Als ambulante handelaar kun je goederen of diensten leveren waar dat nodig is. Door aan de vraag te voldoen, kun je uitbreiden naar nieuwe gebieden en extra klantengroepen bereiken. De vereisten voor het registreren van een ambulante handel zijn echter strenger dan die voor een stationair bedrijf.
In dit artikel lees je wat een ambulante handel is, aan welke eisen deze moet voldoen en hoe je deze kunt registreren. We geven ook enkele praktische tips om je te helpen je bedrijf op de juiste manier te starten.
Wat staat er in dit artikel?
- Wat is een ambulante handel?
- Wat zijn voorbeelden van ambulante handel?
- Aan welke eisen moet een ambulante handelaar in Duitsland voldoen?
- Hoe kan ik me registreren als ambulante handelaar?
- Hoe begin je succesvol als ambulante handelaar?
Wat is ambulante handel?
In Duitsland is een ambulante handel (in het Duits 'Reisegewerbe' genoemd) een unieke vorm van commerciële activiteit. Het gaat om het verlenen van diensten of het verkopen van goederen buiten een vaste bedrijfsvestiging. Dit staat in contrast met een stationaire handel, bijvoorbeeld een fysieke winkel, waar klanten de handelaar bezoeken.
Reizende handelaren gaan naar de klanten toe of bieden hun goederen aan op openbare plekken. Een belangrijke eis is dat de klanten niet eerder contact hebben gehad met de reizende handelaar. De goederen of diensten worden dus aangeboden zonder dat er eerst een verzoek of bestelling is gedaan.
Op een paar uitzonderingen na, kun je bijna alles wat je in een vaste winkel kunt doen, ook als ambulante handelaar doen.
De wettelijke basis voor ambulante handel is te vinden in de handels wetgeving, met name in de Duitse Industriecode (GewO). In artikel 55 van de GewO wordt bijvoorbeeld beschreven wat ambulante handel is en aan welke eisen moet worden voldaan om te worden geregistreerd.
Je kunt informatie over het verschil tussen vrije beroepen en commerciële activiteiten vinden in ons artikel over zelfstandig ondernemerschap in Duitsland.
Wat zijn voorbeelden van ambulante handel?
Ambulante handel omvat allerlei mobiele verkoop- en dienstverleningsactiviteiten die rechtstreeks aan klanten of op verschillende locaties worden aangeboden. Hier volgen enkele voorbeelden:
- Verkoop van goederen: Ambulante handelaren kunnen hun producten verkopen op wekelijkse en jaarlijkse markten, beurzen en andere evenementen. Huis-aan-huisverkoop wordt ook beschouwd als ambulante handel. Ze kunnen bijvoorbeeld huishoudelijke artikelen, schoonmaakproducten en textiel verkopen.
- Eten en drinken: Iedereen die op verschillende plekken eten of drinken verkoopt, doet ook aan ambulante handel. Bekende voorbeelden zijn snackwagens of foodtrucks.
- Schoonmaak- en onderhoudsdiensten: Mobiele schoonmaakdiensten worden ook gezien als ambulante handel. Dit omvat onder andere het schoonmaken en onderhouden van ramen, tapijten of voertuigen op locatie.
- Adviesdiensten: Ambulante handelaren kunnen als mobiele adviseurs werken en advies geven over producten zoals verzekeringen of cosmetica, rechtstreeks bij de klant thuis.
- Traditionele ambachtelijke diensten: Ambachtslieden kunnen hun diensten ook als ambulante handel aanbieden. Mobiele ambachtslieden zijn bijvoorbeeld scharenslijpers, schoenmakers of kappers die hun diensten direct bij de klant thuis leveren.
- Entertainmentdiensten: Iedereen die als kermisexploitant carrousels, schiettenten of andere entertainmentkraampjes runt, wordt ook als ambulante handelaar aangemerkt. Hieronder vallen ook straatartiesten zoals muzikanten, jongleurs of goochelaars die in openbare ruimtes optreden.
