Op 18 juni 2016 werd in het Staatsblad van de Italiaanse Republiek de inwerkingtreding van de Italiaanse wet 106/2016 bekendgemaakt. Deze wet geeft de regering de bevoegdheid om de derde sector te hervormen, wat heeft geleid tot de uitvaardiging van drie uitvoeringsbesluiten: één met betrekking tot de instelling van de "Vijf per duizend” (Italiaans wetsbesluit 111/2017), een over de hervorming van sociale ondernemingen (Italiaans wetsbesluit 112/2017) en ten slotte een over de “Codice del Terzo settore” (Code voor de derde sector) - Italiaans wetsbesluit 117/2017. Het doel van de gedelegeerde wet was om de derde sector, die vaak gekenmerkt wordt door een gebrek aan consistente regelgeving en een hoge mate van stratificatie, op een organische manier te reorganiseren en te hervormen. In dit artikel lees je wat organisaties uit de derde sector (TSO's) zijn, aan welke eisen je moet voldoen om er een te zijn en welke belastingvoordelen eraan verbonden zijn.

Wat staat er in dit artikel?

• Wat zijn organisaties uit de derde sector?
  
• De vereisten om als een organisatie uit de derde sector te worden beschouwd
  
• Financiële overzichten en verslagen van organisaties uit de derde sector
  
• Belastingvoordelen voor organisaties uit de derde sector
  

Wat zijn organisaties uit de derde sector?

Om te snappen wat TSO's zijn, is het belangrijk om eerst te begrijpen wat de derde sector is. De "derde" sector is iets anders dan overheidsinstanties (de eerste sector) en particuliere bedrijven (de tweede sector). Het omvat organisaties die uitsluitend of voornamelijk activiteiten van algemeen belang uitvoeren en een non-profitstatus hebben. Concreet omvat de derde sector:

• Vrijwilligersorganisaties
  
• Verenigingen voor sociale promotie
  
• Goede doelen
  
• Sociale bedrijven, zoals sociale coöperaties; netwerken van verenigingen; bedrijven voor wederzijdse hulp; en non-profitorganisaties (erkend of niet-erkend), stichtingen en andere particuliere entiteiten, behalve bedrijven die zijn opgericht voor gemeenschaps-, liefdadigheids- en maatschappelijk nuttige doeleinden
  

Het is belangrijk om te weten dat de Third Sector Code de volgende categorieën uitsluit van de groep van TSO's:

• Overheidsdiensten
  
• Vakbonden
  
• Beroeps- en representatieve economische brancheorganisaties
  
• Politieke groepen en verenigingen
  
• Werkgeversverenigingen
  
• Entiteiten die onder coördinatie van een van de hierboven genoemde entiteiten vallen, met uitzondering van de gevallen die specifiek zijn vermeld in artikel 4, lid 2, van de Code
  

De vereisten om als een organisatie uit de derde sector te worden beschouwd

De belangrijkste vereisten om op de lijst van TSO's te komen, hebben vooral te maken met bedrijfsactiviteiten, de verdeling van activa en registratie bij RUNTS (Registro Unico Nazionale del Terzo Settore, ofwel het nationale register van de derde sector). Laten we deze eens nader bekijken.

Zakelijke activiteiten

• Gezondheidszorg en sociale dienstverlening
  
• Bachelor- en masteropleidingen
  
• Niet-schoolse opleiding
  
• Wetenschappelijk onderzoek van bijzonder maatschappelijk belang
  
• Onderwijs en beroepsopleiding
  
• Projecten om cultureel erfgoed en het landschap te beschermen en te verbeteren
  
• Organiseren en beheren van culturele, artistieke of recreatieve activiteiten van maatschappelijk belang
  
• Sociale huisvesting
  
• Liefdadigheid en kindsponsoring
  
• Mensenrechten promoten en verdedigen
  

Sommige van de zakelijke activiteiten kunnen afwijken van de hierboven genoemde activiteiten, zolang ze zijn toegestaan in de oprichtingsakte van de organisatie en altijd ondergeschikt zijn aan activiteiten van algemeen belang.

