Op 30 september 2024 kondigde de federale overheid van Duitsland haar plan aan om een digitale wallet voor smartphones te ontwikkelen, met als doel dat mensen zich in de toekomst in heel Europa digitaal kunnen identificeren. De wallet voor digitale identiteit van de Europese Unie (EUDI) heeft veel operationele gevolgen voor e-commercebedrijven in Duitsland.

In dit artikel bekijken we hoe de EUDI-wallet werkt en hoe deze in verschillende branches kan worden gebruikt. We bespreken ook hoe bedrijven de digitale wallet in hun activiteiten kunnen integreren en ervan kunnen profiteren.

Wat staat er in dit artikel?

• Wat is de EUDI-wallet en waarom wordt deze ingevoerd?
  
• Hoe werkt de EUDI-wallet?
  
• Wat zijn de voordelen van de EUDI-wallet?
  
• Gebruiksscenario's voor bepaalde branches
  
• Hoe kunnen bedrijven de EUDI-wallet implementeren?
  

Wat is de EUDI-wallet en waarom wordt deze ingevoerd?

De EUDI-wallet is een multifunctionele digitale wallet die door smartphones wordt ondersteund en die particulieren en bedrijven in Europa de volgende voordelen biedt:

• Identificatie: gebruikers kunnen zich digitaal identificeren (bijvoorbeeld bij autoriteiten) zonder extra kaart of lezer.
  
• Opslaan en delen van belangrijke gegevens: identiteitsgegevens en officiële documenten, zoals identiteitskaarten, rijbewijzen, medische gegevens en academische graden, kunnen digitaal worden opgeslagen en gedeeld.
  
• Documenten ondertekenen: documenten kunnen worden ondertekend met een gekwalificeerde elektronische handtekening (QES).
  

De federale overheid van Duitsland heeft opdracht gegeven tot de ontwikkeling van de wallet naar aanleiding van de verordening inzake elektronische identificatie, authenticatie en vertrouwensdienst (eIDAS) 2.0, die in februari 2024 door het Europees Parlement is aangenomen. De verordening schetst de toekomst van digitale identiteiten in Europa en heeft tot doel het gebruik van elektronische identificatietools en vertrouwensdiensten te bevorderen. De Europese Unie (EU) hoopt de internationale samenwerking te verbeteren en het vertrouwen in digitale transacties te bevorderen. De eIDAS is gebaseerd op veilige online identificatie en het gebruik van elektronische handtekeningen, zegels en tijdstempels.

Onder eiDAS 2.0 zijn alle EU-lidstaten verplicht om tegen 2027 een of meer EUDI-wallets uit te geven of te certificeren. De lidstaten kunnen hun eigen versies ontwikkelen, onder de volgende voorwaarden:

• Het voldoet aan de EU-normen voor gegevensbescherming
  
• Het is bruikbaar in de hele EU
  
• Het is gratis
  
• Het is zeer gebruiksvriendelijk
  

In Duitsland werken het Bundesministerium des Innen und für Heimat (BMI), het Bundesagentur für Sprunginnovationen (SPRIND) en het Bundesamt für Sicherheit in der Informationstechnik (BSI) aan de ontwikkeling van de EUDI-wallet. Het concept wordt ontwikkeld binnen een publiek kader en consultatieproces. Het doel is om particulieren, organisaties en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en onderzoeksgemeenschappen te betrekken bij het krijgen van feedback en het integreren van specialistische kennis. Het proces omvat praktijken voor direct contact, zoals workshops en open online spreekuren. Idealiter zorgt deze mate van transparantie voor een gebruiksvriendelijke EUDI-wallet en bevordert het de acceptatie van het eindresultaat.

Bovendien heeft de federale overheid niet-gouvernementele aanbieders toegestaan hun eigen EUDI-wallets te ontwikkelen. Dit betekent dat bedrijven, organisaties, stichtingen of onderzoeksinstellingen relevante oplossingen kunnen certificeren en aanbieden. Dit is bedoeld om innovatie en keuzevrijheid te bevorderen.

Hoe werkt de EUDI-wallet?

