สำหรับธุรกิจส่วนใหญ่ รายรับคือตัวชี้วัดประสิทธิภาพลำดับสูงสุด ซึ่งเป็นผลลัพธ์ของ KPI อื่นๆ ทุกตัวรวมกัน แม้ว่ารายรับจะเป็นเมตริกที่สําคัญเมื่อธุรกิจต้องการเติบโต แต่ในอดีตวิธีที่ธุรกิจรายงานรายรับของตนและจัดทํางบการเงินในแต่ละอุตสาหกรรมนั้นจะมีความแตกต่างกัน

แนวทางการรับรู้รายรับที่ไม่สอดคล้องกันในอุตสาหกรรมต่างๆ ทำให้ยากต่อการเปรียบเทียบผลการดําเนินงานของบริษัทแต่ละแห่ง จนกระทั่งเมื่อเร็วๆ นี้ เมื่อ ASC 606 และ IFRS 15 เข้ามามีบทบาท ไม่ว่าคุณจะเคยได้ยินเกี่ยวกับมาตรฐานการบัญชีเหล่านี้มาแล้ว หรือไม่รู้จักมาตรฐานดังกล่าวมาก่อนเลย ก็ยังมีอะไรให้คุณเรียนรู้มากมาย เช่น มาตรฐานดังกล่าวมีความหมายต่อธุรกิจของคุณอย่างไร ตลอดจนวิธีการทําบัญชีและการรายงานรายรับที่คุณควรทราบ

ต่อไปนี้คือคําแนะนําเกี่ยวกับหลักการที่กํากับดูแลวิธีที่บริษัทเอกชนและบริษัทมหาชนทั้งหมดในอุตสาหกรรมต่างๆ รายงานข้อมูลทางการเงินที่มีความหมายเกี่ยวกับจํานวนเงิน ลักษณะ และช่วงเวลาของรับรู้และกระแสเงินสดจากสัญญาลูกค้า

บทความนี้ให้ข้อมูลอะไรบ้าง

• การรับรู้รายรับคืออะไร
  
• ASC 606 คืออะไร
  
• IFRS 15 คืออะไร
  
• ASC 606 เปรียบเทียบกับ IFRS 15
  
• โมเดล 5 ขั้นตอนสําหรับการรับรู้รายรับตามมาตรฐาน ASC 606
  
• การรับรู้รายรับด้วย Stripe
  

การรับรู้รายรับคืออะไร

การรับรู้รายรับเป็นหลักการทำบัญชีที่ยอมรับกันโดยทั่วไป (GAAP) ซึ่งกําหนดว่าควรบันทึกรายรับของธุรกิจลงในงบการเงินเมื่อใดและด้วยวิธีการใด การรับรู้รายรับจะกําหนดว่าธุรกิจรับรู้และได้รับรายได้มาเมื่อไหร่เมื่อได้รับการชําระเงินจากลูกค้า และควรจัดสรรรายรับไปยังรอบการทําบัญชีใด

การรับรู้และการเลื่อนเวลาการตัดบัญชีรายรับอย่างถูกต้องเป็นสิ่งสําคัญในการทําความเข้าใจความสามารถในการทํากําไรและสถานะทางการเงินของธุรกิจ การรับรู้รายรับจึงเป็นข้อพิจารณาที่สําคัญสําหรับทุกองค์กร เพราะไม่เพียงส่งผลกระทบที่สําคัญต่อผลประกอบการทางการเงิน การปฏิบัติตามข้อกําหนด และการตัดสินใจด้านการจัดการของบริษัทเท่านั้น แต่การรับรู้รายรับที่เหมาะสมยังจําเป็นต่อการปฏิบัติตามมาตรฐานข้อบังคับด้วย การรับรู้รายรับที่ถูกต้องและตรงเวลาจะช่วยให้ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องไว้วางใจและมั่นใจว่าบริษัทจะประสบความสําเร็จในระยะยาว

ASC 606 คืออะไร

Accounting Standards Codification (ASC) 606 กำหนดกรอบสากลให้กับธุรกิจในการรับรู้รายรับจากการขายสินค้าหรือบริการให้แก่ลูกค้า คณะกรรมการมาตรฐานการบัญชีการเงิน (FASB) และคณะกรรมการมาตรฐานการบัญชีระหว่างประเทศ (IASB) ได้ร่วมกันประกาศใช้ ASC 606 ในเดือนพฤษภาคม 2014

ASC 606 เป็นข้อกำหนดการรับรู้รายรับที่เรียบง่ายสำหรับทุกอุตสาหกรรม ซึ่งธุรกิจทุกแห่งปฏิบัติตามกันอยู่แล้ว มาตรฐานนี้มีความสอดคล้องกันในทุกอุตสาหกรรม และใช้แทนมาตรฐานการรับรู้รายรับเฉพาะอุตสาหกรรมแบบเก่า การเปลี่ยนมาใช้หลักเกณฑ์ที่เป็นมาตรฐานเดียวกันส่งผลให้มีความโปร่งใสมากขึ้น ความรับผิดชอบต่อลูกค้ามากขึ้น และการเปรียบเทียบงบการเงินระหว่างบริษัทกับอุตสาหกรรมทำได้ง่ายขึ้น