Volgens artikel 56 van de GewO zijn bepaalde activiteiten verboden voor ambulante handel. Zo is bijvoorbeeld de handel in effecten verboden. Loterijbriefjes mogen alleen op openbare plaatsen worden verkocht en moeten deel uitmaken van goedgekeurde loterijen voor liefdadigheidsdoeleinden. Transacties in edelstenen, edelmetalen en parels zijn ook verboden. Dezelfde beperking geldt voor medische en orthopedische hulpmiddelen, zoals brillen, elektronische gehoorapparaten of orthopedische voetbeugels. Bier en wijn mogen worden verkocht in verzegelde verpakkingen; andere alcoholische dranken mogen alleen worden verkocht als ze worden verkocht voor consumptie ter plaatse vanuit een vaste bedrijfsruimte. Daarnaast is de verkoop van gifstoffen en artikelen die gifstoffen bevatten verboden.
Aan welke eisen moet een ambulante handelaar in Duitsland voldoen?
Als je in Duitsland als ambulante handelaar wilt werken, moet je aan een aantal wettelijke en praktische eisen voldoen. De belangrijkste voorwaarde om je te registreren is het verkrijgen van een officiële vergunning. Deze wordt afgegeven in de vorm van een ambulante handelskaart, vaak de ambulante handelsvergunning genoemd, en bevestigt dat de exploitant aan de wettelijke voorwaarden voldoet. Zodra je je ambulante handelsvergunning hebt verkregen, kun je overal in Duitsland een bedrijf exploiteren. Het is belangrijk om de vergunning altijd bij je te hebben tijdens het uitoefenen van je bedrijf en deze op verzoek van de autoriteiten te tonen.
Een bedrijf starten zonder ambulante handelsvergunning
Volgens artikel 55a van de GewO hoeven niet alle ambulante handelaren een vergunning te hebben. Deze uitzondering geldt voor mensen die af en toe goederen verkopen op openbare evenementen en daarvoor speciale toestemming hebben van de relevante autoriteiten. Levensmiddelen en andere alledaagse artikelen kunnen ook zonder ambulante handelsvergunning worden verkocht als ze met regelmatige, korte tussenpozen op dezelfde locatie worden verkocht, bijvoorbeeld verkopers die hun producten elke week op dezelfde markt verkopen. Ambulante verkopers die alleen binnen hun eigen gemeente goederen en diensten aanbieden, hebben geen vergunning nodig, mits de gemeente minder dan 10.000 inwoners heeft.
Mensen die zelfgekweekte producten uit de landbouw, bosbouw, groenteteelt, fruitteelt, tuinbouw, pluimveehouderij, bijenteelt, jacht en visserij verkopen, hoeven ook geen vergunning voor ambulante handel te hebben. Bovendien is de verkoop van boeken, ander drukwerk en melkproducten vrijgesteld van de vergunningplicht, zoals bepaald in artikel 4 van de MilchMargG (melk- en margarinewet). In de meeste gevallen kun je ook advies geven over of verzekeringsproducten verkopen en spaarcontracten van bouwkassen afsluiten zonder dat je een vergunning voor ambulante handel nodig hebt.
Hoe registreer ik me als ambulante handelaar?
Het registreren van een ambulante handel kan in een paar stappen. Eerst moet je een ambulante handelskaart aanvragen, waarvoor je een aantal documenten moet indienen bij het betreffende handelsbureau. Naast een identiteitsbewijs en een foto moet je een uittreksel uit het centrale ambachtsregister en een verklaring van goed gedrag overleggen. Personen met een strafblad of die de handelsvoorschriften hebben overtreden, kan een vergunning voor ambulante handel worden geweigerd. Als je bedrijf in het handelsregister staat, moet je ook een uittreksel daarvan indienen. Daarnaast heb je een verklaring van goed gedrag van het belastingkantoor nodig, een verblijfsvergunning indien van toepassing, en, als je in levensmiddelen handelt, een bewijs van instructie in overeenstemming met de infectiebeschermingswet.
De eisen voor het registreren van een ambulante handel zijn strenger dan voor een stationaire handel, omdat ambulante handelaren moeilijker te controleren en verantwoordelijk te houden zijn voor de autoriteiten. Het handelsbureau bekijkt alle documenten en geeft dan de vergunning voor ambulante handel af. De kosten verschillen per gemeente en bedrijf. Meestal ligt de vergoeding tussen € 25 en € 400.
Het handelsbureau laat meestal het belastingkantoor weten dat het de ambulante handel heeft geregistreerd. Voor de zekerheid kun je bij het belastingkantoor navragen of ze de juiste info hebben gekregen.
