Onder een financiële analyse verstaan we de technieken en tools die ondernemingen gebruiken om financiële gegevens te interpreteren en de besluitvorming te ondersteunen. Financiële analyses bieden een diepgaand inzicht in de financiële gezondheid van een bedrijf; dit helpt managers groeigebieden in kaart te brengen en weloverwogen beslissingen te nemen over de toewijzing van resources en het beheer van risico's.

De wereldwijde markt voor financiële analyses werd gewaardeerd op bijna 8,8 miljard dollar in 2023 en zal naar verwachting in 2024 meer dan 9,6 miljard dollar bedragen. Hieronder lees je welke verschillende soorten financiële analyses er zijn, op welke voordelen en uitdagingen je moet letten en hoe je software voor financiële analyse kiest.

Wat staat er in dit artikel?

• Soorten financiële analyses
  
• Voordelen van het gebruik van financiële analyses
  
• Uitdagingen en beperkingen van financiële analyses
  
• Software voor financiële analyse: hoe het werkt en hoe je een keuze maakt
  

Soorten financiële analyses

Hieronder vind je de verschillende soorten financiële analyses die bedrijven gebruiken voor inzicht in hun financiën en als leidraad bij het nemen van beslissingen:

• Beschrijvende analyses. Beschrijvende analyses kijken naar wat er in het verleden is gebeurd, zoals naar verkooptrends, kostenfluctuaties en winstmarges. Dergelijke analyses schetsen de financiële geschiedenis van een onderneming om patronen te vinden die op het eerste gezicht misschien niet duidelijk naar voren komen.

• Diagnostische analyses. Diagnostische analyses graven dieper om antwoorden te geven op de vraag waarom bepaalde trends zich hebben voorgedaan. Als de omzet het afgelopen kwartaal bijvoorbeeld is gedaald, kan met een diagnostische analyse worden vastgesteld of dit komt door klantverloop, prijsproblemen of misschien een product met ondermaatse prestaties.

• Voorspellende analyses. Voorspellende analyses maken gebruik van oude gegevens om toekomstige trends te voorspellen, zoals welke producten populair zullen worden en of er sprake zal zijn van een financiële neergang.

• Prescriptieve analyses. Prescriptieve analyses gaan uit van voorspellende inzichten en adviseren over volgende stappen. Als voorspellende analyses aangeven dat er een cashflowprobleem op komst is, kunnen prescriptieve analyses corrigerende maatregelen voorstellen, zoals het aanpassen van prijsstrategieën of het snijden in bepaalde kosten.

• Risicoanalyses. Risicoanalyses richten zich op het opsporen van potentiële bedreigingen. Er wordt gekeken naar factoren zoals marktvolatiliteit, kredietrisico's en operationele obstakels die van invloed kunnen zijn op het bedrijfsresultaat.

• Regelgevings- en compliance-analyses. Regelgevings- en nalevingsanalyses helpen een onderneming met de naleving van wet- en regelgeving en het voorkomen van boetes en juridische problemen. Dit is vooral belangrijk in sterk gereguleerde branches.

• Analyses van de winstgevend van klanten. In een analyse van de winstgevendheid van klanten wordt gekeken welke klanten of segmenten het meest winstgevend zijn. Aan de hand van dergelijke informatie kan een onderneming zijn inspanningen beter afstemmen op waardevolle klanten, of tactieken voor minder winstgevende segmenten opnieuw evalueren.

Voordelen van het gebruik van financiële analyses

Financiële analyses zetten cijfers om in inzichten. Wanneer er belangrijke beslissingen moeten worden genomen, kunnen ondernemingen deze datagestuurde inzichten gebruiken als richtlijn. Hier zetten we een paar inzichten op een rijtje die financiële analyses kunnen bieden:

• Winst en verlies. Ondernemingen zien precies welke activiteiten wel en niet winstgevend zijn.

• Risico's. Ondernemingen kunnen risico's aanpakken (bijv. cashflowproblemen, marktveranderingen) voordat ze tot grotere problemen uitgroeien.

• Bedrijfsvoering. Ondernemingen kunnen inefficiënte aspecten in de bedrijfsvoering identificeren, of het nu gaat om een slecht presterende afdeling of een dure leverancier.

• Marktpositie. Ondernemingen krijgen inzage in markttrends en klantgedrag en kunnen concurrenten te slim af zijn. Dit kan inhouden dat je op het juiste moment een nieuw product in de markt zet of je diensten beter afstemt op de behoeften van klanten.

• Compliance met regelgeving. Ondernemingen kunnen informatie over de compliance bijhouden en juridische problemen voorkomen.

• Marketing. Ondernemingen zien wie hun meest winstgevende klanten zijn en hun marketinginspanningen aanscherpen om deze waardevolle groepen aan te trekken en te behouden.

• Toekomstige trends. Ondernemingen kunnen vooruit kijken en aan de hand van gegevens voorspellen in welke richting de markt zich ontwikkelt.

Uitdagingen en beperkingen van financiële analyses

Financiële analyses kennen ook uitdagingen en beperkingen. Die noemen we hieronder:

• Gegevenskwaliteit en -integratie. Ondernemingen worstelen vaak met gegevens die onvolledig of inconsistent zijn of die geïsoleerd beschikbaar zijn in verschillende afdelingen. Het integreren van deze gegevens in één samenhangend systeem voor effectieve analyse is een grote uitdaging.

