Neobanken zijn banken die alleen digitaal bestaan die vooral via mobiele apps en websites werken. Ze bieden financiële diensten die lijken op die van traditionele banken, zoals spaar- en betaalrekeningen, leningen en betalings- en geldovermakingsdiensten. Hun diensten zijn overal met een internetverbinding beschikbaar en ze hebben vaak extra functies zoals tools voor budgettering, realtime meldingen en persoonlijke financiële inzichten. Door de overheadkosten van fysieke filialen te vermijden, kunnen neobanken lagere kosten vragen en hogere rentetarieven op spaargeld bieden.

Neobanken richten zich vaak op millennials, digitale nomaden en mensen die niet goed bediend worden door traditionele banken, met diensten die aansluiten bij hun behoeften en voorkeuren. Door veranderingen in wat klanten verwachten en door technologische ontwikkelingen is digitaal bankieren toegankelijk geworden, en het aantal gebruikers van neobanken wereldwijd zal naar verwachting in 2028 de 386 miljoen overschrijden.

Hieronder bespreken we wat je moet weten over neobanken, zoals hoe ze werken, wie ze gebruikt en wat hun voor- en nadelen zijn.

Wat staat er in dit artikel?

• De opkomst van neobanken in de financiële sector
  
• Neobanken versus traditionele banken: een vergelijking
  
• Hoe neobanken werken
  
• Wie gebruikt neobanken?
  
• Voordelen en nadelen van neobanken
  
• Neobanken en regelgeving
  

De opkomst van neobanken in de financiële sector

Neobanken zijn in de financiële sector opgekomen door technologische ontwikkelingen, veranderende verwachtingen van klanten en veranderingen in de regelgeving. Neobanken zijn populair geworden omdat ze goedkope diensten kunnen bieden, zich op nichemarkten kunnen richten en hun activiteiten makkelijk kunnen opschalen. Dit bankmodel heeft het traditionele bankwezen op zijn kop gezet en het financiële landschap veranderd.

• Technologische ontwikkelingen: Deze ontwikkelingen hebben de opkomst van neobanken gestimuleerd. Nieuwe mobiele en cloud computing-technologieën hebben de digitale bankervaring van neobanken mogelijk gemaakt, terwijl innovaties op het gebied van cyberbeveiliging het vertrouwen van klanten in de veiligheid van digitaal bankieren hebben vergroot.

• Verwachtingen van klanten: Moderne klanten, zoals millennials en generatie Z, willen gemak, snelheid en personalisatie in hun diensten, ook bij bankieren. Neobanken spelen hierop in met gebruiksvriendelijke interfaces, directe meldingen, persoonlijk financieel advies en financiële diensten die 24/7 toegankelijk zijn via smartphones of computers.

• Veranderingen in regelgeving: Veranderingen in de regelgeving in sommige regio's hebben de opkomst van neobanken makkelijker gemaakt. In Europa bijvoorbeeld heeft de herziene richtlijn betalingsdiensten (PSD2) ervoor gezorgd dat externe aanbieders toegang hebben tot bankgegevens, waardoor neobanken allerlei diensten konden ontwikkelen en de concurrentie in de banksector toenam. Andere landen hebben soortgelijke regels ingevoerd die concurrentie in financiële diensten stimuleren.

• Kostenefficiëntie: Omdat ze geen fysieke kantoren en de bijbehorende overheadkosten hoeven te onderhouden, kunnen neobanken kostenefficiënter werken. Hierdoor kunnen ze lagere kosten in rekening brengen en betere rentetarieven hanteren dan traditionele banken.

• Marktpenetratiestrategieën: Neobanken richten zich vaak op nichemarkten met gespecialiseerde producten, zoals bankdiensten voor freelancers, expats of digitale nomaden. In combinatie met agressieve marketing en gebruiksvriendelijke technologie helpt dit hen om snel te groeien en een sterke positie in de financiële sector te verwerven. Dankzij hun kostenstructuur kunnen ze ook segmenten van de bevolking bedienen die doorgaans onderbediend worden door traditionele banken, zoals mensen met een lager inkomen of mensen die in afgelegen gebieden wonen.

• Wereldwijde schaalbaarheid: Dankzij hun digitale model kunnen neobanken sneller wereldwijd groeien dan traditionele banken. Omdat ze niet gebonden zijn aan een fysieke locatie, kunnen ze hun diensten zonder grote extra investeringen over de grenzen heen uitbreiden.