IFRS 15 คืออะไร

IFRS 15 คือมาตรฐานการรับรู้รายรับสําหรับสัญญาระหว่างธุรกิจกับลูกค้าในการซื้อสินค้าหรือบริการ โดยจะมีผลกับนิติบุคคลของรัฐ เอกชน และองค์กรไม่แสวงผลกําไร เช่นเดียวกับ ASC 606 วัตถุประสงค์ของมาตรฐาน IFRS 15 คือต้องการขจัดความไม่สอดคล้องกันของวิธีที่นิติบุคคลในอุตสาหกรรมต่างๆ ทําบัญชีสําหรับธุรกรรมทางการเงินที่คล้ายกัน

ASC 606 เทียบกับ IFRS 15

ทั้ง ASC 606 และ IFRS 15 ต่างก็นําเสนอกรอบที่ครอบคลุมสําหรับการรับรู้รายรับจากสัญญาของลูกค้า โดยมีหลักการและวัตถุประสงค์พื้นฐานคล้ายคลึงกัน และต่างก็มีเป้าหมายในการสร้างความสอดคล้องและช่วยให้สามารถเปรียบเทียบรายงานทางการเงินในอุตสาหกรรมและภูมิภาคต่างๆ ได้ อย่างไรก็ตาม มาตรฐานทั้งสองมีความแตกต่างเล็กน้อย

• ขอบเขต
  ASC 606 มีผลกับนิติบุคคลทั้งหมดที่ทําสัญญากับลูกค้า ในขณะที่ IFRS 15 มีผลกับนิติบุคคลทั้งหมดที่มีสัญญาของลูกค้า ยกเว้นสัญญาที่อยู่ในขอบข่ายของสัญญาประกันภัยภายใต้มาตรฐาน IFRS 17

• ข้อกําหนดการเปิดเผยข้อมูล
  แม้ว่ามาตรฐานทั้งสองนี้จะกําหนดให้มีการเปิดเผยข้อมูลที่คล้ายกันเกี่ยวกับการรับรู้รายได้ แต่ IFRS 15 ก็มีข้อกําหนดเพิ่มเติมเกี่ยวกับลักษณะ กําหนดเวลา และความไม่แน่นอนของรายรับและกระแสเงินสดที่เกิดจากสัญญาของลูกค้าด้วย

• ต้นทุนของสัญญา
  ASC 606 ช่วยให้บริษัทต่างๆ ตัดจำหน่ายและแปลงต้นทุนสัญญาบางอย่างที่เพิ่มขึ้นมา เช่น ค่าคอมมิชชันการขาย ให้เป็นทุน แต่ IFRS 15 กําหนดให้บริษัทต้องทําการทดสอบที่เข้มงวดกว่าในการแปลงต้นทุนสัญญาให้เป็นทุน โดยกำหนดว่าค่าใช้จ่ายดังกล่าวจะต้องสร้างประโยชน์ทางเศรษฐกิจในอนาคต

• การแสดงรายรับ
  ภายใต้ ASC 606 บริษัทจะต้องแสดงรายรับในรายการเดินบัญชีรายรับของตนในลักษณะที่แสดงถึงการโอนการควบคุมสินค้าหรือบริการให้แก่ลูกค้า แต่ตามมาตรฐาน IFRS 15 บริษัทต้องแสดงรายรับในรายการเดินบัญชีรายรับของบริษัทเป็นยอดขั้นต้นหรือยอดสุทธิ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับว่าบริษัทดําเนินการเป็นตัวการหลักหรือตัวแทนในธุรกรรม

• วิธีการเปลี่ยนผ่าน
  ASC 606 ช่วยให้บริษัทสามารถเลือกวิธีการเปลี่ยนผ่านได้ 2 แบบ ได้แก่ การปรับปรุงย้อนหลังตามปกติ ซึ่งกําหนดให้บริษัทปรับงบของรอบบัญชีก่อนหน้า หรือการปรับปรุงย้อนหลังแบบดัดแปลง ซึ่งให้บริษัทต่างๆ รับรู้ผลกระทบสะสมของการนํามาตรฐานใหม่มาใช้โดยการปรับกำไรสะสม มาตรฐาน IFRS 15 กําหนดให้บริษัทใช้วิธีการปรับปรุงย้อนหลังตามปกติหรือการปรับปรุงย้อนหลังแบบดัดแปลงโดยมีข้อผ่อนปรนในทางปฏิบัติ

