Als je zakendoet in Nederland, moet je je houden aan de regels van de verleggingsregeling voor btw (belasting toegevoegde waarde). Deze regels kunnen best lastig zijn: ze hebben invloed op verschillende systemen en er zijn veel uitzonderingen, dus je maakt als snel een fout. Als je ten onrechte btw verlegt, ben je belasting verschuldigd die je nooit in rekening hebt gebracht. Als je de verleggingsregeling overslaat wanneer je die wel zou moeten toepassen, kan je klant de btw mogelijk niet terugvorderen en vraagt hij je mogelijk het probleem op te lossen.

Hieronder leggen we uit wanneer de verleggingsregeling in Nederland van toepassing is, hoe dit in echte transacties werkt en hoe je hiermee op de juiste manier omgaat, van facturatie tot btw-aangifte.

Wat staat er in dit artikel?

• Wat is de procedure voor de verleggingsregeling voor btw?
  
• Wanneer geldt de verleggingsregeling voor btw in Nederland?
  
• Hoe werkt de verleggingsregeling voor btw voor transacties binnen de EU?
  
• Wat zijn de regels van de verleggingsregeling voor btw voor binnenlandse transacties in Nederland?
  

Wat is de procedure voor de verleggingsregeling voor btw?

Volgens de gebruikelijke btw-regels brengt de verkoper btw op de factuur in rekening, ontvangt deze van de klant en draagt deze af aan de belastingdienst. Bij de verleggingsregeling doet de koper - en niet de verkoper - btw-aangifte en betaalt deze de btw.

Het werkt als volgt:

• De verkoper voegt geen btw toe aan de factuur. In plaats daarvan wordt een opmerking toegevoegd in de trant van 'Btw verlegd' of 'Btw-verleggingsregeling toegepast'.
  
• De koper berekent de btw zelf, neemt deze in de btw-aangifte op als verschuldigde belasting en vordert hetzelfde bedrag terug als voorbelasting.
  

Deze berekening komt meestal uit op nul: de koper is btw verschuldigd en vordert deze tegelijkertijd terug. Dat houdt de cashflow stabiel en neemt de wachttijd voor btw-teruggaaf weg. Maar als de koper is vrijgesteld of gedeeltelijk is vrijgesteld van btw, kan hij slechts een deel of niets van die btw aftrekken, en moet hij dus het verschil betalen.

De verleggingsregeling is niet optioneel. Deze regeling wordt gebruikt wanneer dat wettelijk is voorgeschreven, voornamelijk om internationale B2B-transacties te vereenvoudigen en btw-fraude in sectoren zoals de bouw tegen te gaan. Door de btw-last te verschuiven naar de koper (die doorgaans al in het belastingstelsel van zijn eigen land is opgenomen), wordt het voor verkopers moeilijker om btw te innen en te verdwijnen zonder deze aan de overheid af te dragen.

Wanneer geldt de verleggingsregeling voor btw in Nederland?

In Nederland is de verleggingsregeling van toepassing in specifieke gevallen: bij internationale transacties en bij binnenlandse transacties met een hoog risico of die administratief complex zijn.

Dit zijn twee situaties waarin de verleggingsregeling verplicht is.

Internationale B2B-transacties waarbij Nederland is betrokken

Wanneer goederen en diensten internationaal worden geleverd en beide partijen bedrijven met een btw-registratie zijn, is de verleggingsregeling vereist. Dit geldt voor inkomende en uitgaande transacties, of het nu gaat om een Nederlands bedrijf dat in het buitenland verkoopt of een buitenlands bedrijf dat in Nederland verkoopt.

De verleggingsregeling is ingebouwd in het btw-stelsel van de EU, zodat de btw moet worden betaald in het land waar de klant is gevestigd, niet de verkoper. Op die manier heb je niet elke keer een lokale btw-registratie nodig als je zakendoet in een andere EU-lidstaat. Deze regel is van toepassing op alle goederen en diensten die onder de btw vallen.