Neobanken versus traditionele banken: een vergelijking

Neobanken en traditionele banken hebben hun eigen sterke punten en spelen in op verschillende marktbehoeften. De keuze tussen beide hangt vaak af van wat de klant het belangrijkst vindt: het gemak en de innovatie van digitaal bankieren of de veelzijdigheid en persoonlijke benadering van traditioneel bankieren.

Neobanken

• Technologie en innovatie: Neobanken zijn gebouwd op moderne digitale platforms, waardoor nieuwe technologieën en innovaties snel kunnen worden ingezet. Hun platforms hebben vaak functies zoals realtime updates, geïntegreerde budgetteringstools en automatische spaaropties.

• Klantbeleving: Neobanken bieden meestal een gebruiksvriendelijke, mobielgerichte ervaring die aantrekkelijk is voor digital natives. Omdat ze geen fysieke vestigingen hebben, zijn alle diensten online toegankelijk en vaak ondersteund door geavanceerde, op kunstmatige intelligentie (AI) gebaseerde klantenservice.

• Kosten en tarieven: Neobanken hebben meestal lagere kosten en betere tarieven voor sparen en lenen dan traditionele banken.

• Regelgeving en veiligheid: Neobanken werken volgens dezelfde regels als traditionele banken, maar kunnen zonder bankvergunning beginnen en in plaats daarvan samenwerken met partners of speciale licenties gebruiken. Hun beveiliging is meestal top en maakt gebruik van de nieuwste encryptie en biometrie.

• Diensten: Neobanken richten zich vooral op basisbankdiensten zoals betaal- en spaarrekeningen, betalingen en soms ook leningen. Ze passen zich snel aan en bieden nieuwe diensten die aansluiten bij specifieke klantbehoeften.

• Toegankelijkheid: Neobanken bieden diensten die overal met internettoegang beschikbaar zijn. Dit is een groot voordeel voor klanten die veel reizen of niet gemakkelijk toegang hebben tot een bankkantoor.

• Doelgroepen: Neobanken richten zich vaak op klanten die handig zijn met technologie, jongere mensen en groepen die niet goed bediend worden door traditionele banken, omdat ze op zoek zijn naar innovatie op het gebied van bankieren of omdat ze niet helemaal tevreden zijn met de traditionele banken.

Traditionele banken

• Technologie en innovatie: Hoewel traditionele banken steeds meer investeren in technologie om hun digitale aanbod uit te breiden, zijn hun systemen vaak gebaseerd op oudere infrastructuur, wat de ontwikkeling en integratie van nieuwe functies kan vertragen.

• Klantbeleving: Traditionele banken bieden een mix van digitale en persoonlijke diensten. Hun fysieke kantoren hebben face-to-face klantenservice, wat handig kan zijn voor ingewikkelde transacties of voor klanten die liever persoonlijk contact hebben.

• Kosten en tarieven: Traditionele banken rekenen vaak hogere kosten aan klanten, hoewel hun bredere aanbod aan financiële producten deze kosten soms kan rechtvaardigen.

• Regelgeving en veiligheid: Traditionele banken zijn goed gereguleerd en hebben meestal een lange geschiedenis op het gebied van compliance van regelgeving en bescherming van de activa van klanten.

• Diensten: Traditionele banken bieden een uitgebreid pakket aan diensten, waaronder betaalrekeningen, spaarrekeningen, leningen, hypotheken, beleggingsproducten en vermogensbeheer. Dit kan aantrekkelijker zijn voor klanten die op zoek zijn naar alles-in-één financiële oplossingen.

• Toegankelijkheid: Traditionele banken hebben online diensten en fysieke kantoren. Hun online aanwezigheid is misschien niet zo ontwikkeld als die van neobanken, maar hun persoonlijke opties kunnen een persoonlijk tintje geven dat sommige klanten geruststellend vinden.

• Doelgroep: Traditionele banken richten zich op een breed publiek, waaronder mensen die de voorkeur geven aan een combinatie van traditionele en digitale bankdiensten en mensen die waarde hechten aan een breed scala aan geïntegreerde financiële diensten.

Hoe neobanken werken

Neobanken hebben een volledig digitale interface, die meestal toegankelijk is via een smartphone-app of een webplatform. Deze interface is ontworpen om gebruiksvriendelijk en intuïtief te zijn en is 24/7 toegankelijk vanaf elke plek met internetverbinding. Neobanken maken vaak gebruik van cloud computing, waardoor ze snel kunnen opschalen en de gegevensbeveiliging kunnen handhaven, terwijl ze ononderbroken service bieden aan klanten over de hele wereld. Ze genereren inkomsten via transactiekosten, servicekosten voor premiumfuncties, rente op leningen en soms door deposito's te herinvesteren in de interbancaire kredietmarkt.

