Cashflowberekening is het proces waarbij gedurende een bepaalde periode geld wordt gevolgd dat wordt bijgeschreven op of afgeschreven van de rekening van een onderneming, organisatie of individu. Het houdt in dat je controleert waar je geld vandaan komt (bijv. verkopen, investeringen, leningen, enz.) en waar het heengaat (bijv. rekeningen, salarissen, apparatuur, enz.). Door deze berekening krijg je inzicht in de gezondheid van je financiën en weet je of je genoeg geld beschikbaar hebt om uitgaven te dekken of nieuwe kansen te benutten.

Omdat 82% van de faillissementen wordt toegeschreven aan cashflowproblemen, kan cashflowberekening invloed hebben op elk aspect van je onderneming. Hieronder leggen we uit waarom cashflowberekening belangrijk is, wat de formule voor cashflowberekening is en welke veelgemaakte fouten je moet voorkomen.

Wat staat er in dit artikel?

• Belang van cashflowberekening
  
• De formule voor cashflowberekening
  
• Veelgemaakte fouten bij cashflowberekeningen
  

Belang van cashflowberekening

Willen ondernemingen kunnen opereren en plannen maken voor groei, dan moeten ze een duidelijk beeld hebben van hun financiële duurzaamheid en de timing van de instroom en uitstroom van geld. Hieronder lees je hoe cashflowberekeningen daarbij kunnen helpen:

• Voorkomen van liquiditeitsproblemen. Zelfs een winstgevende onderneming kan voor problemen komen te staan als de instroom van geld niet overeenkomt met de uitstroom. Als je bijvoorbeeld binnenkort grote betalingen voor voorraad moet doen, maar pas over 60 dagen betalingen van klanten ontvangt, kun je met behulp van cashflowberekeningen anticiperen op het hiaat en dit aanpakken.

• Ondersteuning van belangrijke beslissingen. Ondernemingen hebben nauwkeurige cashflowgegevens nodig om risico's te beoordelen bij het uitbreiden van activiteiten, het investeren in nieuwe apparatuur of het veiligstellen van financiering. Als uit de berekening blijkt dat de onderneming krap bij kas komt te zitten, kan ervoor worden gekozen om niet-essentiële investeringen uit te stellen of opnieuw te onderhandelen over betalingsvoorwaarden.

• Inzicht in de operationele efficiëntie. Uit een analyse van de cashflow blijkt hoe efficiënt een onderneming verkoop omzet in geld. Een bedrijf kan bijvoorbeeld een hoge omzet hebben, maar een slechte cashflow omdat klanten traag betalen. Dit inzicht maakt gerichte verbeteringen mogelijk, zoals het aanscherpen van het kredietbeleid.

• Nakomen van aflossingsverplichtingen. Met een nauwkeurige cashflowberekening is een onderneming in staat om schulden op tijd af te lossen. Het missen van een aflossing als gevolg van slechte cashflowprognoses kan schadelijk zijn voor de kredietwaardigheid en de relatie met kredietverstrekkers onder druk zetten.

• Inspelen op veranderingen in de markt. In perioden van economische onzekerheid of fluctuerende vraag helpt een cashflowberekening ondernemingen wendbaar te blijven. Het maakt snelle aanpassingen in de uitgaven, werving of voorraadniveaus mogelijk om de stabiliteit op lange termijn te beschermen.

De formule voor cashflowberekening

De formule voor het berekenen van de cashflow varieert afhankelijk van het specifieke type cashflow dat wordt geanalyseerd (bijv. operationele cashflow, vrije cashflow, enz.). De eenvoudigste formule voor berekening van de totale cashflow is:

cashflow = totale instroom van geld − totale uitstroom van geld

Hieronder vind je enkele andere veelgebruikte formules:

Operationele kasstroom (OCF)

OCF = netto-inkomsten + niet-contante kosten − wijzigingen in werkkapitaal

OCF richt zich op liquide middelen die worden gegenereerd met kernactiviteiten. De formule kan enigszins variëren, afhankelijk van de gebruikte methode (direct of indirect), maar de indirecte methode die hier wordt genoemd, is het meest gebruikelijk. Niet-contante kosten omvatten afschrijvingen en amortisatie, terwijl wijzigingen in werkkapitaal betrekking hebben op wijzigingen in debiteuren, crediteuren of voorraad.

Vrije cashflow (FCF)

FCF = OCF − kapitaaluitgaven

Hiermee wordt gemeten hoeveel liquide middelen beschikbaar zijn na kapitaaluitgaven (CapEx).

Vrije cashflow naar eigen vermogen (FCFE)

FCFE = FCF + netto uitgegeven schuld

Dit staat voor de liquide middelen die beschikbaar zijn voor aandeelhouders.

Vrije kasstroom naar onderneming (FCFF)

FCFF = (resultaten vóór rente en belastingen × [1−belastingtarief]) + afschrijvingen − wijzigingen in netto werkkapitaal − CapEx

Dit vertegenwoordigt liquide middelen die beschikbaar zijn voor alle investeerders (d.w.z. houders van aandelen en schulden). De resultaten vóór rente en belastingen worden ook wel "EBIT" genoemd.

