Fintech, een afkorting van 'financiële technologie', verwijst naar het gebruik van digitale technologieën om financiële diensten en oplossingen te leveren. Deze sector omvat alles van online bankieren, apps voor mobiele betalingen en peer-to-peer-leenplatforms tot complexere technologieën zoals blockchain en kunstmatige intelligentie (AI). Deze producten en de technologieën erachter veranderen de manier waarop we geld verzenden en ontvangen, en persoonlijke en zakelijke financiën beheren. Traditionele methoden worden zo vervangen.

In de eerste helft van 2024 bedroeg de wereldwijde fintech-financiering in de betalingssector alleen al 21,4 miljard dollar, wat wijst op aanhoudende investeringen in de sector. Hieronder bespreken we hoe fintech werkt, de verschillende soorten fintechproducten en -bedrijven op de markt, en open vragen over de toekomst en groeiende impact van fintech.

Wat staat er in dit artikel?

• Zo werkt fintech: belangrijkste kenmerken en functionaliteit
  
• Soorten fintechbedrijven
  
• Hoe fintech de financiële dienstverlening heeft veranderd
  
• Uitdagingen en risico's voor fintech
  
• Open vragen over de toekomst van fintech
  

Zo werkt fintech: belangrijkste kenmerken en functionaliteit

Hier zijn enkele gemeenschappelijke kenmerken en diensten van fintechbedrijven en hun producten.

• Gebruikersgerichte interfaces: Fintechoplossingen geven vaak prioriteit aan de gebruikerservaring en bieden intuïtieve, mobielgerichte interfaces die ingewikkelde financiële transacties vereenvoudigen en financieel beheer toegankelijk maken voor een breder publiek. Deze interfaces omvatten gepersonaliseerde dashboards, realtime meldingen en eenvoudige navigatie.

• Geautomatiseerde diensten: Veel fintechfuncties maken gebruik van automatisering. Technologieën zoals AI en machine-learning bieden geautomatiseerd financieel advies, gepersonaliseerde beleggingsstrategieën en geautomatiseerde risicoacceptatie voor leningen. Deze functies verminderen handmatige interventie, waardoor processen sneller en kosteneffectiever worden.

• Beveiligingsfuncties. Fintechbedrijven gebruiken doorgaans geavanceerde beveiligingsprotocollen zoals biometrische authenticatie, end-to-end-versleuteling en blockchaintechnologie om de veiligheid en integriteit van financiële transacties en gegevensprivacy te waarborgen.

• Real-time verwerking: Fintechbedrijven maken gebruik van supersnelle gegevensverwerkingstechnologieën om real-time betalingen, onmiddellijke goedkeuring van leningen en live updates van financiële rekeningen aan te bieden. Dit kan het tempo van de financiële transacties aanzienlijk verbeteren.

• Data-analyse en big data: Fintechs gebruiken hun gegevenstoegang om gepersonaliseerde producten en diensten aan te bieden door uitgavepatronen, investeringsgedrag en kredietgeschiedenis te analyseren. Deze datagedreven aanpak maakt nauwkeurigere risico-inschattingen en financieel advies op maat mogelijk.

• Integratie van Application Programming Interface (API): Veel fintechbedrijven, met name op het gebied van bancaire infrastructuur en betaaloplossingen, bieden API's voor integratie met andere financiële systemen. Dit maakt de uitbreiding van diensten mogelijk en creëert een meer onderling verbonden financiële sector.

• Naleving van de regelgeving: Veel fintechbedrijven bieden geautomatiseerde functies voor het bijhouden en rapporteren van transacties om zo te voldoen aan de wereldwijde financiële regelgeving.

• Blockchain en slimme contracten: Blockchaintechnologie creëert transparantie en verlaagt de transactiekosten, vooral in de cryptovaluta- en handelsfinancieringssector. Slimme contracten automatiseren overeenkomsten en transacties die alleen worden uitgevoerd als aan de gestelde voorwaarden is voldaan, zonder tussenpersoon.

• Peer-to-peer-platforms (P2P): In de krediet- en wealthtech-sectoren faciliteren P2P-platforms directe transacties tussen individuen zonder traditionele financiële tussenpersonen. Dit resulteert vaak in lagere tarieven voor kredietnemers en hogere rendementen voor beleggers.

