negatief getal betekent dat het meer heeft uitgegeven dan het heeft verdiend. Bedrijven kunnen dit geld herinvesteren, uitkeren als dividend of gebruiken om reserves op te bouwen.

Hoe gebruiken bedrijven winst- en verliesrekeningen bij het nemen van beslissingen?

Een winst- en verliesrekening is de lens die bedrijven gebruiken om te beslissen wat de volgende stap is. Als je deze regelmatig bekijkt, laat de winst- en verliesrekening zien waar het bedrijf terrein wint, waar het terrein verliest en waar middelen moeten worden verschoven.

Zo worden winst- en verliesrekeningen gebruikt in een zakelijke context.

Prestatietrends herkennen

Als de omzet stijgt maar de winst daalt, is dat een duidelijk teken dat de kosten sneller stijgen dan de verkoop. Dit kan betekenen dat de loonkosten te snel zijn gestegen, dat leveranciers hun prijzen hebben verhoogd of dat de overheadkosten zijn gestegen.

Een winst- en verliesrekening kan ook laten zien welke onderdelen van een bedrijf verborgen winnaars zijn en welke chronisch slecht presteren. Leiders gebruiken deze informatie om te beslissen waar ze in investeren en wat ze afstoten.

Budgettering en prognoses

Als de marketingkosten elk kwartaal langzaam stijgen zonder dat de verkoop omhoog gaat, kunnen leiders dat budget beperken of anders verdelen. Als de brutomarges kleiner worden, is het misschien tijd om opnieuw te praten over contracten met leveranciers of om de prijsstelling te herzien. De winst- en verliesrekening laat zien wat het bedrijf in de toekomst kan uitgeven.

Strategie afzetten tegen resultaten

Managementteams en besturen stellen vaak duidelijke winst- en verliesdoelen, zoals het verbeteren van de nettomarges met een paar procentpunten, het verlagen van de bedrijfskosten met een bepaald percentage en het sneller laten groeien van de omzet dan de kosten. De voortgang (of het gebrek daaraan) wordt per regel weergegeven. Afdelingshoofden kunnen hun eigen winst- en verliesrekeningen bijhouden en deze gebruiken om te laten zien hoe hun functies bijdragen aan het geheel.

Communiceren met mensen buiten de organisatie

Investeerders, kredietverstrekkers en partners kijken goed naar de winst- en verliesrekening. Het is de duidelijkste weergave van winstgevendheid, samengevat in een formaat dat iedereen kan volgen: omzet, kosten en wat er overblijft.

Wat zegt een winst- en verliesrekening over de financiële gezondheid?

Een winst- en verliesrekening laat zien hoe een bedrijf geld heeft verdiend of verloren en of dat patroon vol te houden is.

Hieronder volgt een nadere toelichting op wat deze overzichten kunnen onthullen.

Winstgevendheid en marges

De brutowinstmarge (brutowinst gedeeld door omzet) en nettowinstmarge (nettowinst gedeeld door omzet) zijn belangrijke cijfers om in de gaten te houden. De brutomarge laat zien hoe goed een bedrijf omzet transformeert in bruikbare inkomsten na aftrek van directe kosten, en de nettomarge laat zien hoeveel van elke omzetdollar overblijft nadat alle kosten zijn afgetrokken. Door deze marges van periode tot periode bij te houden, wordt duidelijk of een bedrijf het hoofd boven water kan houden.

Trends in de tijd

Eén verklaring is een momentopname. Een reeks verklaringen kan een verhaal vertellen. Als de omzet stijgt terwijl de nettowinst stagneert, kan dat betekenen dat de kosten de winst opslokken. Een winst- en verliesrekening die een daling van de kosten als percentage van de omzet laat zien, duidt op een gezondere bedrijfsvoering. Door cijfers van verschillende periodes te vergelijken, kunnen managers patronen ontdekken die op korte termijn niet duidelijk zijn.

Operationele efficiëntie

Uit de posten blijkt waar er problemen kunnen zijn. Als de bedrijfskosten ineens stijgen van 40% naar 50% van de omzet, valt dat op in de winst- en verliesrekening. Leidinggevenden kunnen dan kijken of die kosten gerechtvaardigd zijn: of nieuwe medewerkers, hogere huurprijzen of meer uitgaven voor software ook echt zorgen voor groei.