Aangezien de EUDI-wallet nog in ontwikkeling is, zijn de details van hoe deze zal werken nog niet bekend. Hoewel de exacte omvang aan functionaliteiten en implementaties de komende maanden duidelijker zal worden, is het zeker dat de omvang aan functionaliteiten na de lancering geleidelijk zal worden uitgebreid. De eerste functionaliteit die wordt geactiveerd, is digitale identificatie. Hierdoor kunnen online identiteitsbewijzen worden geüpload naar een smartphone, zodat gebruikers zich snel en veilig kunnen identificeren.

Het is veilig om aan te nemen dat het gebruik van de EUDI-wallet de volgende stappen met zich meebrengt:

Installatie

De EUDI-wallet zal beschikbaar zijn als een app die gebruikers op hun apparaten kunnen downloaden. Voor het instellen van de app en het maken van een digitale identiteit is verificatie vereist via een vertrouwde instantie, zoals een openbare instelling of bank. Het kan hierbij gaan om het uploaden van een identiteitsbewijs of het gebruik van andere bestaande identificatiemethoden, zoals eID.

Opslag van identiteitsgegevens

Na het instellen van de wallet kunnen gebruikers waarschijnlijk identiteitsgegevens aan de app toevoegen, waaronder identiteitskaarten en paspoorten, rijbewijzen, ziektekostenverzekeringskaarten, burgerservicenummers en universitaire diploma's. Eenmaal opgeslagen in de wallet, zijn de versleutelde gegevens alleen toegankelijk via veilige authenticatie.

Authenticatie en toepassingen

Voor het gebruik van de digitale wallet is authenticatie vereist. Dit kan biometrisch worden gedaan door middel van vingerafdruk- of gezichtsherkenning, met een pincode of door andere beproefde methoden te gebruiken, zoals tweefactorauthenticatie. Dit zorgt ervoor dat alleen legitieme gebruikers de EUDI-wallet kunnen gebruiken.

Na authenticatie kan de wallet worden gebruikt voor zaken als identificatiemiddelen door autoriteiten of diensten, of voor het ondertekenen van contracten met bedrijven waarvoor een digitale handtekening vereist is. Gebruikers kunnen selectief en veilig specifieke gegevens delen met derden, zonder deze handmatig te kopiëren of te uploaden. Alle gegevensoverdrachten zijn versleuteld, zodat gebruikers de controle kunnen behouden.

Wat zijn de voordelen van de EUDI-wallet?

De EUDI-wallet stelt overheidsinstanties onder meer in staat om particulieren en bedrijven snel en veilig te identificeren. Digitale identificatie kan helpen bij het vereenvoudigen en automatiseren van administratieve processen.

Gebruikers hebben volledige controle over hun gegevens en kunnen zich identificeren zonder gebruik te maken van fysieke documenten. De EUDI-wallet maakt het voor gebruikers gemakkelijker om gebruik te maken van verschillende overheidsdiensten en online diensten, terwijl internationale uitrol de toegang tot openbare en particuliere diensten in de hele EU bevordert.

De digitale wallet komt ook ten goede aan bedrijven in Duitsland, met name e-commercebedrijven die afhankelijk zijn van internationale online handel. Dit zijn de belangrijkste voordelen.

Snelle en beveiligde klantidentificatie

De EUDI-wallet maakt een betrouwbare en snelle identificatie van klanten mogelijk zonder dat online winkeliers afhankelijk zijn van handmatige verificatieprocessen of extra beveiligingsmaatregelen. Dit versnelt en vereenvoudigt het koopproces, waardoor de conversiepercentages mogelijk stijgen. De wallet vermindert ook het risico op fraude en identiteitsdiefstal, wat vooral belangrijk is in branches met strikte ken-je-klant-regelgeving (KYC). De EUDI-wallet is ook waardevol voor e-commercebedrijven die de leeftijd van gebruikers moeten verifiëren. Het biedt deze bedrijven een betrouwbaar complianceproces.

Juridisch bindende digitale handtekeningen

Met de EUDI-wallet kunnen bedrijven en organisaties profiteren van juridisch bindende digitale handtekeningen. Dit is vooral handig voor contracten, officiële documenten en zakelijk procesbeheer. In plaats van te vertrouwen op papieren documenten en fysieke handtekeningen, kunnen alle betrokken partijen eenvoudig en veilig digitaal ondertekenen. Processen worden versneld, zonder dat er fysieke vergaderingen of post nodig zijn. Het papierverbruik wordt ook aanzienlijk verminderd, wat niet alleen milieuvriendelijker is, maar ook de bedrijfskosten verlaagt.