• Multichannel-ondersteuning: Fintechbedrijven ondersteunen vaak meerdere kanalen (bijv. internet, mobiele apps, diensten van derden). Dit geeft gebruikers altijd en overal toegang tot financiële diensten, voor meer gemak en toegankelijkheid.

Soorten fintechbedrijven

Dit zijn de belangrijkste categorieën waarin de meeste fintechbedrijven en -producten vallen.

• Digitale banken en neobanken: Deze instellingen bieden financiële diensten die alleen online beschikbaar zijn zonder traditionele netwerken van fysieke filialen. Digitale banken en neobanken bieden doorgaans diensten aan zoals betaal- en spaarrekeningen, leningen en beleggingsproducten, vaak met lagere kosten en een betere klantervaring dankzij AI-gestuurde personalisatie.

• Betaaloplossingen: Deze categorie omvat bedrijven die geldoverschrijvingen en betalingen faciliteren. Ze variëren van mobiele betaalapps tot complexe business-to-business-betalingssystemen (B2B). Deze oplossingen maken eenvoudigere, snellere transacties mogelijk, vaak met verbeterde tracking- en beveiligingsfuncties.

• Beheer van persoonlijke financiën (PFM): PFM-fintechs bieden individuen tools om hun persoonlijke financiën te beheren. Deze tools omvatten budgetteringsapps, financiële tracking en adviesdiensten. Ze helpen gebruikers om beter om te gaan met hun uitgaven, spaargeld en investeringen via gebruiksvriendelijke interfaces.

• Insurtech: Deze technologiegedreven bedrijven transformeren de verzekeringssector met vereenvoudigde claimverwerking, polisbeheer en risicobeoordeling. Ze gebruiken vaak data-analyse en machine-learning om producten aan te passen aan individuele behoeften.

• Wealthtech: Wealthtechbedrijven richten zich op beleggings- en vermogensbeheerdiensten. Ze gebruiken technologie om geautomatiseerd beleggingsadvies, portefeuillebeheer en retailbeleggingsplatforms aan te bieden, die de toegang tot voorheen beperkte activaklassen uitbreiden.

• Technologie voor leningen en kredietverstrekking: Dit segment omvat platforms met alternatieve leenopties zoals P2P-leningen, microkredieten en crowdfunding. Deze platforms gebruiken vaak nieuwe kredietbeoordelingsmodellen op basis van niet-traditionele datapunten om krediet te verlenen aan achtergestelde bevolkingsgroepen.

• RegTech: Bedrijven op het gebied van regelgevingstechnologie helpen ondernemingen gemakkelijker en tegen lagere kosten aan de regelgeving te voldoen. Ze bieden diensten zoals identiteitsverificatie, nalevingscontroles, risicobeheer en rapportagetools voor naleving in de sterk gereguleerde financiële sector.

• Blockchain en cryptovaluta: Bedrijven in deze categorie gebruiken blockchaintechnologie voor verschillende toepassingen, waaronder cryptovaluta, slimme contracten en gedecentraliseerde financiële oplossingen, ook wel DeFi genoemd. Met behulp van gedecentraliseerde systemen transformeren ze aspecten van betalingen, effecten, compliance en andere financiële functies.

• Handelsfinanciering: Fintechs in handelsfinanciering richten zich op het verbeteren van het proces van internationale handelsfinanciering. Ze bieden platforms en tools die kopers en verkopers in verschillende landen met elkaar in contact brengen, vaak met meer transparantie en snellere transactietijden.

• Bankinfrastructuur en API's: Deze bedrijven bieden backend-oplossingen die andere financiële instellingen en fintech-start-ups helpen om snel financiële diensten te implementeren. Ze hebben API's voor verschillende bankfuncties waarmee nieuwkomers snel financiële diensten kunnen integreren en aanbieden zonder systemen vanaf de grond te moeten opbouwen.

Hoe fintech de financiële dienstverlening heeft veranderd

Dit is hoe fintech de financiële dienstverlening de afgelopen jaren heeft veranderd.