Vanuit juridisch oogpunt werken sommige neobanken met hun eigen bankvergunning, terwijl andere samenwerken met traditionele banken om hun bankvergunning te gebruiken. Door deze samenwerkingen kunnen neobanken verzekerde depositorekeningen en andere gereguleerde bankdiensten aanbieden zonder zelf een bankvergunning te hebben. Neobanken moeten zich houden aan de financiële regels van de landen waar ze actief zijn, zoals de regels tegen het witwassen van geld (AML) en de regels om je klant te kennen (KYC).

Net als traditionele banken bieden neobanken diensten aan zoals betaal- en spaarrekeningen, persoonlijke leningen en betalingsdiensten. Ze maken deze diensten vaak nog beter met digitale functies zoals directe meldingen, ' ' automatische categorisering van uitgaven en realtime saldo-updates. De belangrijkste functies van neobanken staan hieronder.

• Account aanmaken: Om een account bij een neobank aan te maken, moet je meestal de app downloaden, wat persoonlijke gegevens invullen en een identiteitscontrole doorlopen, waarbij je soms documenten elektronisch moet indienen of biometrische gegevens moet gebruiken.

• Klantenservice: Klantenservice wordt meestal gegeven via digitale kanalen, zoals berichten in de app en e-mail, en soms via de telefoon. Vaak worden AI-chatbots gebruikt om veelvoorkomende vragen te beantwoorden.

• Financiële tools: Neobanken gebruiken data-analyse om persoonlijk financieel advies en productaanbevelingen te geven. Ze betrekken klanten ook bij budgetteringstools en functies voor het stellen van doelen om hen te helpen hun financiën effectief te beheren.

• Beveiligingsmaatregelen: Neobanken gebruiken geavanceerde beveiligingstechnologieën, zoals encryptie, veilige application programming interfaces (API's), tweefactorauthenticatie en soms biometrische verificatie, zoals vingerafdruk- of gezichtsherkenning.

Wie gebruikt neobanken?

Neobanken zijn vooral populair bij jongeren, digitale nomaden, mensen die niet zo vaak naar de bank gaan en anderen. Hier is een overzicht van wie er gebruikmaakt van neobanken.

• Millennials en Gen Z: Jongere generaties, vooral millennials en Gen Z, zijn digitaal onderlegd, super vertrouwd met mobiele technologie en eerder geneigd om handige en gebruiksvriendelijke financiële diensten te gebruiken die via digitale platforms beschikbaar zijn.

• Tech early adopters: Veel gebruikers van neobanken zijn mensen die graag geavanceerde technologie gebruiken voor hun dagelijkse elementen . Deze klanten zijn vaak op zoek naar nieuwe functies die traditionele banken misschien niet hebben, zoals geïntegreerde budgetteringstools, handel in cryptovaluta of realtime analyse van uitgaven.

• Stadsmensen: Neobanken richten hun marketing en diensten vaak op mensen die in de stad wonen. Deze gebieden hebben een groot aantal klanten die waarschijnlijk meer gewend zijn aan diensten die alleen digitale bestaan, omdat ze beïnvloed worden door een stedelijke levensstijl waarin gemak en efficiëntie belangrijk zijn.

• Mensen met beperkte toegang tot bankdiensten: Neobanken worden gebruikt in gebieden met weinig traditionele bankinfrastructuur of waar mensen van oudsher niet goed bediend worden door traditionele banken. Dit geldt ook voor gebieden in ontwikkelingslanden waar veel mensen een mobiele telefoon hebben, maar weinig fysieke bankkantoren zijn.

• Freelancers en zelfstandigen: Neobanken hebben vaak tools en functies die aantrekkelijk zijn voor freelancers en zelfstandigen. Deze functies kunnen bestaan uit factuurbeheer, aparte potjes of subrekeningen voor belastingbesparing en tools voor het bijhouden van uitgaven, allemaal te beheren via één app.

• Grensarbeiders en immigranten: Mensen die over de grens werken of naar een ander land zijn verhuisd, vinden neobanken aantrekkelijk omdat ze meestal lagere kosten hebben voor internationale geldtransfers en het makkelijk is om een rekening te openen zonder dat je een lokale kredietgeschiedenis of verblijfsstatus nodig hebt.

• Prijsbewuste klanten: Mensen die gevoelig zijn voor kosten en prijzen voelen zich vaak aangetrokken tot neobanken vanwege hun lagere kostenstructuur, het ontbreken van minimumsaldo-eisen en concurrerende rentetarieven.