Netto-inkomsten

Het netto-inkomen is vaak het cijfer waar buitenstaanders op letten. Investeerders, kredietverstrekkers en partners zien het als een maatstaf voor levensvatbaarheid. Een groeiend nettoresultaat duidt op stabiliteit, terwijl een krimpende winst vragen oproept. Hoewel de winst- en verliesrekening niet alles laat zien, is het meestal het eerste waar iemand naar kijkt om te beoordelen of een bedrijf financieel gezond is.

Welke veelvoorkomende fouten maken bedrijven bij het opstellen van winst- en verliesrekeningen?

Hier zijn een paar veelvoorkomende fouten waar je op moet letten bij het maken van een winst- en verliesrekening:

• Slecht getimede inkomsten: Als je verkopen te vroeg of te laat boekt, vertekent dat de resultaten en lijkt de groei sterker of zwakker dan hij is. Wees consistent in de manier waarop je inkomsten boekt.

• Verkeerd geclassificeerde uitgaven: Productiekosten die als overhead worden geboekt, verstoren de brutomarges. Overheadkosten die verborgen zijn in de COGS, vertroebelen de bedrijfsresultaten. Categorieën moeten duidelijk zijn om een bruikbaar beeld te geven.

• Niet-contante kosten die niet zijn meegenomen: Niet-contante kosten zoals afschrijvingen en amortisatie gaan vandaag niet uit de bank. Maar als je ze negeert, wordt de winstgevendheid te hoog weergegeven en verdwijnen de echte kosten van activa die in gebruik zijn.

• Verkeerd berekende COGS: Door directe inputs weg te laten of kosten toe te voegen die er niet thuishoren, krijg je een verkeerd beeld van de productmarges en kun je verkeerde beslissingen nemen over prijzen of investeringen.

• Niet-reconciliatie: Cijfers die niet kloppen met bankafschriften of facturen leiden tot fouten en omissies. Regelmatige reconciliatie zorgt ervoor dat de winst- en verliesrekening klopt met de werkelijkheid.

Elke fout verandert het verhaal dat de winst- en verliesrekening probeert te vertellen, terwijl precisie en nauwkeurigheid de rekening veranderen in een belangrijk hulpmiddel waarop leidinggevenden kunnen vertrouwen.

Wat is het verschil tussen een winst- en verliesrekening, een balans en een kasstroomoverzicht?

Elk financieel overzicht geeft antwoord op een andere vraag.

Winst- en verliesrekeningen houden de inkomsten, uitgaven en winst over een bepaalde periode bij. Ze laten zien of het bedrijf meer heeft verdiend dan het heeft uitgegeven. Balansen geven een momentopname van de activa, passiva en het eigen vermogen op een bepaald moment. Ze laten zien wat het bedrijf bezit, verschuldigd is en heeft geïnvesteerd. Kasstroomoverzichten volgen de daadwerkelijke geldstromen en maken duidelijk of bedrijfsactiviteiten, investeringen en financiering geld opleveren of kosten.

Samen geven ze een compleet beeld van de financiën van een bedrijf: winstgevendheid (winst- en verliesrekening), stabiliteit (balans) en liquiditeit (kasstroom).

Hoe Stripe Financial Connections kan helpen

Stripe Financial Connections is een set API's (Application Programming Interfaces) waarmee je veilig verbinding kunt maken met de bankrekeningen van je klanten en hun financiële gegevens kunt ophalen. Hiermee kun je innovatieve financiële producten en diensten ontwikkelen.

Financial Connections kan je helpen bij het volgende:

• Onboarding makkelijker maken: Zorg voor een soepel, direct proces voor het verifiëren van bankrekeningen, zonder dat je handmatig identiteit en rekeningen hoeft te checken.

• Toegang tot allerlei financiële gegevens: Haal uitgebreide informatie op over de bankrekeningen van je klanten, waaronder saldo's, transacties en rekeninggegevens.

• Terugkerende betalingen automatiseren: Laat klanten hun bankrekeningen veilig koppelen voor terugkerende betalingen, waardoor het percentage geslaagde betalingen stijgt.

• Het risicobeheer verbeteren: Analyseer de financiële gegevens van klanten om beter onderbouwde beslissingen te nemen over krediet, leningen en andere financiële producten.

• Voldoen aan de regelgeving: Met Financial Connections voldoe je aan de vereisten voor ken-je-klant (KYC) en witwasbestrijding (AML).

• Vol vertrouwen innoveren: Ontwikkel nieuwe financiële producten en diensten als aanvulling op de veilige, betrouwbare infrastructuur van Financial Connections.

Meer info over Financial Connections, of ga aan de slag vandaag nog.