Vereenvoudigde internationale handel

De EUDI-wallet zorgt voor een gestandaardiseerde identificatie in de gehele EU. Voor e-commercebedrijven in Duitsland die goederen en diensten aanbieden in andere EU-landen, worden internationale transacties en communicatie hierdoor eenvoudiger. Bovendien krijgen klanten een hoge mate van vertrouwen in beveiliging en gegevensbescherming, wat de internationale handel kan versterken.

Meer efficiëntie en lagere kosten

Het gebruik van de EUDI-wallet om transacties te verifiëren kan de automatisering van sommige operationele taken mogelijk maken, zoals KYC en identiteitsverificatie van gebruikers. E-commercebedrijven kunnen tijd en geld besparen die anders zouden worden besteed aan handmatige audits of diensten van derden.

Compliance met wettelijke vereisten

Voor veel bedrijfsprocessen in de digitale handel hangt het voldoen aan de vereisten van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) af van een identificatie die veilig is en gegevens beschermt. De EUDI-wallet beschermt e-commercebedrijven wettelijk bij het identificeren van klanten.

Verbeterd concurrentievermogen

Bedrijven die de EUDI-wallet vanaf het begin implementeren, kunnen worden gebrandmerkt als innovators en een concurrentievoordeel behalen. De tool biedt klanten een geavanceerde, gebruiksvriendelijke en veilige oplossing, die vooral waardevol is in de zeer competitieve e-commercemarkt.

Gebruiksscenario's voor bepaalde branches

Naast e-commerce zal de EUDI-wallet een aanzienlijke impact hebben op andere branches. Dit zijn de belangrijkste branches die veranderingen zullen ondergaan.

Financiën

De EUDI-wallet kan de identiteitsverificatie van klanten in de financiële branche aanzienlijk vereenvoudigen en versnellen. Momenteel moeten klanten vaak complexe procedures doorlopen, zoals video-identificatie of het uploaden van documenten. De EUDI-wallet automatiseert het proces. Hierdoor kunnen banken bijvoorbeeld de identiteit van klanten verifiëren zonder handmatige handelingen.

De digitale wallet kan ook worden gebruikt voor authenticatiedoeleinden bij online bankieren. Klanten kunnen inloggen met hun digitale identiteit, zonder extra wachtwoorden of transactie-authenticatienummers (TAN's). Dit zal het inlogproces waarschijnlijk aanzienlijk vereenvoudigen en tegelijkertijd veiliger maken, aangezien de wallet geavanceerde versleutelingstechnologieën gebruikt om te beschermen tegen identiteitsdiefstal en ongeoorloofde toegang tot gevoelige gegevens.

Detailhandel

Leeftijdsverificatie is een van de vele voordelen van de EUDI-wallet op het gebied van detailhandel. Bij de aankoop van goederen waarvoor een leeftijdsbeperking geldt, zoals alcoholische dranken of tabaksproducten, kunnen bedrijven de wallet gebruiken om de leeftijd van de klant te verifiëren. Handmatige verificaties of aanvullende identiteitsbewijzen zijn daarom niet nodig.

Daarnaast is de wallet te gebruiken als digitale klantenkaart. Gebruikers kunnen hun kortingskaarten, lidmaatschapskaarten of loyaliteitskaarten in hun EUDI-wallet bewaren en automatisch ophalen bij het betalen. Alle belangrijke gegevens worden opgeslagen in een app, wat de afhandeling vereenvoudigt en het aankoopproces versnelt.

Gezondheidszorg

De EUDI-wallet opent nieuwe mogelijkheden voor het beheer van gegevens in de gezondheidszorg. Patiënten kunnen elektronische recepten, medische dossiers en certificaten veilig en gemakkelijk in de wallet opslaan. Dit vereenvoudigt de toegang tot belangrijke gegevens en zorgt tegelijkertijd voor privacybescherming. Wanneer patiënten een arts of apotheek bezoeken, kunnen ze hun gegevens rechtstreeks via de app delen.

De wallet kan ook worden gebruikt om paspoorten van digitale producten voor geneesmiddelen te beheren. Deze paspoorten bevatten belangrijke gegevens over medicijnen, zoals hun herkomst, ingrediënten en houdbaarheid. Door ze naar de wallet te uploaden, hebben patiënten op elk moment toegang tot de gegevens, wat de veiligheid en het gemak van medicatiebeheer bevordert.