Cashflow uit investeringsactiviteiten

cashflow uit investeringsactiviteiten = opbrengsten uit verkoop van activa − CapEx − aankoop van investeringen

Hiermee worden liquide middelen bijgehouden die worden gebruikt voor en verdiend met beleggingen.

Cashflow uit financieringsactiviteiten

cashflow uit financieringsactiviteiten = instroom van geld uit uitgifte van aandelen of leningen − (aflossingen van schulden + inkoop van eigen vermogen + uitgekeerde dividenden)

Hierbij worden liquide middelen bijgehouden die verband houden met financieringsactiviteiten, zoals leningen en aandelen.

Veelgemaakte fouten bij cashflowberekeningen

Fouten in cashflowberekeningen kunnen leiden tot ernstige problemen, van verkeerd genomen beslissingen tot regelrechte kastekorten. Hieronder zetten we een paar veelvoorkomende fouten op een rijtje die je moet voorkomen:

Niet-contante items overslaan

Als je de indirecte methode gebruikt om de operationele cashflow te bepalen, zie je afschrijvingen of amortisatie gemakkelijk over het hoofd wanneer je de cashflowcijfers berekent. Het probleem is dat het geen echte contante uitgaven zijn, ze hebben geen invloed op het saldo van je bankrekening. Maar als je ze achterwege laat, bevat je cashflowoverzicht niet al je onkosten.

Cashflows in de verkeerde categorie indelen

Soms worden liquide middelen in de verkeerde categorie ingedeeld. Je registreert een grote aanschaf van apparatuur bijvoorbeeld als bedrijfskosten in plaats van als investering. Dat lijkt misschien te verwaarlozen, maar dit soort fouten kan je analyse ontregelen en het lastig maken te zeggen wat nu echt bepalend is voor je cashflow.

Timing negeren

Bij cashflow is timing net zo belangrijk als de bedragen waarom het gaat. Als je ervan uitgaat dat je betalingen direct ontvangt of er geen rekening mee houdt dat klanten met vertraging betalen, houd je mogelijk onvoldoende buffer aan om je rekeningen te betalen.

Wijzigingen in werkkapitaal over het hoofd zien

Vorderingen, schulden en voorraadverschuivingen kunnen een grote impact hebben. Als je wijzigingen in deze aspecten niet corrigeert, kunnen je cashflowberekeningen verkeerd zijn. Wanneer je omzet groeit, is dat fantastisch, maar als klanten niet op tijd betalen, is dat nadelig voor je cashflow.

Grote investeringen onderschatten

Kapitaaluitgaven, zoals de aanschaf van apparatuur, auto's of onroerend goed, kunnen je enorm veel geld kosten, maar zijn gemakkelijk over het hoofd te zien in prognoses. Als je geen rekening houdt met deze uitgaven, kun je overschatten hoeveel liquide middelen je echt vrij te besteden hebt aan andere dingen.

Financieringsactiviteiten vergeten

Cashflow uit leningen, aandelenfinanciering of dividenden wordt soms buiten beschouwing gelaten. Als je deze mist, ontbreekt het grote plaatje van hoe je onderneming echt wordt gefinancierd of hoe verplichtingen zoals aflossingen van schulden van invloed zijn op liquide middelen.

Onrealistische prognoses maken

Te veel vertrouwen in toekomstige verkopen of onderschatting van toekomstige kosten kan leiden tot een tekort aan liquide middelen. Als je prognoses niet op de werkelijke omstandigheden baseert, heb je mogelijk geen liquide middelen beschikbaar wanneer je die hard nodig hebt.

Dubbel tellen

Wanneer je dezelfde instroom of uitstroom van geld op meerdere plaatsen telt, kan dat onnauwkeurige berekeningen opleveren. Hiervan is bijvoorbeeld sprake als je een eenmalige verkoop opneemt in zowel de operationele als de investeringscashflow.

Onregelmatige transacties missen

Eenmalige gebeurtenissen, zoals de verkoop van een activum of het betalen van een juridische schikking, moeten niet als gewone cashflow worden geregistreerd. Als je ze combineert met terugkerende activiteiten, krijg je mogelijk een vertekend beeld van hoe je onderneming werkelijk op maandbasis presteert.

Bankreconciliatie overslaan

De cashflowoverzichten moeten overeenkomen met wat er op je bankrekeningen gebeurt. Door deze twee te reconciliëren kom je gemakkelijker fouten, fraude en gemiste transacties op het spoor.

Belastingen vergeten

Belastingen worden gemakkelijk over het hoofd gezien totdat de aanslag op de mat valt, maar je moet ze tellen als uitstroom van geld. Wanneer je je verschuldigde belasting verkeerd inschat of volledig negeert, kan je cashplanning helemaal ontsporen.

Alleen kijken naar wat er onder de streep staat

Het is verleidelijk om je te concentreren op het uiteindelijke bedrag onder de streep, maar het is net zo belangrijk om te begrijpen hoe je daar bent gekomen. Als al je liquide middelen bijvoorbeeld afkomstig zijn van leningen en niet van je operationele activiteiten, is dat een waarschuwingssignaal dat je moet aanpakken.