Toewijzing van activa

De tweede belangrijke eis om als TSO te worden gezien, is dat je een non-profitstatus hebt en dat je bepaalde activa voor speciale doeleinden reserveert. Non-profitstatus betekent dat een TSO winst of extra inkomsten moet gebruiken voor zijn wettelijke activiteiten of om zijn nettovermogen te vergroten. Het kan dus geen winst of extra inkomsten, fondsen of verschillende reserves uitkeren aan oprichters, partners, werknemers, directeuren en andere leden van bedrijfsorganen.

De enige uitzondering op deze regel is de mogelijkheid voor sociale ondernemingen om minder dan 50% van de jaarlijkse winst en exploitatieoverschotten (minus eventuele verliezen uit voorgaande jaren) te besteden aan:

• het verhogen van het door de leden geplaatste en gestorte aandelenkapitaal, zonder kosten, binnen de grenzen van de veranderingen in de jaarlijkse index van de consumentenprijzen voor huishoudens van werknemers en bedienden in Italië, berekend door het Nationaal Instituut voor de Statistiek (ISTAT) voor de periode die overeenkomt met het boekjaar waarin de winst en het overschot zijn gegenereerd; of voor de uitkering, onder meer door middel van een gratis kapitaalverhoging of de uitgifte van financiële instrumenten, van dividenden aan aandeelhouders, voor een bedrag dat niet hoger is dan de maximale rente op rentedragende postobligaties, verhoogd met tweeënhalf procentpunt boven het daadwerkelijk gestorte kapitaal.

• Onbeperkte uitgaven ten gunste van TSO's, met uitzondering van sociale ondernemingen, die geen oprichters, vennoten of partners zijn van een sociale onderneming of dochterondernemingen daarvan, met als doel specifieke, maatschappelijk nuttige projecten te bevorderen.

Registratie bij RUNTS

Een belangrijke verplichting voor een TSO is dat ze hun status moeten vermelden in hun bedrijfsnaam. Volgens de artikelen 4 en 11 van de Derde Sector Code moeten TSO's zich registreren bij het Enige Nationale Register van de Derde Sector (RUNTS) en de details van deze registratie vermelden in documenten, correspondentie en openbare communicatie. TSO's die uitsluitend of hoofdzakelijk als commerciële onderneming actief zijn, moeten zich ook inschrijven in het handelsregister. Voor sociale ondernemingen voldoet inschrijving in het speciale gedeelte van het handelsregister aan de vereiste om zich bij RUNTS te registreren.

De huidige registers hebben de gegevens van organisaties die al in de registers van vrijwilligersorganisaties en verenigingen voor sociale promotie stonden, overgezet naar het IT-platform InfoCamere, dat namens het betreffende ministerie het RUNTS beheert. Dit ministerie was verantwoordelijk voor de overdracht van de gegevens.

Het is goed om te weten dat je je bij RUNTS moet registreren om de status van TSO te krijgen. Anders is registratie niet verplicht. Als je een TSO wordt en je vervolgens bij RUNTS registreert, krijg je een aantal voordelen die we later in dit artikel zullen uitleggen.

Financiële overzichten en verslagen van organisaties uit de derde sector

TSO's moeten financiële overzichten en verslagen bijhouden zoals hieronder beschreven:

• TSO's met een omzet van minder dan € 220.000 mogen hun financiële overzichten bijhouden in de vorm van een kasstroomoverzicht, waarin de totale inkomsten en uitgaven worden weergegeven.

• TSO's met een omzet, inkomen, opbrengsten of andere inkomsten van € 220.000 of meer moeten een jaarrekening maken met een balans, een winst- en verliesrekening (met inkomsten en uitgaven) en een missieverklaring (met de posten in de jaarrekening, de economische en financiële prestaties van de organisatie en hoe ze haar wettelijke doelen nastreeft).

• TSO's met inkomsten, opbrengsten of andere inkomsten van meer dan € 1 miljoen moeten een duurzaamheidsverslag maken volgens de richtlijnen voor het maken van TSO-duurzaamheidsverslagen die zijn opgesteld door het relevante ministerie, en dit indienen bij RUNTS en op hun website publiceren.