Sommige diensten worden echter belast op basis van waar de activiteit plaatsvindt, niet op basis van de locatie van de klant. Als een Belgische architect bijvoorbeeld een kantoorgebouw ontwerpt voor een Nederlands bedrijf in Frankrijk, is de Franse btw van toepassing omdat de dienst betrekking heeft op Frans onroerend goed. De architect rekent geen btw, maar de klant verlegt de btw in zijn aangifte.

Specifieke binnenlandse B2B-transacties binnen Nederland

De Nederlandse btw-wetgeving verplicht onderneming ook om de verleggingsregeling toe te passen voor bepaalde binnenlandse transacties, meestal in sectoren waar btw-fraude van oudsher een probleem is of waar de overheid de administratieve belasting wil verlichten.

De verleggingsregeling is op binnenlandse transacties van toepassing in de volgende situaties:

• Bouwwerkzaamheden
  
• Verkoop van elektronica van meer dan € 10.000
  
• Verkoop van afvalstoffen
  
• Verhuur van onroerend goed (met btw opt-in)
  
• Executieverkoop
  
• Verkoop van energiecertificaten
  
• Verkoop van goud voor beleggingsdoeleinden
  
• Transacties met betrekking tot de handel in emissierechten voor broeikasgassen
  
• B2B-telecommunicatiediensten
  

Als je in een van deze sectoren actief bent, moet je de btw op je factuur laten staan en vermelden dat de "btw verlegd" is, dus dat de btw-verplichting verschuift naar de koper. Dit zijn sectorspecifieke regels en als ze van toepassing zijn, zijn ze verplicht. Verkopers kunnen geen btw in rekening brengen en kopers zijn zelf verantwoordelijk voor de aangifte van de btw.

Hoe werkt de verleggingsregeling voor btw voor transacties binnen de EU?

Hoe de verleggingsregeling werkt voor internationale transacties, is afhankelijk van wie de koper en wie de verkoper is en waar deze partijen zijn gevestigd. Hieronder vertellen we hoe het werkt:

Een Nederlandse onderneming verkoopt aan een ander EU-bedrijf

Als je als Nederlandse onderneming goederen verkoopt aan een zakelijke klant in een ander EU-land en de klant heeft je een geldig EU-btw-nummer gegeven, dan breng je geen Nederlandse btw in rekening. Op je factuur moet 0% staan en zowel jouw btw-nummer als dat van de zakelijke klant moet worden vermeld, evenals een opmerking in de trant van 'intracommunautaire levering, btw verlegd'.

Je moet controleren of het btw-nummer van de zakelijke klant geldig is. Daarvoor kun je meestal gebruikmaken van VIES, het EU-systeem voor de uitwisseling van btw-informatie. Als het nummer niet geldig is, moet je mogelijk toch Nederlandse btw in rekening brengen of gebruik maken van de OSS-regeling voor btw van de EU.

Als het btw-nummer geldig is, neemt je Nederlandse onderneming de transactie op in je Nederlandse btw-aangifte, je ICP-aangifte (aangifte intracommunautaire transacties) en je EG-verkooplijst. Vanuit het oogpunt van de Belastingdienst heeft je Nederlandse onderneming een intracommunautaire levering met nultarief verricht.

De koper geeft de aankoop aan als een lokale aankoop in zijn eigen btw-aangifte, berekent de btw die in zijn land van toepassing zou zijn en geeft dit op als verschuldigde belasting. Als de koper het volledige recht heeft om btw af te trekken, kan deze de btw tegelijkertijd ook terugvorderen.

Voorbeeld

Stel dat je voor € 10.000 aan fietsonderdelen verkoopt aan een Duitse koper. Je hebt het btw-nummer van de koper geverifieerd. Je geeft de factuur uit met 0% btw, vermeldt dat de verleggingsregeling van toepassing is en neemt de verkoop op in je btw-aangifte en ICP-aangifte. De Duitse koper neemt € 10.000 als kosten op in zijn Duitse aangifte, berekent de btw en - als het aftrekbare zakelijke kosten zijn - vordert hij datzelfde bedrag terug.