• Toegankelijkheid en inclusie: Fintech heeft de toegang tot financiële diensten verbeterd door deze te verstrekken aan achtergestelde bevolkingsgroepen en personen die zijn uitgesloten van traditionele banksystemen. Fintech heeft digitale financiële diensten gelanceerd in meer dan 98 landen. Apps voor mobiel bankieren, online leenplatforms en digitale betalingsoplossingen hebben mensen in staat gesteld hun financiën te beheren, toegang te krijgen tot krediet en transacties uit te voeren, ongeacht hun locatie of sociaaleconomische status.

• Klantervaring: De gebruiksvriendelijke interfaces, gepersonaliseerde aanbevelingen en 24/7 beschikbaarheid van fintech verminderen de problemen met lange wachtrijen, bergen papierwerk en beperkte toegang tot financiële informatie. Deze functies hebben de standaard voor klantervaring in de financiële sector verhoogd.

• Eenvoud en gebruiksvriendelijkheid: Fintech heeft financiële processen geautomatiseerd en vereenvoudigd en het aantal tussenpersonen verminderd. Dit heeft de kosten gedrukt voor zowel bedrijven als klanten, wat heeft geleid tot lagere tarieven, hogere rente op spaarrekeningen en snellere transactietijden.

• Controle voor de klant: Fintech heeft een cultuur van transparantie en empowerment bevorderd die klanten meer controle geeft over hun financiële gegevens en beslissingen. Open-bankinginitiatieven, real-time tracking van transacties en gepersonaliseerde financiële inzichten zijn slechts enkele voorbeelden van hoe fintech klanten de controle geeft.

• Verbetering en ontwrichting: Fintech heeft een golf van verbeteringen in gang gezet, waarbij traditionele businessmodellen worden uitgedaagd en de grenzen worden verlegd van wat mogelijk is op het gebied van financiële dienstverlening. Van blockchain-aangedreven slimme contracten tot AI-gestuurde roboadviseurs, fintech creëert vaak nieuwe kansen en transformeert de industrie.

• Samenwerking en concurrentie: Fintech heeft een dynamische omgeving gecreëerd waar samenwerking en concurrentie naast elkaar bestaan. Traditionele financiële instellingen werken samen met fintech-start-ups vanwege hun flexibiliteit en technologische expertise, terwijl nieuwe spelers gevestigde namen uitdagen en stimuleren om zich te verbeteren en aan te passen.

Uitdagingen en risico's voor fintech

Hier zijn enkele van de grootste uitdagingen en risico's waarmee fintechs te maken krijgen.

• Compliance: De ontwikkeling van wettelijke kaders kan het tempo van verbeteringen in fintech vaak niet bijhouden. Dit kan leiden tot onzekerheid en uitdagingen op het gebied van compliance, zowel voor start-ups als voor gevestigde spelers. Veranderende regelgeving in verschillende rechtsgebieden kan groei en verbetering vertragen.

• Cyberbeveiliging en gegevensprivacy: Omdat fintechbedrijven enorme hoeveelheden gevoelige financiële en persoonlijke gegevens verwerken, zijn ze aantrekkelijke doelwitten voor cyberaanvallen. Gegevenslekken, identiteitsdiefstal en fraude vormen risico's voor zowel individuele gebruikers als de stabiliteit en reputatie van fintechbedrijven.

• Financiële stabiliteit: De onderling verbonden fintechomgeving en de snelle invoering van nieuwe technologieën en businessmodellen geven aanleiding tot bezorgdheid over potentiële systematische risico's. Het falen van een grote fintechspeler of een omvangrijke cyberaanval kan een rimpeleffect hebben op het bredere financiële systeem, wat mogelijk instabiliteit en economische ontwrichting kan veroorzaken.

• Klantbescherming: Doordat fintechproducten en -diensten steeds ingewikkelder worden, is er een groter risico op schade voor de klant. Klanten, vooral degenen die minder financieel onderlegd zijn, hebben bescherming nodig tegen misleidende marketingpraktijken, verborgen kosten en roofzuchtige leningen.

• Marktconcentratie: De fintechsector is zeer competitief en nieuwkomers strijden voortdurend om marktaandeel. Dit kan aanleiding geven tot bezorgdheid over de marktconcentratie en het risico dat dominante spelers verbeteringen in de kiem smoren of zich schuldig maken aan concurrentieverstorende praktijken.