Ten slotte stuurt het belastingkantoor een vragenlijst voor belastingregistratie. In deze vragenlijst moet onder andere de verwachte omzet worden vermeld, die het belastingkantoor gebruikt om het verschuldigde belastingbedrag te berekenen. Ambulante handelaren moeten bedrijfsbelasting, belasting over de toegevoegde waarde (btw) en, indien van toepassing, inkomstenbelasting betalen. Als je hulp nodig hebt bij het berekenen en aangeven van je belastingen, kun je Stripe Tax gebruiken. Tax berekent automatisch het juiste belastingbedrag en geeft toegang tot alle relevante belastingdocumenten, waardoor je makkelijk en snel belastingteruggave kunt aanvragen.
Afhankelijk van de activiteit en sector moeten ambulante handelaren zich registreren bij de relevante Kamer van Koophandel en Industrie (IHK) of Kamer van Ambachten (HWK).
Ten slotte moet voor geplande verkoopstands een standvergunning worden aangevraagd bij het lokale bestuursorgaan (Ordnungsamt). Mogelijk moet ook de verantwoordelijke bouwdienst (Bauamt) hierbij worden betrokken.
Een ambulante handel registreren: stap voor stap

Hoe je succesvol een ambulante handel start
Voordat je je ambulante handel registreert, moet je altijd controleren of je activiteit daarvoor in aanmerking komt. De grens tussen ambulante en stationaire bedrijven kan vaag zijn. Neem voor de zekerheid contact op met je lokale Kamer van Koophandel en Industrie of Kamer van Ambachten. Het handelsbureau kan je ook de relevante details geven.
Maak ook een businessplan voordat je begint om te kijken of je bedrijf economisch haalbaar is en hoeveel geld je nodig hebt. Met marktonderzoek kun je inzicht krijgen in de grootte van de markt en de vraag, en ontdekken welke concurrenten soortgelijke diensten aanbieden. Je concurrenten zijn immers ook andere ambulante bedrijven en lokale bedrijven. Op basis van het marktonderzoek kun je je strategie ontwikkelen en je specifieke aandachtsgebied bepalen. De verwachte kosten en inkomsten moeten ook in het businessplan worden opgenomen. Misschien moet je ook investeerders aantrekken.
Rondtrekkende handelaren moeten meestal een aansprakelijkheidsverzekering hebben om zichzelf te beschermen tegen mogelijke claims. Voor sommige mensen in de amusementsindustrie is een aansprakelijkheidsverzekering verplicht, bijvoorbeeld voor exploitanten van schietbanen, paardenstallen of attracties die mensen vervoeren. Afhankelijk van wat je doet, heb je misschien ook extra verzekeringen nodig, zoals een ongevallen- of diefstalverzekering.
Hoewel de meeste ambulante handelaren traditioneel contante transacties afhandelen, is het ook verstandig om moderne betalingsmogelijkheden te verkennen. Steeds meer klanten verwachten de mogelijkheid om goederen en diensten met een kaart te betalen. Via Stripe Terminal kun je vooraf gecertificeerde kaartlezers aanschaffen, zoals de S700, of een mobiel apparaat zoals de BBPOS WisePad 3. Je kunt ook kaartbetalingen accepteren met je smartphone in combinatie met Tap to Pay. Zo kun je je klanten onderweg cashloze betalingen aanbieden.
Tot slot is het belangrijk om je ambulante handel te promoten. De handelsregels leggen echter een aantal beperkingen op in vergelijking met de stationaire handel, omdat bestellingen alleen op initiatief van de ambulante handelaar kunnen worden geplaatst. Alleen algemene imagoreclame is toegestaan. Flyers mogen bijvoorbeeld geen contactgegevens bevatten. Alleen het adres van de ambulante handelaar mag worden afgedrukt; telefoonnummers en e-mailadressen zijn niet toegestaan.
De inhoud van dit artikel is uitsluitend bedoeld voor algemene informatieve en educatieve doeleinden en mag niet worden opgevat als juridisch of fiscaal advies. Stripe verklaart of garandeert niet dat de informatie in dit artikel nauwkeurig, volledig, adequaat of actueel is. Voor aanbevelingen voor jouw specifieke situatie moet je het advies inwinnen van een bekwame, in je rechtsgebied bevoegde advocaat of accountant.