Een Nederlandse onderneming importeert goederen van een niet-Nederlandse EU-leverancier

Als je een Nederlandse koper bent die goederen koopt bij een leverancier in een ander EU-land, geef je de leverancier je Nederlandse btw-nummer en dan factureert deze je 0% btw. Je neemt de waarde van de aankoop op in je btw-aangifte als intra-EU verwerving, berekent vervolgens de Nederlandse btw en neemt dat bedrag op als verschuldigde btw.

Als de goederen bestemd zijn voor je met btw belaste bedrijfsactiviteiten, vorder je diezelfde btw ook als voorbelasting terug in dezelfde aangifte. Als je onderneming niet volledige btw-aftrek heeft, bijvoorbeeld als je een non-profitorganisatie hebt of de goederen gedeeltelijk gebruikt voor vrijgestelde activiteiten, kun je mogelijk maar een deel of helemaal niets van die btw terugvorderen. In dat geval wordt de verleggingsregeling omgezet in echte btw-kosten.

De niet-Nederlandse EU-onderneming hoeft zich in dit scenario niet te registreren voor Nederlandse btw. Er wordt een factuur zonder btw uitgegeven waaraan de opmerking over de verleggingsregeling wordt toegevoegd. Dit is gebaseerd op artikel 194 van de btw-richtlijn van de EU dat lidstaten toestaat de btw-verplichting aan de koper over te dragen wanneer de leverancier niet in dat land is gevestigd. Dit gaat alleen op voor B2B-transacties: als de niet-Nederlandse onderneming verkoopt aan Nederlandse klanten of ondernemingen zonder geldig btw-nummer, moet het zich registreren voor de Nederlandse btw en die btw in rekening brengen (of gebruikmaken van een speciale regeling zoals OSS).

Voorbeeld

Je koopt voor € 5000 aan servers van een Ierse tech-leverancier. De leverancier factureert je 0% btw. Je neemt de € 5000 op in je btw-aangifte, berekent de Nederlandse btw en vermeldt dat bedrag als verschuldigde belasting en als aftrekbare belasting.

Een Nederlandse onderneming importeert goederen van een niet-EU-leverancier

Een Nederlandse onderneming die goederen importeert van een niet-Nederlandse leverancier die buiten de EU is gevestigd, betaalt gewoonlijk btw wanneer de goederen aankomen. Maar in Nederland is er een oplossing: de vergunning artikel 23. Met deze vergunning kan de Nederlandse onderneming de btw aangeven en terugvorderen in zijn reguliere btw-aangifte. De btw bij invoer wordt op dezelfde manier behandeld als een verleggingsregeling: deze btw wordt berekend, aangegeven en is - als je daarvoor in aanmerking komt - onmiddellijk aftrekbaar. Voor het aanvragen van de vergunning artikel 23 moet een onderneming in Nederland zijn gevestigd (of daar een fiscaal vertegenwoordiger hebben).

Wat zijn de regels van de verleggingsregeling voor btw voor binnenlandse transacties in Nederland?

Hieronder zetten we binnenlandse scenario's op een rijtje waarin de verleggingsregeling voor btw van toepassing is, ingedeeld op branche en de specifieke transacties waarop dit van toepassing is.

Uitbesteding en werk in de bouw en aanverwante sectoren

Als je een onderaannemer bent (of als je uitzendkrachten levert aan een andere onderneming) in branches zoals de bouw, scheepsbouw en schoonmaakdiensten, is meestal de verleggingsregeling van toepassing. De aannemer geeft de btw aan in zijn eigen aangifte en trekt deze af als hij daarvoor in aanmerking komt. De onderaannemer geeft de omzet op, maar is geen btw verschuldigd.

