ในการทําบัญชี "ขั้นต้นเป็นสุทธิ" (GTN) คือกระบวนการที่เปลี่ยนยอดรวมหรือ "ขั้นต้น" เป็นตัวเลข "สุทธิ" จริงๆ ซึ่งเป็นยอดคงเหลือหลังจากหักค่าใช้จ่ายที่จำเป็น กระบวนการนี้เป็นวิธีที่ธุรกิจต่างๆ จะเข้าใจสถานะทางการเงินที่แท้จริงของตน ไม่ว่าธุรกิจจะมองหาข้อมูลเงินเดือนหรือรายรับก็ตาม

นอกจากนี้ GTN ยังมีบทบาทสําคัญในการรับรู้รายรับอีกด้วย รายรับขั้นต้นหมายถึงยอดขายทั้งหมดของบริษัท โดยไม่รวมการปรับยอดหลังคำนวณการคืนเงิน การเผื่อยอด หรือส่วนลด รายรับสุทธิจะแสดงเงินที่บริษัทได้รับจริงๆ หลังจากการหักยอดเหล่านี้ ธุรกิจจะต้องเข้าใจถึงความแตกต่างระหว่างตัวเลขขั้นต้นกับตัวเลขสุทธิ เพื่อให้รับรู้รายรับได้อย่างถูกต้องและแสดงภาพรวมสถานะทางการเงินที่ชัดเจนและนําไปปฏิบัติได้

ด้านล่างนี้เราจะอธิบายวิธีคํานวณรายรับด้วย GTN สาเหตุที่สิ่งนี้มีความสําคัญต่อการรับรู้รายรับ วิธีรายงานตัวเลขขั้นต้นและตัวเลขสุทธิในงบการเงิน รวมถึงความท้าทายที่พบบ่อยในการปรับยอด GTN

บทความนี้ให้ข้อมูลอะไรบ้าง

• วิธีการคํานวณรายรับขั้นต้นเป็นรายรับสุทธิ
  
• ทําไมการคำนวณยอดขั้นต้นเป็นสุทธิจึงสำคัญ
  
• วิธีรายงานตัวเลขขั้นต้นและตัวเลขสุทธิในงบการเงิน
  
• ความท้าทายที่พบบ่อยในการปรับยอดขั้นต้นเป็นยอดสุทธิ
  

วิธีการคํานวณรายรับขั้นต้นเป็นรายรับสุทธิ

การคํานวณรายรับด้วย GTN เป็นการทําความเข้าใจส่วนต่างระหว่างรายรับรวม (ขั้นต้น) ของบริษัทกับรายได้หลังหักหักค่าใช้จ่ายต่างๆ (สุทธิ) ต่อไปนี้คือวิธีคำนวณรายรับด้วย GTN

ระบุรายรับขั้นต้น

รายรับขั้นต้นคือยอดขายรวมหรือรายได้ที่บริษัทสร้างก่อนหักค่าใช้จ่ายใดๆ ตัวเลขนี้รวมรายรับจากยอดขายทั้งหมด ไม่รวมการคืนสินค้า การเผื่อยอด และส่วนลด

สูตร: รายรับขั้นต้น = จํานวนผลิตภัณฑ์หรือบริการทั้งหมดที่ขาย x ราคาขายเฉลี่ย

คํานวณการหักค่าใช้จ่าย

การหักค่าใช้จ่ายมักจะประกอบด้วยข้อมูลต่อไปนี้

• การคืนสินค้าและการเผื่อยอด: มูลค่าของสินค้าที่ลูกค้าส่งคืน พร้อมกับการปรับราคาหรือการเผื่อยอดใดๆ

• ส่วนลด: ส่วนลดการขายใดๆ ที่มอบให้กับลูกค้า เช่น ส่วนลดโปรโมชัน ส่วนลดตามปริมาณ และส่วนลดสําหรับการชําระเงินก่อนกําหนด

• การหักค่าใช้จ่ายอื่นๆ: เงินคืน ค่าคอมมิชชั่น หรือการหักค่าใช้จ่ายอื่นๆ ที่คล้ายกันซึ่งหักออกจากยอดขายรวม

สูตร: การหักค่าใช้จ่ายทั้งหมด = การคืนสินค้าและการเผื่อยอด + ส่วนลด + การหักค่าใช้จ่ายอื่นๆ

คํานวณรายรับสุทธิ

รายรับสุทธิคือรายรับที่คงเหลือหลังจากลงบัญชีสําหรับการหักค่าใช้จ่ายเหล่านี้ หากคํานวณรายรับขั้นต้นเรียบร้อยแล้ว คุณจะทราบรายรับสุทธิโดยหักค่าใช้จ่ายทั้งหมดออกจากยอดขั้นตอน