FASB ให้คําอธิบายเกี่ยวกับความแตกต่างทุกอย่างระหว่าง ASC 606 กับ IFRS 15 รวมถึงรายละเอียดอย่างเช่น ความแตกต่างของข้อความในมาตรฐาน

โมเดล 5 ขั้นตอนสําหรับการรับรู้รายรับ ASC 606

เพื่อสนับสนุนเป้าหมายในการสร้างกรอบการรายงานรายรับที่นำไปใช้ได้ในทุกอุตสาหกรรม FASB และ IASB จึงแยกย่อยกระบวนการรายงานและการเตรียมงบการเงินเป็นโมเดล 5 ขั้นตอน ขั้นตอนดังกล่าวมีดังต่อไปนี้

1. ระบุสัญญากับลูกค้า
   
2. ระบุภาระหน้าที่ในการปฏฺิบัติตามสัญญา
   
3. กําหนดราคาธุรกรรม
   
4. จัดสรรราคาธุรกรรม
   
5. รับรู้รายรับเมื่อหรือในขณะที่บุคคลปฏิบัติหน้าที่ตามสัญญาเสร็จสิ้น
   

หากต้องการรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีการรับรู้รายรับภายใต้ ASC 606 โปรดดูบทความของเราที่อธิบายอย่างละเอียดในแต่ละขั้นตอนที่นี่

การรับรู้รายรับด้วย Stripe

Stripe Revenue Recognition พัฒนามาเพื่อธุรกิจที่เติบโตอย่างรวดเร็วซึ่งใช้โมเดลรายรับแบบชําระเงินตามรอบบิลหรือตามแบบแผนล่วงหน้า อีกทั้งยังปรับแต่งได้ตามความต้องการและเป็นมิตรต่อผู้ใช้ ทําให้เป็นโซลูชันที่เหมาะสําหรับธุรกิจในทุกระดับของการเติบโต ไม่ว่าจะใช้โมเดลรายรับแบบใดก็ตาม Revenue Recognition มอบฟังก์ชันการทำงานที่ครอบคลุมให้กับธุรกิจที่ใช้ Stripe โดยประกอบด้วยฟังก์ชันต่อไปนี้

• เครื่องมือการรายงานที่ชาญฉลาด
  Revenue Recognition ประกอบด้วยรายงานหลากหลายประเภท เช่น งบดุล รายการเดินบัญชีรายรับ และตารางแผนภูมิลําดับขั้นเกี่ยวกับรายรับ ซึ่งช่วยให้ผู้ใช้ ตั้งแต่ผู้จัดการฝ่ายบัญชีไปจนถึงผู้บริหารระดับ C มีข้อมูลเชิงลึกที่นําไปปฏิบัติได้จริงเกี่ยวกับการเติบโตและประสิทธิภาพการทํางานของบริษัท

• การอัปเดตอัตโนมัติ
  Revenue Recognition จะพิจารณาการเปลี่ยนแปลงในธุรกรรมและการชําระเงินโดยอัตโนมัติ และอัปเดตไปยังรายงานทั้งหมด นอกจากนี้ ผู้ใช้ยังสามารถนําเข้าธุรกรรมที่ไม่ใช่ของ Stripe เพื่อดูภาพรวมทั้งหมดของรายรับของบริษัท แม้ว่าบางส่วนจะไม่ได้ขายผ่าน Stripe ก็ตาม

• การควบคุมมากขึ้น
  ผู้ใช้สามารถปรับการรายงานให้พิจารณารายรับที่เลื่อนเวลาการตัดบัญชี ยกเว้นรายได้บางประเภท รวมแหล่งข้อมูลภายนอกไว้ในการรายงานรายรับ และนําการกําหนดค่าการทําบัญชีอื่นๆ มาใช้ เป้าหมายคือการมอบความยืดหยุ่นสูงสุดให้ผู้ใช้ปรับแต่งรายงานรายรับให้สอดคล้องกับการดําเนินธุรกิจและความต้องการของพวกเขา

• การเชื่อมต่อการทํางานที่ราบรื่น
  Revenue Recognition มาพร้อมกับแพลตฟอร์มการชําระเงินของ Stripe ที่มีการผสานการทํางานอย่างครบวงจร รวมถึง Stripe Billing และ Stripe Invoicing ทําให้เป็นโซลูชันที่พร้อมใช้งาน ใช้งานง่าย และไม่ต้องขอการสนับสนุนด้านไอที

• การสนับสนุนด้านการปฏิบัติตามข้อกําหนด
  Revenue Recognition มีรายการเดินบัญชีที่พร้อมสําหรับการตรวจสอบและการสนับสนุนครบวงจร ซึ่งออกแบบมาเพื่อให้ธุรกิจปฏิบัติตามมาตรฐานระดับโลก เช่น ASC 606 และ IFRS 15