• Tot slot moeten TSO's met een omzet, inkomen, opbrengsten of andere inkomsten van meer dan € 100.000 jaarlijks alle gevallen van vergoedingen, compensaties of honoraria die om welke reden dan ook aan leden van bestuurs- en controleorganen, managers en medewerkers worden toegekend, publiceren en op hun website bijhouden.

Belastingvoordelen voor organisaties uit de derde sector

De Code van de Derde Sector legt de belastingverplichtingen en voordelen vast voor TSO's op basis van de specifieke manieren waarop ze activiteiten van algemeen belang uitvoeren (art. 5, Italiaans wetsdecreet nr. 117/2017) en eventuele nevenactiviteiten, evenals de aard van de organisatie en haar organisatiemodel.

Sommige maatregelen zijn al op 1 januari 2018 van kracht geworden. Dit zijn de voordelen die, in afwachting van de inwerkingtreding van het RUNTS, al van toepassing waren op non-profitorganisaties, verenigingen voor sociale ontwikkeling en vrijwilligersorganisaties die in hun respectieve registers zijn ingeschreven. De maatregelen omvatten met name indirecte belastingvoordelen om organisaties te stimuleren goederen en middelen aan te schaffen.

Onderscheid tussen commerciële en niet-commerciële TSO's

Wat betreft de belastingheffing op inkomsten van TSO's, zijn de meeste financiële prikkels gebaseerd op het verschil tussen commerciële en niet-commerciële TSO's, volgens artikel 79 van de Code van de Derde Sector.

Voor elk gebied van activiteiten van algemeen belang moet de organisatie beoordelen of zij de betreffende activiteiten kosteloos uitvoert of tegen een vergoeding die de werkelijke kosten niet overschrijdt, in overeenstemming met de tolerantiemarge van 5 %. Je moet ook weten welke posten niet bijdragen aan de inkomsten van de TSO, zoals:

• Geld dat je krijgt van incidentele openbare inzamelingen
  
• Subsidies en bijdragen van de overheid voor activiteiten van algemeen belang
  
• Bedragen die leden betalen als lidmaatschapsgeld of bijdragen.
  

De vaststelling van de forfaitaire inkomstenbelasting voor niet-commerciële TSO's

Voor niet-commerciële entiteiten wordt de inkomstenbelasting op basis van een vast tarief bepaald volgens de volgende winstgevendheidscoëfficiënt:

Voor entiteiten die tegelijkertijd diensten en andere activiteiten verlenen, is de coëfficiënt gebaseerd op de inkomsten die verband houden met de hoofdactiviteit. Als er geen duidelijk onderscheid is tussen inkomsten uit verschillende bronnen, wordt het verlenen van diensten beschouwd als de hoofdactiviteit.

Ervoor zorgen dat je bedrijf op de hoogte blijft van de steeds veranderende belastingregels kan best ingewikkeld zijn. Tools zoals Stripe Tax kunnen je helpen om de compliance van de belastingregels te vereenvoudigen door automatisch gedetailleerde rapporten te genereren die nuttig zijn voor het indienen van belastingaangiften.

Andere belastingvoordelen voor TSO's

Andere belastingvoordelen voor TSO's zijn:

• Volledige vrijstelling van zegelrecht voor alle soorten documenten
  
• Voor gemeentelijke onroerendezaakbelasting geldt de uitzondering alleen voor organisaties die bepaalde activiteiten doen die niet commercieel zijn (zoals in de vorige wetgeving)
  
• Voor directe onroerendgoedbelasting geldt de vrijstelling voor vrijwilligersorganisaties (inclusief liefdadigheidsorganisaties als ze al als zodanig worden gezien) en verenigingen voor sociale ontwikkeling.
  
• Vrijstelling van concessiebelastingen van de overheid.
  
• Vrijstelling van, of een vast bedrag aan, registratie belasting op wijzigingen in statuten die wettelijk verplicht zijn en andere wettelijke wijzigingen
  
• Andere lokale belastingen — voor deze belastingen kunnen lokale overheden zorgen voor een vermindering of vrijstelling.
  
• Registratie-, hypotheek- en kadastrale belastingen voor de aankoop van onroerend goed — verschuldigd voor een vast bedrag