สูตร: รายรับสุทธิ = (จํานวนผลิตภัณฑ์หรือบริการที่ขาย x ราคาขายเฉลี่ย) -
ค่าใช้จ่ายทั้งหมด

ตัวอย่างการคํานวณ

สมมติว่าบริษัทมีรายรับขั้นต้นอยู่ที่ $500,000 การคืนสินค้าและการเผื่อยอดจํานวน $20,000, ส่วนลด $10,000 และค่าใช้จ่ายอื่นๆ คือ $5,000 บริษัทจะคํานวณรายรับสุทธิดังนี้

รายรับสุทธิ = $500,000 - ($20,000 + $10,000 + $5,000) = $465,000

ทําไมการคำนวณยอดขั้นต้นเป็นสุทธิจึงสำคัญ

การทําความเข้าใจความแตกต่างระหว่างรายรับขั้นต้นกับรายรับสุทธิเป็นเรื่องจําเป็นสําหรับการรับรู้รายรับอย่างถูกต้องและประเมินสถานะการเงินของบริษัท เมื่อทราบรายรับสุทธิ คุณจะทําสิ่งต่อไปนี้ได้

• มองเห็นภาพรวมของรายได้และความสามารถในการทํากําไรอย่างชัดเจน

• ระบุสินค้าหรือบริการที่ทํากําไร

• ปรับแนวทางการกําหนดราคาอย่างมีกลยุทธ์

• ตัดสินใจว่าจะลดต้นทุนหรือลงทุนเงินที่ส่วนไหน

• สร้างความเชื่อมั่นให้กับนักลงทุนและนักวิเคราะห์

• คํานวณภาษีที่คุณต้องชําระอย่างถูกต้อง

• เปรียบเทียบผลการดําเนินงานกับคู่แข่งรายอื่นๆ

• ปฏิบัติตามมาตรฐานการทำบัญชี

วิธีรายงานตัวเลขขั้นต้นและตัวเลขสุทธิในงบการเงิน

การรายงานรายรับขั้นต้นและรายรับสุทธิในงบการเงินช่วยให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียมองเห็นภาพรวมเกี่ยวกับประสิทธิภาพโดยรวมของบริษัท ความสามารถในการสร้างรายรับ และสถานะโดยรวมอย่างชัดเจน

ต่อไปนี้คือวิธีที่ธุรกิจต่างๆ จะสามารถรายงานตัวเลขขั้นต้นและตัวเลขสุทธิในส่วนต่างๆ ของงบการเงิน

งบกําไรขาดทุน

งบกําไรขาดทุนเป็นงบการเงินหลักที่มีการรายงานตัวเลขขั้นต้นและตัวเลขสุทธิ โดยเฉพาะสําหรับรายรับและรายจ่าย ต่อไปนี้เป็นวิธีรายงานตัวเลขเหล่านี้

รายรับ

• รายรับขั้นต้น: นี่คือรายรับทั้งหมดที่สร้างขึ้นจากการขายสินค้าหรือบริการก่อนที่จะหักค่าใช้จ่ายใดๆ โดยจะปรากฏเป็นบรรทัดบนสุดของงบกําไรขาดทุน

• การหักค่าใช้จ่าย: ที่ด้านล่างของรายรับขั้นต้น บริษัทควรรายงานค่าใช้จ่าย เช่น การคืนสินค้าและการเผื่อยอด ส่วนลด และเงินคืน

• รายรับสุทธิ: นี่คือรายรับขั้นต้นลบกับค่าใช้จ่ายทั้งหมด รายรับสุทธิจะแสดงรายได้จริงๆ จากการดําเนินงานอย่างถูกต้องแม่นยํามากขึ้น

รายได้จากการดำเนินงานและรายได้สุทธิ

• กําไรขั้นต้น: กําไรขั้นต้นคือรายรับขั้นต้นลบด้วยต้นทุนสินค้าที่ขาย (COGS) โดยจะแสดงกําไรจากการดําเนินงานหลักก่อนหักค่าใช้จ่ายในการดําเนินงาน

• กําไรสุทธิ: กําไรสุทธิคือตัวเลขบรรทัดสุดท้าย ซึ่งคํานวณโดยนำกำไรขั้นต้นมาลบด้วยค่าใช้จ่ายในการดําเนินงานและค่าใช้จ่ายที่ไม่ใช่การดำเนินงาน (เช่น ภาษี) ตัวเลขนี้แสดงกําไรรวมของบริษัทหลังจากหักค่าใช้จ่ายทั้งหมด

งบดุล

• ยอดขั้นต้นของลูกหนี้การค้า: ยอดขั้นต้นของลูกหนี้การค้าคือผลรวมของลูกหนี้การค้าทั้งหมดที่ธุรกิจบันทึกไว้