• Verstoringen van de bedrijfsvoering. Fintechbedrijven zijn sterk afhankelijk van technologie, waardoor ze kwetsbaar zijn voor operationele en technologische onderbrekingen. Systeemuitval, softwarestoringen en cyberaanvallen kunnen diensten verstoren, de klantervaring beïnvloeden en financiële verliezen veroorzaken.

• Flexibiliteit: Fintech-start-ups worstelen vaak met het uitbreiden van hun activiteiten om de vraag in goede banen te leiden en tegelijkertijd de kwaliteit van de dienstverlening en compliance met wet- en regelgeving te waarborgen. Snelle uitbreiding kan leiden tot operationele inefficiënties en een slechtere klantervaring.

• Intellectueel eigendom: In een sector die gedreven wordt door verbetering, kan de bescherming van intellectueel eigendom een uitdaging zijn. Er is altijd het risico van inbreuk, met name op minder gereguleerde markten. Dit kan innovatie in de kiem smoren en onrechtmatig voordeel opleveren voor concurrenten die gebruikmaken van mazen in de wet om succesvolle producten na te maken.

• Financiële inclusie: Hoewel fintech tot doel heeft de financiële inclusie te verbeteren, kan de snelle digitalisering van financiële diensten het tegenovergestelde doen voor mensen zonder toegang tot technologie.

• Ethiek en vooringenomenheid: Doordat fintechbedrijven steeds vaker gebruikmaken van AI en machine-learning voor besluitvormingsprocessen zoals krediet- en risicobeoordelingen, lopen ze het risico systematische vooroordelen in deze algoritmen te integreren. Dit kan leiden tot oneerlijke praktijken en discriminatie die onbedoeld bepaalde groepen mensen treffen.

Open vragen over de toekomst van fintech

Hier zijn enkele prangende vragen over de toekomst van fintech om over na te denken, waaronder hoe fintech de financiële sector kan blijven beïnvloeden.

• Regelgeving: Hoe zullen mondiale toezichthouders in de toekomst een evenwicht proberen te vinden tussen consumentenbescherming en het bevorderen van innovatie?

• Traditionele banken: Zullen traditionele banken de digitale transformatie overleven die door fintech in gang is gezet? Kunnen traditionele banken fintechoplossingen integreren zonder hun klantenbestand te verliezen aan volledig digitale alternatieven?

• Financiële inclusie: Is de vooruitgang van fintech bij het vergroten van de toegankelijkheid op de lange termijn duurzaam en rechtvaardig? Hoe zorgen fintechbedrijven ervoor dat ze achtergestelde gemeenschappen die geen toegang hebben tot technologie niet uitsluiten?

• AI: Wat zijn de toekomstige gevolgen van de rol van AI in fintech, met name op het gebied van ethiek en vooroordelen? Hoe gaat de branche ervoor zorgen dat deze technologieën op verantwoorde wijze worden gebruikt, nu AI steeds meer financiële beslissingen blijft automatiseren?

• Privacy van de klant: Fintechbedrijven verzamelen en analyseren enorme hoeveelheden gegevens. Hoe zullen ze een evenwicht vinden tussen het gebruik van deze gegevens om diensten te verbeteren en het beschermen van de privacy van individuen?

• Cryptovaluta: Zullen cryptovaluta voldoende stabiliseren om een standaardonderdeel te worden van dagelijkse financiële transacties, of zullen ze een niche blijven?

• Flexibiliteit: Kunnen fintechbedrijven net zo efficiënt en betrouwbaar blijven wanneer ze groeien? Zullen ze in staat zijn om groeiende transactievolumes te verwerken zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit of de veiligheid van de dienstverlening?

• Interoperabiliteit: Hoe worden verschillende systemen en platforms geïntegreerd om financiële diensten internationaal aan te bieden? Kunnen verschillende fintechsystemen op wereldwijde schaal samenwerken?

• Economische veerkracht: Zijn fintechbedrijven bestand tegen grote economische schokken? Zullen zij in staat zijn om de gevolgen van economische verstoringen te verzachten en te zorgen voor meer economische stabiliteit en veerkracht?

• Sociale en ethische normen: Zal de invloed van fintech op sociaal gedrag en ethische normen toenemen? Hoe kan fintech de opvattingen over geld, privacy en vertrouwen op de lange termijn vormgeven?