• Complexiteit en kosten van tools. De tools die nodig zijn voor hoogwaardige financiële analyses zijn vaak duur en ingewikkeld om te gebruiken. Deze tools brengen zowel vooraf als op lange termijn kosten met zich mee voor updates en onderhoud.

• Tekort aan vaardigheden. Het vinden en behouden van personeel dat goed thuis is in de nieuwste analysetechnieken en -technologieën, kan lastig zijn en hoge kosten met zich meebrengen.

• Weerstand tegen verandering. Er kan culturele weerstand zijn tegen de overstap naar nieuwe technologieën en naar een andere manier om dingen te doen. Deze weerstand kan het effectieve gebruik van financiële analyses in de weg staan.

• Beveiligings- en privacy-aspecten. Het kan lastig zijn om grote hoeveelheden financiële gegevens te beschermen tegen inbreuk en ervoor te zorgen dat analysemethoden voldoen aan alle relevante wetgeving en ethische richtlijnen.

• Overmatig vertrouwen op historische gegevens. Financiële analyses maken vaak vooral gebruik van historische gegevens. Dat maakt de voorspelling van toekomstige omstandigheden niet altijd even betrouwbaar, vooral in snel veranderende markten.

• Interpretatiefouten. Zelfs met de beste gegevens en tools kan een verkeerde interpretatie leiden tot gebrekkige besluitvorming, met mogelijk ernstige gevolgen.

• Tijd. Een goede financiële analyse staat of valt met het verzamelen, opschonen en analyseren van gegevens en dat kost tijd. Dit kan een belemmering zijn in snel veranderende omgevingen waar snel beslissingen moeten worden genomen.

Software voor financiële analyse: hoe het werkt en hoe je een keuze maakt

Software voor financiële analyse kan de interpretatie van financiële gegevens voor ondernemingen vereenvoudigen. Dergelijke software werkt als volgt:

• Gegevens verzamelen en integreren. De software verzamelt financiële gegevens uit verschillende bronnen, zoals boekhoudsoftware, spreadsheets, bankrekeningen en andere financiële systemen. Deze gegevens worden in een centrale repository geïntegreerd.

• Gegevens opschonen en standaardiseren. De software schoont de gegevens op door fouten, inconsistenties en duplicaten te verwijderen. Ook de indeling van gegevens wordt met het oog op compatibiliteit en nauwkeurigheid gestandaardiseerd.

• Gegevens analyseren. Met behulp van verschillende analytische tools en technieken worden de gegevens geanalyseerd. Het kan hierbij bijvoorbeeld gaan om berekeningen, vergelijkingen, regressieanalyse, tijdreeksanalyse en variantieanalyse.

• Visualiseren en rapporteren. De resultaten worden weergegeven in visuele indelingen zoals diagrammen, grafieken en dashboards voor eenvoudige interpretatie.

• Rapportage en inzichten. De software genereert financiële rapporten op basis van de analyse. Deze rapporten geven inzicht in belangrijke statistieken, prestatie-indicatoren en trends. Ondernemingen kunnen de rapporten afstemmen op de specifieke behoeften van verschillende belanghebbenden.

• Prognoses en voorspellende modellering. Geavanceerde software kan met behulp van machine learning-algoritmen een prognose maken van toekomstige financiële prestaties, potentiële risico's identificeren en de beste aanpak aanbevelen.

• Ondersteunen van de besluitvorming. Het uiteindelijke doel van financiële analyses is het ondersteunen van de besluitvorming. De inzichten die worden verstrekt, helpen managers inzage te krijgen in de financiële implicaties van verschillende besluiten, mogelijkheden voor kostenreductie of investeringen te identificeren en risico's effectief te beheren.

Software voor financiële analyse kiezen

Houd bij het selecteren van software voor financiële analyse rekening met de volgende factoren:

• Specifieke behoeften. Beoordeel welke specifieke financiële vragen je moet beantwoorden. Elke software is weer gespecialiseerd in andere soorten analyses, zoals budgettering, prognoses en compliance. Ga goed na of de gekozen software voldoet aan jouw specifieke vereisten.

• Integratiemogelijkheden. Onderzoek hoe goed de software integreert met je bestaande systemen. Een goede integratie vermindert handmatige gegevensinvoer en het risico op mogelijke fouten, waardoor het hele proces efficiënter wordt.

• Bruikbaarheid. De software moet gebruiksvriendelijk zijn, vooral als die wordt gebruikt door medewerkers die geen data-experts zijn. Let op intuïtieve interfaces en goede technische ondersteuning.

• Flexibiliteit. Kies software die met je bedrijf kan meegroeien. De software moet toenemende transactievolumes en complexiteit aankunnen.

• Beveiligingsfuncties. Gezien de gevoelige aard van financiële gegevens, moet je nagaan of de software krachtige beveiligingsfuncties heeft om de integriteit en vertrouwelijkheid van gegevens te beschermen.

• Kosten. Zet zowel de initiële kosten als doorlopende onderhouds- of abonnementskosten op een rijtje. Houd daarbij rekening met het rendement dat de software naar verwachting zal opleveren door verbeterde financiële inzichten en besluitvorming.

• Compliance met regelgeving. Ga na of de software voldoet aan de relevante financiële voorschriften en normen van jouw branche.

• Reputatie van de leverancier en ondersteuning. Let op de reputatie van de softwareleverancier en de geboden ondersteuning. Betrouwbare klantenservice en technische ondersteuning zijn belangrijk, vooral tijdens de beginfase van de software-implementatie.