Openbaar bestuur

Het openbaar bestuur kan dankzij de EUDI-wallet aanzienlijk efficiënter worden. Gebruikers kunnen gemakkelijk en veilig hun identiteit bewijzen wanneer ze te maken hebben met autoriteiten, zonder dat ze fysieke identificatiedocumenten hoeven te verstrekken. Aanvragen kunnen digitaal worden ondertekend en rechtstreeks via de wallet worden ingediend. Dit zou de aanvraag- en documentverwerkingsprocedures aanzienlijk versnellen.

Hoe kunnen bedrijven de EUDI-wallet implementeren?

Aangezien de EUDI-wallet nog in ontwikkeling is, kunnen bedrijven deze momenteel niet integreren in hun activiteiten. Totdat de EUDI-wallet wordt ingevoerd, moeten bedrijven alternatieve oplossingen overwegen, zoals Stripe Identity. Met Identity kunnen bedrijven officiële identiteitsdocumenten uit meer dan 100 landen verifiëren. Identiteitsbewijsfoto's en -selfies kunnen biometrisch worden vergeleken, terwijl namen, geboortedata en identiteitsnummers automatisch kunnen worden gevalideerd.

Het is aan te raden om de implementatie van de EUDI-wallet in een vroeg stadium te plannen. Bedrijven moeten rekening houden met de volgende punten:

Upgrade van de infrastructuur voor informatietechnologie (IT)

Om een vlotte integratie van de EUDI-wallet te garanderen, moeten bedrijven en organisaties hun bestaande IT-infrastructuren grondig herzien en indien nodig upgraden. Dergelijke upgrades omvatten onder meer de ontwikkeling en implementatie van betrouwbare interfaces die een naadloze communicatie tussen bestaande systemen en de wallet mogelijk maken.

Inlogmaskers, ook wel wachtwoordmaskers genoemd, en authenticatieprotocollen moeten worden herzien om de technologie van de wallet te ondersteunen en veilig te kunnen gebruiken. Hoewel deze aanpassingen nodig zijn om de efficiëntie van interne processen te optimaliseren, zorgen ze er ook voor dat klanten de EUDI-wallet eenvoudig kunnen gebruiken, zonder tegen technische obstakels aan te lopen.

Opleiding van werknemers

De geslaagde uitrol van de EUDI-wallet staat of valt met een uitgebreide opleiding van werknemers. Werknemers moeten vertrouwd raken met de nieuwe technologie en leren hoe ze deze veilig en efficiënt kunnen gebruiken in verschillende bedrijfsactiviteiten. Dit is vooral relevant voor interne processen zoals identiteitsverificatie of transactiebeheer.

Werknemers moeten ook bereid zijn om klanten en zakenpartners te helpen bij het gebruik van de EUDI-wallet. Ze moeten vragen kunnen beantwoorden, problemen kunnen oplossen en ervoor kunnen zorgen dat de wallet optimaal wordt gebruikt in de dagelijkse bedrijfsvoering.

Beleid en strategieën voor gegevensbescherming

Gegevensbescherming is ook essentieel voor de implementatie van de EUDI-wallet. Bedrijven moeten ervoor zorgen dat hun bestaande beleid voor gegevensbescherming volledig in overeenstemming is met de technologie die de wallet mogelijk maakt. Het is belangrijk dat klantgegevens alleen worden verzameld en verwerkt voor zover dat nodig is voor het gebruik van de wallet. Zie onder andere artikel 5 en 6 van de AVG. Bedrijven moeten hun bestaande strategieën voor gegevensbescherming zo nodig herzien.

Betrokkenheid van de klant

Bedrijven moeten klanten zo vroeg mogelijk betrekken bij de implementatie van de wallet. Enquêtes, feedbacksessies en bruikbaarheidstests kunnen de acceptatie van de EUDI-wallet vergroten en ervoor zorgen dat gebruikers zich er prettig bij voelen. Het doel is om de gebruiksvriendelijkheid te optimaliseren door potentiële hindernissen of problemen op het gebied van gebruikerservaring in een vroeg stadium te identificeren en aan te pakken.