Voordelen en nadelen van neobanken

Neobanken bieden een moderne kijk op bankieren die goed past bij het digitale tijdperk, en ze hebben voor- en nadelen. Hier volgt een gedetailleerd overzicht van beide.

Voordelen

• Gemak: Neobanken werken vooral via digitale platforms en zijn meestal altijd en overal te gebruiken.

• Lagere kosten: Neobanken hebben vaak lagere kosten dan traditionele banken. Ze hebben misschien geen maandelijkse kosten, lagere kosten voor buitenlandse transacties of geen kosten voor geld opnemen bij geldautomaten binnen bepaalde netwerken.

• Gebruiksvriendelijke interfaces: Neobanken richten zich sterk op de gebruikerservaring en bieden intuïtieve apps en websites die bankieren eenvoudig en duidelijk maken.

• Innovatieve functies: Veel neobanken bieden functies zoals realtime meldingen over uitgaven, tools voor budgettering, automatische spaarplannen en gedetailleerde analyses van uitgavenpatronen.

• Snelle accountaanmaak: Een account openen bij een neobank gaat meestal snel en kan helemaal online met weinig documentatie, waardoor het veel sneller gaat dan bij traditionele banken.

• Diensten voor mensen met beperkte toegang tot bankdiensten: Neobanken bieden vaak diensten aan mensen die door traditionele banken worden geminimaliseerd, zoals mensen zonder vast adres of met een slechte kredietgeschiedenis.

Nadelen

• Beperkt productaanbod: Hoewel neobanken basisbankdiensten hebben, missen ze vaak financiële producten zoals hypotheken, leningen en verzekeringen, of bieden ze deze aan via externe aanbieders, wat de klantenservice en integratie ingewikkeld kan maken.

• Gebrek aan persoonlijk contact: Klanten die voor complexe bankzaken liever persoonlijk contact hebben, vinden neobanken misschien niet zo fijn.

• Regelgevingsproblemen: Neobanken krijgen te maken met strenge regelgeving en bieden, afhankelijk van hun opzet, niet altijd dezelfde mate van depositobescherming als traditionele banken, vooral als ze zonder eigen bankvergunning opereren.

• Afhankelijkheid van technologie: Neobanken zijn erg afhankelijk van hun technische infrastructuur, en elke storing of technisch probleem kan de toegang tot iemands financiën belemmeren.

• Marktstabiliteit en vertrouwen: Als relatief nieuwe spelers in de banksector missen sommige neobanken misschien de naamsbekendheid en het vertrouwen dat traditionele banken in de loop van tientallen jaren hebben opgebouwd. Dit kan het vertrouwen van klanten beïnvloeden, vooral in tijden van financiële onzekerheid.

Neobanken en regelgeving

Vanaf 2024 zijn er een paar belangrijke regelgevingskwesties en ontwikkelingen die van invloed zijn op neobanken.

• Meer toezicht door regelgevers: Er is meer controle op de regelgeving, zoals strengere regels voor financiële producten en diensten, vooral om consumenten te beschermen en ervoor te zorgen dat financiële praktijken veilig en gezond zijn. Dit toezicht geldt ook voor het beheer van risico's van derden, vooral omdat neobanken vaak samenwerken met fintechbedrijven.

• Invoering van internationale normen: Belangrijke mondiale regelgevingskaders, zoals Basel III, worden momenteel afgerond en geïmplementeerd. Deze normen leggen strengere eisen op aan kapitaal, liquiditeit en hefboomwerking om de veerkracht van het banksysteem te verbeteren. Hoewel deze normen in de eerste plaats gericht zijn op grotere banken, zullen ze ook gevolgen hebben voor kleinere banken en neobanken, met name die welke hun activiteiten in concurrerende markten willen uitbreiden of stabiliseren.

• Focus op consumentenbescherming: Regelgevers leggen sterk de nadruk op het beschermen van klanten tegen mogelijke schade als gevolg van nieuwe en opkomende banktechnologieën. Dit omvat onder meer het nauwkeurig controleren van de inzet van AI en distributed ledger-technologieën, om ervoor te zorgen dat deze in overeenstemming zijn met eerlijke kredietverstrekkingspraktijken.

• Modernisering van regelgevingskaders: Bankregelgeving wordt aangepast aan de digitale aard van neobanken. Dit omvat onder meer aanpassingen aan kaders voor elektronische transacties, gegevensbeveiliging en de integratie van niet-traditionele financiële diensten. Deze aanpassingen zijn bedoeld om innovatie te bevorderen en tegelijkertijd een sterke consumentenbescherming en stabiliteit te waarborgen.