• มูลค่าสุทธิที่รับรู้ได้สําหรับลูกหนี้การค้า: นี่คือยอดขั้นต้นของลูกหนี้ลบด้วยการเผื่อยอดสำหรับบัญชีที่น่าสงสัย (เช่น ยอดประมาณของลูกหนี้การค้าที่อาจจะเรียกเก็บไม่ได้)

งบกระแสเงินสด

• กระแสเงินสดขั้นต้น: ข้อมูลนี้แสดงถึงกระแสเงินสดขาเข้าทั้งหมดจากช่วงเวลาหนึ่งๆ

• กระแสเงินสดสุทธิ: นี่คือกระแสเงินสดขั้นต้นลบด้วยเงินสดทั้งหมดที่จ่ายสําหรับภาระหน้าที่และหนี้สิน โดยจะแสดงความแตกต่างระหว่างกระแสเงินสดเข้าและกระแสเงินสดขาออกทั้งหมด และรายงานสําหรับแต่ละส่วน (เช่น การดําเนินงาน การลงทุน การจัดหาเงินทุน)

หมายเหตุประกอบงบการเงิน

หมายเหตุประกอบงบการเงินจะให้บริบทเพิ่มเติมเกี่ยวกับตัวเลขที่รายงานในงบการเงินหลัก ซึ่งควรประกอบด้วยข้อมูลต่อไปนี้

• นโยบายการรับรู้รายรับ: ข้อมูลเหล่านี้อธิบายวิธีคํานวณรายรับขั้นต้นและรายรับสุทธิ รวมทั้งพื้นฐานของการรับรู้รายได้ และการหักส่วนลด เงินคืน และการคืนสินค้า

• การเผื่อยอดสําหรับบัญชีที่น่าสงสัย: ส่วนนี้อธิบายวิธีคำนวณการเผื่อยอดเหล่านี้

ความท้าทายที่พบบ่อยในการปรับยอดขั้นต้นเป็นยอดสุทธิ

กระบวนการคํานวณการปรับ GTN อาจมีความซับซ้อน ข้อผิดพลาดในทุกจุดของกระบวนการอาจนำไปสู่การคำนวณที่ไม่ถูกต้อง ซึ่งส่งผลกระทบต่อการจัดทำงบประมาณ การวางแผน และการรายงานทางการเงิน ต่อไปนี้เป็นความท้าทายที่พบบ่อยที่สุดในการปรับยอด GTN

การคํานวณการหักค่าใช้จ่าย

• โมเดลค่าบริการแบบแปรผัน: ในอุตสาหกรรมต่างๆ เช่น ยา ค้าปลีก และสินค้าอุปโภคบริโภค ธุรกิจอาจต้องรับมือกับการติดตามและทําบัญชีโมเดลค่าบริการที่ซับซ้อนอย่างแม่นยํา โดยมีเงินคืน ส่วนลด และรางวัลจูงใจที่หลากหลาย

• ภาระหน้าที่ตามสัญญา: ธุรกิจต้องจัดการสัญญาต่างๆ ที่ทำกับตัวแทนจําหน่าย ลูกค้า และผู้ชําระเงินอย่างรอบคอบ โดยสัญญาแต่ละฉบับจะมีเงื่อนไขที่เฉพาะเจาะจง

• เงินคืนและการดึงเงินคืน: บริษัทจะต้องประมาณเงินคืนอย่างถูกต้อง (โดยเฉพาะอย่างยิ่งเงินคืนตามปริมาณหรือตามประสิทธิภาพ) และการดึงเงินคืน (ซึ่งพบได้ทั่วไปในแวดวงเภสัชภัณฑ์)

• การคืนสินค้าและการเผื่อยอด: ธุรกิจจะต้องคาดการณ์พฤติกรรมของลูกค้าได้อย่างถูกต้องจึงจะคาดการณ์การคืนสินค้าและการเผื่อยอดในอนาคตได้

• ส่วนลด: ธุรกิจต้องจัดการและคาดการณ์ส่วนลดทางการค้าและส่วนลดเงินสดที่แตกต่างกันไปตามลูกค้า ฤดูกาล หรือประเภทผลิตภัณฑ์ต่างๆ โดยจะต้องใช้ระบบที่มีประสิทธิภาพในการปรับใช้อัตราส่วนลดที่ถูกต้องและติดตามผลลัพธ์ที่มีต่อรายได้

• คุณภาพข้อมูล: บริษัทจะต้องเชื่อมต่อข้อมูลจากหลายแผนก (เช่น ฝ่ายขาย การเงิน ซัพพลายเชน การตลาด) ข้อมูลนี้จะต้องมีระเบียบ เป็นปัจจุบัน และถูกต้องสําหรับองค์ประกอบแต่ละส่วนในกระบวนการ GTN ซึ่งอาจเป็นเรื่องที่ท้าทายอย่างยิ่งในองค์กรขนาดใหญ่ที่มีหลายระบบและจุดสัมผัส