Hoogwaardige elektronica

Als je de volgende soorten producten verkoopt aan een andere onderneming in Nederland, geldt de verleggingsregeling alleen als de totale waarde van die productcategorie op de factuur € 10.000 of meer bedraagt:

• Mobiele telefoons
  
• Geïntegreerde circuits (zoals microprocessoren)
  
• Laptops
  
• Tablets
  
• Game consoles
  

Als een groothandel bijvoorbeeld voor € 12.000 aan smartphones verkoopt aan een detailhandelaar, moet de hele transactie worden gefactureerd onder de verleggingsregeling. Bij een factuur van € 5000 zouden de gebruikelijke btw-regels van toepassing zijn geweest.

Schroot en afvalstoffen

Ook voor de verkoop van metaalschroot, verwerkte afvalmaterialen (d.w.z. in gesneden of samengeperste vorm) en materialen voor hergebruik (zoals glas of papier) geldt de verleggingsregeling bij B2B-verkoop. Dit geldt ongeacht de hoeveelheid of de prijs.

Verhuur van onroerend goed (met btw-opt-in)

De verhuur van onroerend goed in Nederland is doorgaans vrijgesteld van btw, met uitzondering van hotels, vakantiehuizen, vast geïnstalleerde apparatuur en parkeerterreinen. Ondernemingen kunnen er echter voor kiezen om btw toe te passen op bepaalde transacties in de volgende situaties:

• Beide partijen zijn ondernemingen met een btw-registratie
  
• De verhuurder wil de btw op de aankoop van het onroerend goed terugvorderen
  
• De huurder is in staat om minimaal 90% van de in rekening gebrachte btw af te trekken
  

In deze gevallen wordt de verleggingsregeling toegepast.

Executieverkopen

Als onroerend goed via een faillissementsprocedure wordt verkocht, is de verleggingsregeling automatisch van toepassing. Dit is inclusief:

• Faillissementsveilingen
  
• Verkoop bij beslaglegging
  
• Liquidatie van inventaris op gerechtelijk bevel
  

In deze gevallen geeft de veilingmeester of verkopende partij een factuur uit zonder btw en verantwoordt de koper de btw. Dat geldt zelfs als de goederen zelf normaal gesproken zouden worden belast.

Energiecertificaten

Als u gas- of elektriciteitscertificaten levert aan een bedrijf, is de verleggingsregeling van toepassing. Dit heeft geen invloed op wooncertificaten voor particulieren, alleen B2B-transacties. In deze situatie neemt de koper de btw op in zijn aangifte en vordert deze de btw indien van toepassing terug. De verkoper vermeldt geen btw op de factuur.

Beleggen in goud

Goud is een aparte categorie. Voor de verkoop van beleggingsgoud of goud met een minimale zuiverheid van 325/1000 tussen ondernemingen in Nederland geldt de verleggingsregeling. Vanwege de waarde en het internationale karakter van de transactie helpt de verleggingsregeling het risico te verminderen in een markt waar historisch veel fraude wordt gepleegd.

Emissierechten

Ook voor de handel in emissierechten voor broeikasgassen tussen Nederlandse ondernemingen geldt de verleggingsregeling. Deze credits zijn waardevol en worden vaak doorverkocht, waardoor ze bijzonder gevoelig zijn voor btw-fraude. De Nederlandse verleggingsregeling voorkomt dat verkopers factureren zonder btw, en kopers zichzelf beoordelen. Het houdt de waardeketen intact zonder dat btw tussen bankrekeningen hoeft te worden verplaatst.

Telecomdiensten

Voor B2B-telecommunicatiediensten binnen Nederland geldt de verleggingsregeling. Deze regeling is van toepassing op de verkoop van:

• Vaste en mobiele telefoondiensten
  
• Internettoegang
  
• Oproepbeheerdiensten (zoals voicemail)
  

De regeling is niet van toepassing op diensten in de detailhandel of verkoop aan eindklanten.