การคาดการณ์ผลลัพธ์ในอนาคต

• การเปลี่ยนแปลงของตลาดและปัจจัยทางเศรษฐกิจ: ธุรกิจต่างๆ ต้องคํานึงถึงความผันผวนในอุปสงค์ของตลาดและการเปลี่ยนแปลงในค่าบริการที่ดึงดูด ปัจจัยทางเศรษฐกิจ เช่น อัตราเงินเฟ้อ การหยุดชะงักของห่วงโซ่อุปทาน ภาวะเศรษฐกิจถดถอย และการเปลี่ยนแปลงนโยบายของรัฐ (เช่น กฎระเบียบด้านราคา โปรแกรมเงินคืน) อาจส่งผลกระทบต่อการคาดการณ์ในอนาคตได้เช่นกัน

• การเปิดตัวผลิตภัณฑ์และการเปลี่ยนแปลงในวงจร: ธุรกิจจะต้องปรับการคํานวณเพื่อเปิดตัวผลิตภัณฑ์ใหม่ การเปลี่ยนแปลงในวงจรของผลิตภัณฑ์ หรือการเข้าสู่ตลาดใหม่ๆ

• การคาดการณ์: บริษัทจะต้องคํานึงถึงแนวโน้มในอดีต การเปลี่ยนแปลงในตลาด หรือหน้าที่ตามสัญญาในโมเดลการคาดการณ์ของบริษัท

กระบวนการภายใน

• การปฏิบัติตามระเบียบข้อบังคับ: ธุรกิจในอุตสาหกรรมที่มีการกำกับดูแลอย่างเข้มงวด รวมถึงเภสัชภัณฑ์และการดูแลสุขภาพต้องปฏิบัติตามระเบียบข้อบังคับ เช่น โครงการคืนเงินค่ายา Medicaid ของสหรัฐอเมริกา และคําสั่งจากสภาสหภาพยุโรป 89/105/EEC ซึ่งกำกับดูแลค่าบริการ เงินคืน และข้อกำหนดในการรายงาน

• การปฏิบัติตามข้อกําหนดด้านการทําบัญชี: ธุรกิจต้องปฏิบัติตามมาตรฐานการรับรู้รายได้ เช่น Accounting Standards Codification (ASC) 606 และ International Financial Reporting Standard (IFRS) 15

• ระบบเดิม: บริษัทต่างๆ ต้องอัปเดตระบบของตนเป็นประจํา นอกจากนี้ยังต้องเชื่อมต่อระบบการเงิน การวางแผนทรัพยากรองค์กร (ERP) และระบบการจัดการความสัมพันธ์ลูกค้า (CRM) เพื่อความถูกต้องและประสิทธิภาพ

• การควบคุมภายใน: ธุรกิจจะต้องมีการควบคุมภายในที่เข้มงวดเกี่ยวกับการปรับ GTN เพื่อป้องกันข้อผิดพลาด การฉ้อโกง หรือการรายงานข้อมูลที่ไม่ถูกต้องในรายงานทางการเงิน

• การตรวจสอบ: ธุรกิจต่างๆ ต้องมีการบันทึกข้อมูลอย่างละเอียดและมีการควบคุมที่เข้มงวดเพื่อให้สามารถแสดงเหตุผลในการประมาณและการคำนวณ GTN ต่อผู้ตรวจสอบบัญชีได้

• การประสานงาน: ธุรกิจต่างๆ ต้องประสานงานทั้งฝ่ายการเงิน ฝ่ายขาย ฝ่ายการตลาด และซัพพลายเชนเพื่อให้ข้อมูลและการคํานวณนั้นถูกต้อง

วิธีแก้ปัญหา

บริษัทมักจะลงทุนในสิ่งต่อไปนี้เพื่อจัดการกับความท้าทายเหล่านี้

• การวิเคราะห์ขั้นสูงและเครื่องมือการคาดการณ์ที่ใช้ AI และแมชชีนเลิร์นนิงเพื่อปรับปรุงความแม่นยําของการปรับ GTN

• ระบบแบบผสานรวมที่ช่วยให้มีการส่งต่อข้อมูลในแผนกต่างๆ

• ขั้นตอนระบบอัตโนมัติที่ทํางานได้เร็วขึ้น ถูกต้องขึ้น และใช้แรงงานน้อยลง

• มาตรการควบคุมภายในและแนวทางการกํากับดูแลที่รัดกุมเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพให้การปฏิบัติตามข้อกําหนดและความถูกต้องแม่นยํา